Aktywna rehabilitacja formą wsparcia w procesie aktywizacji społecznej osób niepełnosprawnych ruchowo

• Autorzy: Katarzyna Maria Król

Warianty tytułu

The Active Rehabilitation as a Form of a Support for a Social Activation of Physically Disabled (Handicapped) People

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pojawienie się dysfunkcji wpływa w określony sposób na funkcjonowanie człowieka, jego środowisko, relacje z innymi. Osoba z niepełnosprawnością ruchową potrzebuje umiejętności, które pozwolą jej odzyskać samodzielność, poczucie własnej wartości. Działanie wielu instytucji nakierowane jest na wyrównywanie szans, przeciwdziałanie dyskryminacji społecznej i zawodowej. Mimo wielotorowych działań, nadal zauważa się wykluczenie społeczne osób z różnorodnymi dysfunkcjami. Jedną z ciekawszych inicjatyw, wychodzącą naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom osób niepełnosprawnych ruchowo, zwłaszcza po urazie rdzenia kręgowego, jest idea rehabilitacji środowiskowej, mająca swój rodowód w USA, a rozwinięta w Szwecji jako ruch Aktywnej Rehabilitacji. W Polsce propagowaniem i realizacją aktywnej rehabilitacji zajmuje się organizacja pozarządowa - Fundacja Aktywnej Rehabilitacji (FAR), która powstała z inicjatywy "wózkowiczów dla wózkowiczów". W niniejszym artykule zostały zaprezentowane wyniki badań efektów działań Aktywnej Rehabilitacji, wspierających proces aktywizacji społecznej osób niepełnosprawnych ruchowo, a mających na celu aktywne włączanie tych osób w nurt życia społecznego, zwiększanie ich niezależności życiowej. Szczególny nacisk został położony na rolę wzorca osobowego w Aktywnej Rehabilitacji.(abstrakt oryginalny)

EN

The appearance of the dysfunction affects in a specific way the functioning of the human, his environment, the relationships with others. A physically disabled person needs skills that allow him/her to regain self-reliance, self-esteem. The activities of many institutions aim at providing equal opportunities, working against all of the many forms of discrimination, social and professional included, against physically disabled/handicapped. However, despite the multiple actions undertaken, the social alienation of the people with various motor dysfunctions can be observed. One of the most interesting initiative that meets the needs and expectations of the handicapped/physically disabled people, especially those after spinal cord injury, is the idea of community/environmental rehabilitation that originated in the United States, and then developed in Sweden as an Active Rehabilitation movement. In Poland, Foundation for Active Rehabilitation (FAR) is an organization that promotes and implements the ideas of an active rehabilitation. It is a non-governmental organization, established on the initiative of "wheelchair users for wheelchair users". In this paper we present the results of research of the effects of various forms of Active Rehabilitation supporting the process of the social activation of the physically disabled, aiming at their inclusion in the mainstream of social life, and the increase of their independence in life. Particular emphasis is placed on the role of personality model in the Active Rehabilitation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Osoby niepełnosprawne; Rehabilitacja niepełnosprawnych; Nierówności społeczne

EN

Disabled people; Rehabilitation of disabled persons; Social inequality

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 60 Poza wykluczeniem i marginalizacją. Pytanie o aktywność osób niepełnosprawnych w różnych sferach życia codziennego i działania instytucji
• Strony: 69--86

Twórcy

autor

Katarzyna Maria Król

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Barbier J.-M. (2006), Działanie w kształceniu i pracy socjalnej. Analiza podejść, Biblioteka Pracownika Socjalnego, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Barnes C., Mercer G. (2008), Niepełnosprawność, Wydawnictwo Sic!, Warszawa, s. 7-27.
• Czapiński J., Panek T. (red.) (2006), Diagnoza społeczna 2005. Warunki i jakość życia Polaków, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania, Warszawa.
• Gąciarz B., Ostrowska A., Pańków W. (2008), Integracja społeczna i aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych zamieszkałych w małych miastach i na terenach wiejskich - uwarunkowania sukcesów i niepowodzeń. Raport z badań, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Grzegorzewska M. (1968), Pedagogika specjalna. Skrypt wykładów, Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
• Halpern D. S. (2005), Social Capital, Polity Press, Cambridge-Malden.
• Hulek A. (1980), Badania naukowe nad osobami niepełnosprawnymi i ich znaczenie dla systemu oświatowego, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
• Jagodziński R. (2012), Idea i założenia systemu Aktywnej Rehabilitacji, [w:] T. Tasiemski (red.), Aktywna rehabilitacja. Zwiększanie samodzielności i niezależności życiowej osób po urazie rdzenia kręgowego, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa.
• Kantowicz E. (2001), Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
• Kawczyńska-Butrym Z. (1998), Niepełnosprawność - specyfika pomocy społecznej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
• Kirenko J. (1995), Niektóre uwarunkowania psychospołecznego funkcjonowania osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Kirenko J. (2006), Oblicza niepełnosprawności, Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza, Lublin.
• Kirenko J. (2007), Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Larkowa H. (1987), Człowiek niepełnosprawny. Problemy psychologiczne, PWN, Warszawa.
• Marynowicz-Hetka E. (2009), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 1, PWN, Warszawa.
• Modrzewski J. (2010), Wsparcie społeczne jako czynnik wzorujący współczesne scenariusze biograficzne, [w:] M. Piorunek (red.), Pomoc - wsparcie społeczne - poradnictwo. Od teorii do praktyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Nowak A. (2009), Bariery w rehabilitacji społecznej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - wybrane konteksty, [w:] J. Rottermund (red.), Zagadnienia funkcjonowania z ograniczoną sprawnością, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Ostrowska A., Sikorska J. (1996), Syndrom niepełnosprawności w Polsce. Bariery integracji, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Ostrowska A., Sikorska J., Gąciarz B. (2001), Osoby niepełnosprawne w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Paszkowicz M. (2009), Rehabilitacja środowiskowa, [w:] M. Paszkowicz (red.), Wybrane aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, s. 144-146.
• Pełnoprawni i aktywni (2012), broszura, Fundacja Aktywnej Rehabilitacji, Warszawa.
• Sęk H. (2006), Rola wsparcia społecznego w sytuacjach stresu życiowego. O dopasowaniu wsparcia do wydarzeń stresowych, [w:] H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 61-66.
• Sęk H., Cieślak R. (2006), Wsparcie społeczne - sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne, [w:] H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 20-21.
• Sowa J. (2005), Bezradność osoby niepełnosprawnej na tle przestrzeni życiowej, [w:] Z. Gajdzica, M. Rembierz (red.), Bezradność. Interdyscyplinarne studium zjawiska w kontekście zmiany społecznej i edukacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 138-139.
• Świda-Ziemba H. (1997), Kalectwo - próba charakteru, [w:] A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle, Wydawnictwo Żak, Warszawa.
• Tasiemski T. (red.) (2012), Aktywna rehabilitacja. Zwiększanie samodzielności i niezależności życiowej osób po urazie rdzenia kręgowego, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa.
• Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w dniu 13 grudnia 2006 r. rezolucją A/RES/61/106 (Dz. U. 2012, poz. 1169).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, t.j. Dz. U. 2016, poz. 2046.

Identyfikatory

DOI

10.18778/0208-600X.60.06