Economic Role of Agricultural Cooperativeness in Poland from the Perspective of Changes in the Food Chain

• Autorzy: Jarosław Gołębiewski , Nina Drejerska

Warianty tytułu

Znaczenie ekonomiczne spółdzielczości rolniczej w Polsce w kontekście zmian w łańcuchu żywnościowym

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

A food supply chain integrates three important economic sectors: agriculture, food processing, and distribution sectors. Integration processes are one out of different ways of efficiency's improvement of supply chains; they are also the key challenges of contemporary management in the global economy. Common activities of partners in a supply chain can take different forms, starting from general agreements in supply operations, common forecasting and planning of production to cooperation in the field of design and implementation of new products. The aim of the study is to investigate an economic role of agricultural cooperatives in Poland from a perspective of changes in food supply chains. In order to realize it, data of the General Agricultural Census 2010, the Ministry of Agriculture and Rural Development as well as the ranking of the top 500 companies in Poland by "Rzeczpospolita" (2017, 19th edition) were applied. Research results show that a significant number of cooperatives stopped their activities or limited their scale or range after 1989. However, some cooperatives have been developing and as for example dairy cooperatives belong to the top 500 companies in the Polish economy. There is also an increasing trend of establishment of agricultural producer groups, often in a form of cooperatives, that have been observed recently. (original abstract)

Łańcuch dostaw żywności łączy trzy ważne sektory gospodarki: rolnictwo, przetwórstwo spożywcze oraz sektory dystrybucji. Jedną z form poprawy efektywności łańcuchów dostaw są procesy integracji. Integracja łańcuchów dostaw jest obecnie jednym z kluczowych wyzwań współczesnego zarządzania w warunkach globalnej gospodarki. Wspólne działania partnerów w łańcuchu dostaw przyjmują najróżniejsze postacie: poczynając od umów ramowych w zakresie zaopatrzenia, wspólnego prognozowania i planowania produkcji, kończąc na współpracy w dziedzinie projektowania i wdrażania nowych produktów. Celem artykułu jest ocena roli ekonomicznej spółdzielni rolniczych w Polsce w kontekście zmian w łańcuchach dostaw żywności. Wykorzystano dane Narodowego Spisu Powszechnego 2010, informacje z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz dane z 19. edycji Listy 500 - rankingu największych firm działających w Polsce w 2017 roku, opracowywanego corocznie przez "Rzeczpospolitą". Wyniki badań wskazują, że znaczna liczba spółdzielni ograniczyła lub zaprzestała działalności po roku 1989. Jednakże niektóre spółdzielnie, np. mleczarskie, są prężnie rozwijającymi się przedsiębiorstwami, o czym świadczy to, że pojawiają się na Liście 500 "Rzeczpospolitej". (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Cooperative movement; Agricultural cooperation; Food; Supply chain

PL

Spółdzielczość; Spółdzielczość rolnicza; Żywność; Łańcuch dostaw

• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
• Rocznik: 16 (2017)
• Numer: nr 4
• Strony: 51--59

Twórcy

autor

Jarosław Gołębiewski

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Poland

autor

Nina Drejerska

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Poland

Bibliografia

• Act of 15 September 2000 on agricultural producer groups and their associations and on changing other acts is a legal base for organization of agricultural producer groups. Journal of Laws 2000 no 88 item. 983.
• Act of 16 September 1982 Cooperative Law, Journal of Laws 2016 item 21.
• Boguta, W., Gumkowski, Z., Martynowski, M., and Piechowski, A. (2014). Spółdzielczość wiejska jako jedna z głównych form wspólnego gospodarczego działania ludzi. Krajowa Rada Spółdzielcza, Warszawa.
• Braja, M., Sawicka, J. (2017). Competitive advantages of Polish food producers on the European Union market in the postaccession period. Acta Sci. Pol. Oeconomia, 16 (2), 13-22.
• Brodziński, M.G. (2014). Oblicza spółdzielczości wiejskiej geneza-rozwój-przyszłość. Frel, Nowy Dwór Mazowiecki.
• Chlebicka, A. (2015). Producer Organizations in Agriculture - Barriers and Incentives of Establishment on The Polish Case. Procedia Economics and Finance, 23, 977-978.
• Christopher, M.L. (1992). Logistics and Supply Chain Management. Pitman Publishing, London.
• Deller, S., Hoyt, A., Hueth, B., Sundaram-Stukel, R. (2009). Research on the Economic Impact of Cooperatives. University of Wisconsin Center for Cooperatives, Madison.
• Drejerska, N. (2015). Spatial patterns on the labour market on rural areas in Poland. Proceedings of the International Scientific Conference: Rural Development.
• Dworniak, J., Pietrzak, M. (2014). Spółdzielczość mleczarska - specyfika ekonomiczna i rola rewizji finansowej w nadzorze korporacyjnym. Studia Prawno-Ekonomiczne, 91 (2), 53-71.
• Głębocki, B. (ed) (2014). Zróżnicowanie przestrzenne rolnictwa. Powszechni spis rolny 2010. GUS, Warszawa.
• Gołębiewski, J. (2007). Systemy marketingowe produktów roślinnych - aspekty organizacyjne i instytucjonalne. [In:] J. Gołębiewski (Ed.), Systemy marketingowe produktów żywnościowych - aspekty teoretyczne. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, p. 12.
• Helmberger, P., Hoos, S. (1962). Cooperative Enterprise and Organization Theory. Journal of Farm Economics, 44 (2), 275-290.
• Kata, R. (2016). Spółdzielczość w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej - stan i współczesne wyzwania. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 9, 75.
• Krysiak, I. (2006). Informacja o sektorze spółdzielczym w Polsce. Ekonomia Społeczna Teksty 31, 7.
• Rutkowski, I. (2005). Logistyka dystrybucji. Specyfika. Tendencje rozwojowe. Dobre praktyki. Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Stadtler, H. (2014). Supply chain management: an overview. [In:] H. Stadtler, Ch. Kilger, H. Meyr (Eds.); Supply Chain Management and Advanced Planning, Concepts, Models, Software and Case Studies. Springer, Berlin-Heidelberg, 3.
• Virlanuta, F.O., Zungun, D. (2015). Economic Effects of the Cooperatives Development. Annals of "Dunarea de Jos" University of Galati, Fascicle I. Economics and Applied Informatics 21 (1), 81.

Identyfikatory

DOI

10.22630/ASPE.2017.16.4.44