Struktury prawne i organizacyjne Kościołów Ewangelickich w zakresie środków społecznego przekazu

• Autorzy: Tomasz Rakoczy

Warianty tytułu

Legal and Organization Structures of Evangelical Churches in the Area of Means of Social Communication

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Każdy z Kościołów ewangelickich, będący przedmiotem niniejszego artykułu posiada własną ustawę wyznaniową. Niestety nie reguluje ona prawa do posiadania i posługiwania się własnymi środkami przekazu. Ustawy wyznaniowe zawierają katalogi kościelnych osób prawnych i ich organów, ale nie precyzują one ich kompetencji, także w zakresie środków przekazu. Ta kwestia prawna została unormowana w regulacjach wewnętrznych, do których odsyła każda z ustaw. Jak wynika z ich analizy, zagadnienie środków przekazu stanowi kompetencję organów wykonawczych kościelnych osób prawnych. Stopień ich prawnego rozbudowania jest zróżnicowany. Interesującą regulację prezentuje Kościół Ewangelicko-Augsburski. W jego prawie wewnętrznym zostały wyodrębnione trzy podmioty, w których kompetencji leżą środki przekazu: Komisja ds. środków masowego przekazu działająca przy Radzie Synodu, Konsystorz Kościoła oraz System Internetowy Kościoła. Kościół Ewangelicko-Metodystyczny nie stworzył żadnej ze struktur w przedmiotowym zakresie, mimo możliwości jej ukonstytuowania w postaci jednej w wielu Komisji i Rad. Kościoły Ewangelickie są także reprezentowane w komisjach doradczych mediów publicznych, które zajmują się m.in. ustalaniem treści programów wyznaniowych. (abstrakt oryginalny)

EN

The opinion represented by author is that means of social communication for their existence and appropriate functioning need legal structures, especially bodies of legal persons. Every Church indicated in the paper has its own act of law. The question of means of social communications did not get the legal shape in those acts. According to internal law of the Evangelical Churches, the care about social media is undertaken by executive bodies of legal persons. The level of their acting is differentiated. The Evangelical Church of the Augsburg Confession is remarkable in that area. It created three separated bodies: Commission of Synod Council, Council of Consistory of the Church and Internet System of the Church. Despite of possibility of creating that commissions in law of Evangelical Methodist Church, no one was erected. The representatives persons working in structures of Churches are another legal form in the scape of Communications tools. They are plaining the double role: being experts of social means in their own Churches and being consultative council by the Polish Ecumenical Council. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Środki masowego przekazu; Kościół Ewangelicko-Augsburski; Polityka wyznaniowa; Kościół w polityce; Kościół a polityka

EN

Mass media; Augsburg Evangelical Church; Religious policy; Church in Politics; Church and politics

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 42
• Strony: 100--115

Twórcy

autor

Tomasz Rakoczy

• Uniwersytet Zielonogórski

Bibliografia

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r., Dz. U. z 1997, Nr 78, poz. 483.
• Konkordat między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r., Dz. U. z 1998, Nr 51, poz. 318.
• Ustawa z dnia 17 maja 1989r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, Dz. U. z 1989, Nr 25, poz. 155.
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1992r. o radiofonii i telewizji, Dz. U. z 1993, Nr 7, poz. 34.
• Ustawa z dnia 13 maja 1994r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, Dz. U. z 1994, Nr 73, poz. 323.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 1995r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego, Dz. U. z 1995, Nr 97, poz. 479.
• Ustawa z dnia 13 maja 1994r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP, Dz. U. z 1994, Nr 73, poz. 324.
• Ustawa z dnia 17 maja 1989r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego, Dz. U. z 1989, Nr 29 poz. 154.
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1984r. prawo prasowe, Dz. U. z 1984, Nr 5, poz. 24.
• Prawo Wewnętrzne Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 maja 1991 r. uchwalone przez LXX Konferencję Doroczną z późniejszymi zmianami dokonanymi przez LXXV Konferencję Doroczną w dniu 15 czerwca 1996 r. i LXXIX Konferencją Doroczną w dniu 17 czerwca 2000 r. oraz LXXXIX Konferencję Doroczną w dniu 18 czerwca 2010 r, http://metodysci.pl/o-kosciele/, dostęp dnia 30 stycznia 2017r.
• Prawo wewnętrzne Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązujące od 1 stycznia 2015 r, http://www.reformowani.pl/index.php/czytelnia/26-prawo-wewnetrznekosciola-ewangelicko-reformowanegow-rzeczypospolitej-polskiej, dostęp 6 lipca 2016r.
• Statut Polskiej Rady Ekumenicznej, http://ekumenia.pl/kim-jestesmy/statut-polskiej-rady-ekumenicznej, dostęp 20 czerwca 2016r.
• Zasadnicze Prawo Wewnętrzne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 26 października 1996 r., znowelizowane na 7. Sesji XIII Synodu - 11.04.2015r, http://www.bik.luteranie.pl/files/Prawo/2015-04-11ZPW.pdf, dostęp 6 czerwca 2016r.
• Czarny-Drożdżejko E., Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, Warszawa 2014.
• GUS, Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2017.
• Komisja do Spraw Mediów Polskiej Rady Ekumenicznej, http://ekumenia.pl/komisje/komisja-mediow/, dostęp 11 marca 2017r.
• Korczago A., Kościół Ewangelicko-Augsburski (Luterański),(w:) W drodze za Chrystusem. Kościoły Chrześcijańskie w Polsce mówią o sobie, H. Tranda, M. Patalon, (red.), Komisja Wychowania Kościół Ewangelicko-Augsburski, http://www.luteranie.pl/, dostęp 5 maja 2016r.
• Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, http://metodysci.pl/, dostęp 30 stycznia 2017r.
• Kościół Ewangelicko-Reformowany, http://www.reformowany.pl/index.php/czytelnia/116-zarys-historii-i-teologii-kosciola-ewangelicko-reformowanego-w-polsce, dostęp 30 stycznia 2017.
• Lipiński R., Kościół Ewangelicko-Reformowany, (w:) W drodze za Chrystusem. Kościoły Chrześcijańskie w Polsce mówią o sobie, H. Tranda, M. Patalon, (red.), Komisja Wychowania Chrześcijańskiego Polskiej Rady Ekumenicznej, Kraków 2009.
• Mezglewski A., Działalność związków wyznaniowych poprzez mass media, w: Prawo wyznaniowe, A. Mezglewski, H. Misztal, P. Stanisz (red.), Warszawa 2011.
• Polskie Radio, Program Ramowy, http://www.polskieradio.pl/Portal/Schedule/Schedule.aspx?pid=7313, dostęp 13 marca 2017.
• Polskie Radio, Redakcja Ekumeniczna, http://www.polskieradio.pl/196,Ekumenia/3533,Audycje, dostęp 11 marca 2017.
• Prawo wewnętrzne nierzymskokatolickich związków wyznaniowych w Polsce - wybór aktów prawnych, P. Borecki, C. Janik (red.), Warszawa 2012.
• Puślecki E., Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, (w:) W drodze za Chrystusem. Kościoły Chrześcijańskie w Polsce mówią o sobie, H. Tranda, M. Patalon, (red.), Komisja Wychowania Chrześcijańskiego Polskiej Rady Ekumenicznej, Kraków 2009.
• Rakoczy B., Ustawa o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2008.
• Rakoczy T., Prawo Kościoła katolickiego do środków społecznego przekazu w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku i w Konkordatach posoborowych, Gniezno 2005.
• Sobczak J., Ustawa prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 1999.
• Sprawozdanie Rzecznika Prasowego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, dokument przekazany Autorowi.
• Zieliński T. J., Nowa sytuacja prawna Kościołów Ewangelicko-Augsburskiego i Ewangelicko-Reformowanego w Polsce w świetle ustaw wyznaniowych z 13 maja 1994, "Państwo i Prawo" 1994, nr 11.
• Wysoczański W., Pietrzak M., Prawo Kościołów i związków wyznaniowych nierzymskokatolickich w Polsce, Warszawa 1997.