Przedsiębiorstwo społeczne - konceptualizacja modelu biznesu

• Autorzy: Martyna Wronka-Pośpiech

Warianty tytułu

Social Enterprise - Conceptualization of a Business Model

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Chociaż zjawisko przedsiębiorczości społecznej w ostatnich latach cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony badaczy, to kwestia modeli biznesu w kontekście przedsiębiorstw społecznych wydaje się być wciąż pomijana. Celem artykułu jest próba wskazania charakterystycznych cech modeli biznesu przedsiębiorstw społecznych. W związku z tym - w świetle analizy literatury przedmiotu - przedstawiono i poddano dyskusji trzy konceptualizacje dotyczące tematyki modeli biznesu i ich komponentów (części składowych) dla tych podmiotów. W artykule podkreślono, iż kształtowanie i rozwijanie postaw przedsiębiorczych u przedsiębiorców społecznych, czego wyrazem może być tworzenie i utrwalanie nawyku poszukiwania, konstruowania i aplikacji odpowiednich modeli biznesu w zarządzanych przez nich podmiotach, sprzyja budowaniu przez nie trwałej przewagi konkurencyjnej. (abstrakt autora)

EN

Although research on social entrepreneurship has been expanding in recent years, the literature regarding business models in the context of social enterprises is still limited. The aim of this paper is to analyse how non profit business models are different from its for profit counterparts (at the conceptual level) and what components constitute the business model in non profit sector. Therefore, three different approaches to business model components are described and discussed in the light of the literature analysis. The paper shows that developing entrepreneurial attitudes in social entrepreneurs, which can be expressed by searching for, constructing and applying appropriate business models, is conducive to creating building a lasting competitive advantage. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwa społeczne; Przedsiębiorczość społeczna; Modele biznesowe; Konceptualizacja

EN

Social enterprises; Social entrepreneurship; Business models; Conceptualisation

• Czasopismo: Przegląd Organizacji
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 12
• Strony: 54--61

Twórcy

autor

Martyna Wronka-Pośpiech

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• [1] Amit R., Zott C. (2007), Business Model Design and the Performance of Entrepreneurial Firms, "Organization Science", Vol. 18, Iss. 2, pp. 181-199.
• [2] Brzóska J. (2015), Modele biznesu a wykorzystanie innowacji w przedsiębiorstwach społecznych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie, z. 78, s. 51-69.
• [3] Brzóska J., Durczok M., Jerzok I., Zarębski A., Żbik W. (red.), (2015), Formaty biznesowe, Stowarzyszenie Współpracy Regionalnej, Katowice.
• [4] Brzóska J., Jelonek D. (2015), Koncepcja pomiaru wartości tworzonej przez aplikacji modeli biznesu. Podstawy teoretyczne i studium przypadku, "Przegląd Organizacji", Nr 9, s. 48-55.
• [5] Brzóska J.., Jerzok I. (2014), Koncepcje i aplikacje modeli biznesu w organizacjach ekonomii społecznej, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie, z. 73, s. 59-74.
• [6] Chararbaghi K, Fendt С., Willis R. (2003), Meaning, Legitimacy and Impact of Business Models in Fast-moving Environments, "Management Decision", Vol. 41, No. 4, pp. 372-382.
• [7] Chesbrough H., Rosenbloom R.S. (2002), The Role of the Business Model in Capturing Value from Innovation: Evidence from Xerox Corporations Technology Spin-off Companies, "Industrial and Corporate Change", Vol. 11, No. 3, pp. 529-555.
• [8] Ciepielewska-Kowalik A., Pieliński В., Starnawska M., Szymańska А. (2015), Social Enterprise in Poland: Institutional and Historical Context, "ICSEM Working Papers", Nr 11, The International Comparative Social Enterprise Models (ICSEM) Project, Liege.
• [9] Cooney K. (2011), An Exploratory Study of Social Purpose Business Models in the United States, "Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly", Vol. 40, No. 1, pp. 185-196.
• [10] Defourny J., Nyssens M. (2012), The EMES Approach of Social Enterprise in a Comparative Perspective, "Working Paper", Nr 12/03, EMES European Research Network.
• [11] Duraj J. (2016), Tworzenie połączonej wartości społecznej w przedsiębiorstwach ekonomii społecznej, "Studia Ekonomiczne", Nr 263, s. 7- 18.
• [12] Elkington J. (1994), Towards the Sustainable Corporation: Win Win Win Business Strategies for Sustainable Development, "California Management Review", Vol. 32, No. 2, pp. 90-100.
• [13] European Commission (2014), A Map of Social Enterprises and Their Eco-systems in Europe, European Commission Directorate General for Employment, Social Affairs and Inclusion, Brussels, http://ec.europa.eu/social/main. jsp?langld=en&catld=89&newsld=2149, access date: 18.05.2017.
• [14] Frączak P., Wygnański J.J. (red.) (2008), Polski model ekonomii społecznej. Rekomendacje dla rozwoju, FISE, Warszawa.
• [15] Gibson E., Jetter A. (2014), Towards a Dynamie Process for Business Model Innovation: A Review of the State-of- -the-Art, Proceeedings of PICMET'14: Infrastructure and Service Integration, IEEE, pp. 1230-1238.
• [16] Głowacki J., Jelonek M. (2013), Badanie społecznej wartości dodanej podmiotów ekonomii społecznej w Polsce za pomocą narzędzia ESometr, MSAP, Kraków.
• [17] GoGreen Portland, http://portland.gogreenconference. net/downloads/GGPDX_Guided_Learning_Entrepre- neurship(FRONT).pdf, access date: 18.05.2017.
• [18] Graves, Т. (2011), Using Business Model Canvas for Non- -profit, http://weblog.tetradian.com/2011/07/16/bmca- nvas-for-nonprofits, access date: 18.5.2017.
• [19] Hausner J., Laurisz N. (2008), Czynniki krytyczne tworzenia przedsiębiorstw społecznych. Przedsiębiorstwo społeczne. Konceptualizacja, [w:] J. Hausner (red.), Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce. Teoria i praktyka, UE Kraków, Kraków, s. 9-34.
• [20] Jones G.M. (1960), Educators, Electrons, and Business Models: A Problem in Synthesis, "Accounting Review", Vol. 35, No. 4, pp. 619-626.
• [21] Kożuch В. (red.), (2013), Modele biznesowe, Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź.
• [22] Lee I. (2015), A Social Enterprise Business Model for Social Entrepreneurs: Theoretical Foundations and Model Development, "Social Entrepreneurship and Innovation", Vol. 3, No. 4, pp. 269-301.
• [23] Molyneaux D. (2004), Accountability and Volunteers at Social Businesses: A Role for Ethical Checklists, "Business Ethics: A European Review", Vol. 13, No. 1, pp. 14-25.
• [24] Moore M. (2000), Managing for Value: Organizational Strategy in For-profit, Non-profit, and Governmental Organizations, "Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly", No. 29, pp. 189-195.
• [25] Osterwalder A., Pigneur Y. (2010), Business Model Generation, John Wiley & Sons, Inc., New Jersey.
• [26] Sharir M., Lerner M. (2006), Gauging the Success of Social Ventures Initiated by Individual Social Entrepreneurs, "Journal of World Business", Vol. 41, No. 1, pp. 6-20.
• [27] Smith G. (2012), The Nonprofit Business Model Canvas, http://www.innovativenonprofit.com/2012/08/the- -nonprofit-business-model-canvas-2/

Identyfikatory

DOI

10.33141/po.2017.12.08