Źródła skażenia powietrza i zagrożenie szkodliwym bioaerozolem w zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego

• Autorzy: Barbara Breza-Boruta , Magdalena Kroplewska , Agata Pastewska

Warianty tytułu

Sources of Indoor Air Contamination and Harmful Effects of Bioaerosol in Agri-Food Processing Plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pracy opisano źródła zanieczyszczenia biologicznego powietrza w zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego. Drobnoustroje mogą przenikać do powietrza najczęściej z przetwarzanego surowca i maszyn używanych na liniach produkcyjnych, systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych oraz od pracowników. Scharakteryzowano skład bioaerozolu i sposób jego rozprzestrzeniania się w zakładzie przetwórczym oraz potencjalne ryzyko skażenia powierzchni produkcyjnych i wytwarzanych produktów przez zawarte w nim drobnoustroje. W powietrzu, oprócz mikroorganizmów saprofitycznych niezagrażających bezpośrednio zdrowiu człowieka, ale wpływających na psucie się żywności, mogą występować bakterie chorobotwórcze, takie jak: pałeczki Salmonella spp., Escherichia coli, Listeria monocytogenes oraz gronkowce. W pracy zwrócono uwagę na zagrożenia wynikające z mikrobiologicznego zanieczyszczenia powietrza hal technologicznych, a także na narażenie zdrowia pracowników na czynniki biologiczne w środowisku pracy(abstrakt oryginalny)

EN

In this paper we described biological contamination sources of the indoor air in the agri-food industry. Predominantly, microorganisms can spread into the air during the processing (i.e. from the raw material or the equipment), through the ventilation and air conditioning systems, and also from the employees. The composition of bioaerosol and possible health effects of its transfer onto working surfaces of the food processing plant were discussed. Pathogenic bacteria such as Salmonella spp., Escherichia coli, Listeria monocytogenes or staphylococci can be present in the air in addition to saprophytic microorganisms, which are not directly harmful to human health, but can inflict food spoilage. In this paper we highlighted the risks of microbial aerosol and its influence on the health of the employees exposed to it(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Skażenie środowiska naturalnego; Produkcja żywności

EN

Pollution; Food production

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 494 Wybrane zagadnienia z bioekonomii
• Strony: 31--42

Twórcy

autor

Barbara Breza-Boruta

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

autor

Magdalena Kroplewska

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

autor

Agata Pastewska

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

Bibliografia

• Bonetta S.A., Bonetta S.I., Mosso S., Sampo S., Carraro E., 2010, Assessment of microbiological indoor air quality in an Italian office building equipped with an HVAC system, Environmental Monitoring and Assessment, vol. 161, s. 473-474.
• Breza-Boruta B., 2015, Zanieczyszczenie mikrobiologiczne powietrza hal produkcyjnych zakładu przetwórstwa mięsnego jako potencjalne zagrożenie pracowników, Medycyna Środowiskowa, vol. 4, no. 18, s. 37-42.
• Cabral J.P., 2010, Can we use indoor fungi as bioindicators of indoor air quality? Historical perspectives and open questions, Science of the Total Environment, vol. 408, s. 4285-4295.
• Chmiel M.J., Frączek K., Grzyb J., 2015, Problemy monitoringu zanieczyszczeń mikrobiologicznych powietrza, Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, t. 1, nr 34, s. 17-27.
• Douwes J., Thorne P., Pearce N., Heedrik D., 2003, Bioaerosol health effects and exposure assessment: Progress and prospects, The Annals of Occupational Hygiene, vol. 47, no. 3, s. 187-200.
• Fortuna T., 2004, Jakość zdrowotna żywności i praktyczne aspekty jej kontroli, Laboratorium, nr 6, s. 27-30.
• Gawęcki J., Libudzisz Z., 2006, Mikroorganizmy w żywności i żywieniu, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań.
• Gąska-Jędruch U., Dudzińska M., 2009, Zanieczyszczenia mikrobiologiczne w powietrzu wewnętrznym, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska, t. 59, s. 31-40.
• Główny Inspektorat Sanitarny, 2014, Stan sanitarny kraju w roku 2014, Warszawa.
• Gołofit-Szymczak M., Ławniczek-Wałczyk A., Górny R., 2013a, Bioaerozole w pomieszczeniach pracy - źródła i zagrożenia, Bezpieczeństwo Pracy: Nauka i Praktyka, nr 3, s. 9-11.
• Gołofit-Szymczak M., Ławniczek-Wałczyk A., Górny R., 2013b, Ilościowa i jakościowa kontrola szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, t. 2, nr 76, s. 5-17.
• Górny R., 2004, Biologiczne czynniki szkodliwe: normy, zalecenia i propozycje wartości dopuszczalnych, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, t. 3, nr 41, s. 17-39.
• Górny R., 2010, Aerozole biologiczne - rola normatywów higienicznych w ochronie środowiska i zdrowia, Medycyna Środowiskowa, vol. 13, nr 1, s. 41-51.
• Gutarowska B., 2011, Zanieczyszczenie mikrobiologiczne powietrza w zakładach mleczarskich, Przegląd Mleczarski, vol. 4, s. 10-16.
• Jarząb A., Górska-Frączek S., Rybka J., Witkowska D., 2011, Zakażenia pałeczkami jelitowymi - diagnostyka, odporność na antybiotyki i profilaktyka, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, vol. 65, s. 55-72.
• Karwowska E., 2005, Microbiological air contamination in farming environment, Polish Journal of Environmental Studies, vol. 14, no. 4, s. 445-449.
• Kim K.H., Jahan S.A., Kabir E., 2013, A review on human health perspective of air pollution with respect to allergies and asthma, Environment International, vol. 59, s. 41-52.
• Krogulski A., 2006, Metody oznaczania ogólnej liczby bakterii w powietrzu atmosferycznym i wewnątrz pomieszczeń, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, t. 57, nr 1, s. 1-7.
• Krzysztofik B., 1992, Mikrobiologia powietrza, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa, s. 199.
• Kummer V., Thiel W.R., 2008, Bioaerosol - sources and control measures, International Journal of Hygiene and Environmental Health, vol. 211, s. 299-307.
• Ławniczek-Wałczyk A., Górny R.L., 2010, Endotoxins and β-glucans as markers of microbiological contamination - characteristics, detection, and environmental exposure, Annals of Agricultural and Environmental Medicine, vol. 17, s. 193-208.
• Małecki Z.J., Małecka I., 2010, Poprawa stanu mikrobiologicznego powietrza w przemyśle spożywczym, Zeszyty naukowe - Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska, nr 2, s. 24-32.
• Palka R., 2007, Czystość mikrobiologiczna powietrza w zakładach mięsnych, Gospodarka Mięsna, nr 4, s. 34-37.
• Piepiórka J., Wojtasik-Kalinowska I., 2010, Higiena personelu w produkcji żywności, Przemysł Spożywczy, t. 64, nr 2, s. 37-40.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki, DzU 2005, nr 81, poz. 716, z późn. zm., DzU 2008, nr 48, poz. 288. Shale K., Lues J.F.R. 2007, The etiology of bioaerosols in food environments, Food Reviews International, vol. 23, s. 73-90.
• Sobieraj-Grabiak I.A., Drożdżyńska M., 2015, Wybrane zakażenia bakteryjne - nieuniknione zagrożenia zdrowia i życia człowieka, Pomeranian Journal of Life Sciences, t. 61, nr 1, s. 99-107.
• Szostak-Kot J., 2010, Mikrobiologia produktów, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2017.494.03