O pojęciu uprawnionego w rozumieniu art. 6 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów

• Autorzy: Grzegorz Wolak

Warianty tytułu

About the Notion of Entitled Party within Article 6 of the Act of 18 October 2006 on Liquidation of Unclaimed Deposits

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Orzekanie przez sąd w przedmiocie pozbawienia prawa własności (a temu celowi w gruncie rzeczy służy postępowanie w przedmiocie likwidacji niepodjętego depozytu) jest ingerencją w konstytucyjnie chronione prawo własności (art. 21 ust. 1 i 64 Konstytucji RP). Zakres kognicji sądu w sprawie o stwierdzenie likwidacji niepodjętego depozytu wydaje się być wąski. Może to rodzić wątpliwości odnośnie do tego, czy w przypadku śmierci uprawnionego do odebrania przedmiotu depozytu, obowiązkiem przechowawcy jest podjęcie działań, np. w postaci zainicjowania postępowania o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym uprawnionym celem wyznaczenia przez sąd kręgu spadkobierców po nim i wezwania ich następnie do odbioru depozytu. Ponadto niejednolicie postrzegane jest to, czy w zakres kognicji sądu w postępowaniu o stwierdzenie likwidacji depozytu wchodzi badanie, czy osoba wskazana we wniosku jako uprawniona do odebrania depozytu, jest nią rzeczywiście. Kwestie te są przedmiotem niniejszego artykułu. Bezpośrednim powodem jego napisania była uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2017r., III CZP 39/17, w której uznano, że "Jeżeli osoba uprawniona do odbioru depozytu zmarła, jej spadkobierca jest uprawnionym w rozumieniu przepisów art. 6 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów". (abstrakt oryginalny)

EN

Courts' decisions on the deprivation of the right to ownership (and this is the case with the proceedings on the liquidation of unclaimed deposits) means interfering with the constitutionally protected right to ownership (Article 21(1) and Article 64 of the Constitution of the Republic of Poland). Court's jurisdiction in cases of liquidation of unclaimed deposits seems narrow. This may raise serious doubts: in the case of death of the party entitled to collect the deposit, is the depositary obliged to take action, such as to initiate the procedure of confirmation of acquisition of inheritance after the deceased in order for a competent court to identify the heirs and request them to collect the deposit? Moreover, it remains unclear whether it is within the court's remit to test if the person named in the application as the party entitled to collect the deposit is actually the right (authorised) one. This and similar questions are addressed in this article. The author was inspired by the Resolution of the Supreme Court of 15 September 2017, III CZP 39/17, which reads, "If a person entitled to collect a deposit dies, his or her heir shall become the entitled party within the meaning of Article 6 of the Act of 18 October 2006 on Liquidation of Unclaimed Deposits." (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo depozytów bankowych; Depozyt bankowy; Depozyty kapitałowe; Rynek depozytów; Prawo własności

EN

Protecting bank deposit; Bank deposit; Capital deposits; Deposit market; Ownership

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 42
• Strony: 116--144

Twórcy

autor

Grzegorz Wolak

• Katolicki Uniwersytet Lubelski, Wydział Zamiejscowy Prawa i Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli

Bibliografia

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997, Nr 78, poz. 483, ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 października 2003 r. w sprawie czynności administracyjnych i rozliczeń finansowych związanych z prowadzeniem depozytu przedmiotów wartościowych i środków pieniężnych osób pozbawionych wolności (Dz.U. z 2003, Nr 192, poz. 1881, ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2009 r. w sprawie prowadzenia depozytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2009, Nr 129, poz. 1068).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. z 2012 r., poz. 964, ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2012r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia gospodarki finansowej i działalności inwestycyjnej sądów powszechnych (Dz.U. z 2012, poz. 1476, ze zm.).
• Ustawa z dnia 14 lutego 1991r. Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz.U. z 2017, poz. 2291).
• Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1537, ze zm.).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2017, poz. 2077).
• Brol J., Depozyty sądowe. Praktyka sądowa. Wnioski de lege ferenda, Warszawa 2003.
• Demendecki T., Komentarz do art.693 Kodeksu postępowania cywilnego, (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art. 1-729, pod red. A. Jakubeckiego, Warszawa 2017, LEX.
• Gil I. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. E. Marszałkowskiej-Krześ, Warszawa 2017, Legalis.
• Gudowski J. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 3. Postępowanie rozpoznawcze, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2009.
• Kaczyński M. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1-729, pod red. A. Góry-Błaszczykowskiej, Warszawa 2015, Legalis.
• Marciniak A., Sądowe postępowanie egzekucyjne, Warszawa 2013.
• Markiewicz K., Glosa do wyroku SN z dnia 15 kwietnia 2005 r., I CK 735/04, "Państwo i Prawo" 2007, nr 4.
• Markiewicz K., Postępowanie w sprawach depozytowych, Warszawa 2007.
• Markiewicz K. (w:) K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom II. Komentarz. Art. 367-729, Warszawa 2016, Legalis.
• Pruś P. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Art. 506-1217, pod red. M. Manowskiej, Warszawa 2015, LEX.
• Orzeczenie SN z dnia 21 listopada 1950 r., C 353/50, OSN 1951, nr 2, poz. 47.
• Postanowieniu SN z dnia 26 października 2011 r. I KZP 14/11, OSNKW 2011, nr 11, poz. 98.
• Postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 14 września 2016r., II Ca 1504/16.
• Postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 stycznia 2016r., III Ca 1897/15.
• Postanowienie Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 23 listopada 2016r., IX Ca 665/16.
• Uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 5 grudnia 1986r., III CZP 62/86, OSNCP 1987, nr 10, poz. 146.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2017r., III CZP 39/17.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 1954 r., I CR 492/54, Nowe Prawo 1955, nr 7-8.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1975 r., III CRN 102/75, OSNCP 1976, nr 6, poz. 139.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2005 r., I CK 735/04, Prawo Bankowe 2006, nr 7-8.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 2005 r., II PK 405/04, OSNAPiUS 2006, nr 11-12, poz. 177.