Wartości moralne przywódcy organizacyjnego

• Autorzy: Łukasz Haromszeki , Dorota Molek-Winiarska

Warianty tytułu

Ethical Values of the Organizational Leader

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł prezentuje badania roli wartości moralnych wśród 348 przywódców w organizacjach w Polsce. Skonfrontowano poziom wyznawanych wartości moralnych z poziomem makiawelizmu oraz etycznymi i nieetycznymi taktykami wpływu stosowanymi wobec podwładnych lub współpracowników. Wyniki pokazały, że nie istnieje związek pomiędzy poziomem wartości moralnych a makiawelizmem. Przywódcy, którzy cenią sobie wysoko wartości moralne, mogą również być makiawelistami. Przywódcy o skłonnościach makiawelicznych są gotowi zatajać prawdę, ale nie oszukiwać dla tzw. dobra organizacji, osoby zaś z wysokim poziomem wartości moralnych gotowe są oszukiwać, ale nie zatajać informacje. Przywódcy o skłonnościach makiawelicznych częściej niż osoby moralne stosują etyczne i nieetyczne taktyki manipulacyjne. Zależności między wyznawanymi wartościami moralnymi a makiawelizmem i stosowaniem taktyk manipulacji u skutecznych liderów są niejednoznaczne i być może moderowane przez inne czynniki osobowościowe i sytuacyjne.(abstrakt oryginalny)

EN

The article presents a study on the role of ethical values among 348 effective organizational leaders in Poland. It compares the levels of ethical values and Machiavellianism and the use of ethical and non-ethical influence tactics. The results show that the relation between the level of ethical values and the level of Machiavellianism is very weak and in fact leaders who have high levels of ethical values can also be Machiavellians. Moreover, the Machiavellian leaders are prone to suppress the truth but they do not lie for the sake of the organization, whereas the leaders with high levels of ethical values are more prone to lie for the good of the organization, but they do not suppress the truth. The Machiavellian leaders use more of both ethical and non-ethical influence tactics. The results of this study show that the relations between ethical values and Machiavellianism and the use of manipulation tactics by the effective leaders are ambiguous and may be moderated by some other personality or situational factors.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Lider w przedsiębiorstwie; Lider w organizacji; Przywództwo; Moralność

EN

Leader in enterprise; Leader in the organization; Leadership; Morality

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 512 Sukces w zarządzaniu kadrami. Wyzwania wobec funkcji personalnej w organizacjach w warunkach rynku pracownika. Problemy zarządczo-psychologiczne
• Strony: 57--74

Twórcy

autor

Łukasz Haromszeki

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Dorota Molek-Winiarska

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Brzozowski P., 1995, Skala Wartości Schelerowskich - SWS. Podręcznik, Warszawa.
• Chełpa S., 1998, Zachowania organizacyjne, Praktyka w perspektywie teoretycznej, Wydawnictwo Terra, Poznań.
• Chełpa S., 2010, Kierowanie ludźmi i przywództwo, [w:] T. Listwan T. (red.), Zarządzanie kadrami, C.H. Beck.
• Christie R., Geis F., 1970, Studies in Machiavellianism, Academic Press, New York-London.
• Dahling J.J., Whitaker B.G, Levy P.E., 2009, The Development and Validation of a New Machiavellianism Scale, Journal of Management, vol. 35, no. 2, s. 219-257.
• Den Hartog D.N., Koopman P.P., Thierry H., Wilderom C.P.M., Mączyński J., Jarmuż S., 1997, Dutch and Polish perception of leadership and culture, European Journal of Work and Organizational Psychology, no. 6, s. 387-413.
• DuBrin A.J., 2010, Principles of Leadership, South-Western Cengage Learning.
• Ekman P., 1997, Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce, małżeństwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Fehr B., Samsom D., Paulhus D.L., 1992, The Construct of Machiavellianism: Twenty Years Later, [w:] C.D. Spielberger, J.N. Butcher (eds.), Advances in Personality Assessment, vol. 9, s. 77-116, NJ: Erlbaum, Hillsdale.
• Haromszeki Ł., 2010, Przywództwo w czasie kryzysu, [w:] T. Listwan (red.), Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych podczas Euro 2012, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Haromszeki Ł., 2011, Etos przywództwa organizacyjnego. Przełomy w zarządzaniu, [w:] Zarządzanie zasobami ludzkimi, red. M. Czerska, M. Gableta, TNOiK, Toruń.
• Haromszeki Ł., 2014, Expected features and the behavior of talented leaders in the three sectors of the Polish economy in context with other Central-Eastern European countries, Journal of Intercultural Management, red. Ł. Sułkowski, vol. 6, no. 4, December, s. 81-101.
• Haromszeki Ł., 2016, Management students' expectations towards organizational leaders. Polish case in the context of other CEE countries, Journal of Intercultural Management, Społeczna Akademia Nauk, vol. 8, nr 4, s. 73-88.
• Haromszeki Ł., Jarco P., 2014, System wartości menedżerów i pracowników niższego szczebla w świetle badań porównawczych, Społeczeństwo i Ekonomia, red. J. Chumiński, 1(1), 2353-8937, s. 34-51.
• Haromszeki Ł., Jarco P., 2015, Expected leadership competences in the labor market in Alumni's career paths. A study in Poland and other CEE countries, Journal of Intercultural Management (red. Ł. Sułkowski), December, vol. 7, no. 4, s. 35-55.
• Hartog D.N., Belschak F.D., 2012, Work engagement and Machiavellianism in the ethical leadership process, J Bus Ethics, 107, s. 35-47.
• Hutter K., Füller J., Hautz J., Bilgram V., Matzler K., 2015, Machiavellianism or morality: which behavior pays off in online innovation contests?, Journal of Management Information Systems, vol. 32, no. 3, s. 197-228.
• Ingarden R., 1989, Wykłady z etyki, Warszawa.
• Klincewicz K., 2001, Etyczne przywództwo, [w:] W. Gasparski, J. Dietl (red.), Etyka biznesu w działaniu, doświadczenia i perspektywy, Wydawnictwo Naukowe, PWN, Warszawa.
• Kotarbiński T., 1999, Prakseologia. Część I, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław (Dzieła wszystkie/Tadeusz Kotarbiński, t. 6).
• Koźmiński A.K., 2004, Zarządzanie w warunkach niepewności, Warszawa.
• Machiavelli N., 2015, Książę, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Bibliotek Europejska, Kęty.
• Misztal M., 1980, Problematyka wartości w socjologii, PWN, Warszawa.
• Nęcka E., 2003, Inteligencja. Geneza. Struktura. Funkcje, GWP, Gdańsk.
• Nietzsche F., 2006, Tako rzecze Zaratustra, Wyd. Vesper.
• Prentice W.C.H., 1961, Understanding leadership, Harvard Business Review.
• Ray J.J., 1983, Defective validity of the Machiavelianism scale, Journal of Social Psychology, no. 119, s. 291-292.
• Rokeach M., 1972, Beliefs, Attitudes and Values of Organization a Change, San Francisco, Washington, Londyn.
• Schein E.H., 1986, Organizational Culture and Leadership. A Dynamic View, Jossey Bass Publishers, San Francisco-London.
• Scheler M., 1987, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, Warszawa.
• Sendjaya S., Pekerti A., Härtel Ch., Hirst G., Butarbutar I., 2016, Are authentic leaders always moral? The role of Machiavellianism in the relationship between authentic leadership and morality, J Bus Ethics, 133, s. 125-139.
• Sikorski C., 2006, Organizacje bez wodzów. Od przywództwa emocjonalnego do koordynacji demokratycznej, Wyd. C.H. Beck, Warszawa.
• Siwy-Hudowska A., Kieszkowska-Grudny A., 2010, Osobowość makiaweliczna i jej czynniki w porównaniach międzypłciowych: znaczenie inteligencji emocjonalnej i lęku, Psychologia Społeczna, t. 51(13) s. 27-41.
• Tatarkiewicz W., 1983, Historia filozofii, t. 3, PWN, Warszawa.
• Terelak J., Baczyńska A., 2008, Inteligencja praktyczna jako kapitał intelektualny: teoria i pomiar, [w:] S.A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Difin, Warszawa.
• Tracz K., 2005, Zachowania etyczne w administracji samorządowej, [w:] B. Plawgo, W. Zaremba (red.), Partnerskie współdziałanie w sektorze publicznym i prywatnym, Fundacja Współczesne Zarządzanie, Białystok, s. 103-110.
• Volmer J., Koch I.K., Göritz A.S., 2016, The bright and dark sides of leaders' dark triad traits: Effects on subordinates' career success and well-being, Personality & Individual Differences, Oct, vol. 101, s. 413-418.
• Wagner R.K., Sternberg R.J., 1985, Practical intelligence in real-world pursuits: The role of tacit knowledge, Journal of Personality and Social Psychology.
• Witkowski S.A., Stopyra L., 2010, Wiedza ukryta, inteligencja praktyczna i intuicja w pracy menedżera, [w:] T. Listwan, S.A. Witkowski (red.), Menedżer w gospodarce opartej na wiedzy, Research Papers of Wroclaw Univeristy of Economics.
• Yukl G., 1996, Leadership in Organizations, Prentice-Hall International, London.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2018.512.05