Transgraniczne przekształcenie i przeniesienie siedziby polskiej spółki kapitałowej po wyroku Trybunału Sprawiedliwości C-106/16

• Autorzy: Ariel Mucha , Krzysztof Oplustil

Warianty tytułu

Cross-Border Transformation and Transfer of the Registered Office of a Polish Company after Judgment of the Court of Justice in Case C-106/16

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W wyroku w sprawie Polbud-Wykonawstwo sp z o.o. Trybunał Sprawiedliwości uznał za niezgodny z traktatową swobodą przedsiębiorczości przepis art. 272 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych w zakresie, w jakim uzależnia on przeniesienie statutowej siedziby spółki z o.o. na terytorium innego państwa członkowskiego UE w celu przekształcenia się w spółkę prawa tego państwa, w zgodzie z warunkami ustanowionymi w jego ustawodawstwie, od przeprowadzenia likwidacji stosownie do przepisów prawa polskiego. Znaczenie tego judykatu jest jednak znacznie szersze, gdyż Trybunał Sprawiedliwości, akceptując dopuszczalność tzw. wyizolowanego transgranicznego przeniesienia siedziby statutowej, w istocie zredefiniował pojęcie swobody przedsiębiorczości uznając, że wynika z niej swoboda wyboru prawa korporacyjnego, któremu ma podlegać już istniejąca spółka, która może dokonać tego wyboru poprzez transgraniczne przeniesienie siedziby i przekształcenie. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie wpływu tego rozstrzygnięcia na pierwotne i wtórne prawo unijne, a także naszkicowania procedury transgranicznego przekształcenia polskiej spółki kapitałowej. (abstrakt oryginalny)

EN

In the Polbud-Wykonawstwo sp z o.o. judgment, the Court of Justice pronounced Art. 272(2) of the Code of Commercial Partnerships and Companies inconsistent with the treaty-based freedom of establishment to the extent to which this provision makes a transfer of the statutory registered office of a limited liability company to another EU Member State in order to transform said company into a company incorporated in accordance with the laws of that state, in accordance with the conditions set out in these laws, conditional upon conducting liquidation pursuant to the Polish law. However, the importance of this judgment is much greater, because the Court of Justice, by accepting the permissibility of the so-called isolated cross-border transfer of statutory registered office, in fact redefined the notion of freedom of establishment, holding that it entailed freedom to choose the corporate law to govern an already existing company, which can make such a choice by means of a cross-border transfer of registered office and transformation. This article aims to present the influence of this decision on primary and secondary EU law, and give an outline of the procedure of cross-border transformation of a Polish company. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo spółek; Spółki; Usługi transgraniczne; Transakcje transgraniczne

EN

Company law; Companies; Cross border services; Cross-border transactions

• Czasopismo: Przegląd Prawa Handlowego
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 11
• Strony: 10--21

Twórcy

autor

Ariel Mucha

• Uniwersytet Jagielloński

autor

Krzysztof Oplustil

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Barnard C., The Substantive Law of the EU, Oksford 2016.
• Błaszczyk P., Transgraniczne przekształcenie spółki jako sposób korzystania ze swobody przedsiębiorczości - glosa do wyroku TS z 12.07.2012 r., w sprawie C-378/10 VALE Építési Kft, "Europejski Przegląd Sądowy" 2012/11.
• Borkowski M., Przeniesienie siedziby spółki za granicę a wymóg wykreślenia spółki z rejestru przedsiębiorców w państwie utworzenia (emigracji) - glosa do wyroku TS z dnia 25 października 2017 r., C-106/16, LEX/el. 2017.
• Brożek B., Rationality and Discourse: Towards a Normative Model of Applying Law, Warszawa 2007.
• Davies P.L. i in., The Commission's 2018 Proposal on Cross-Border Mobility - An Assessment, 27.9.2018, artykuł dostępny na SSRN: https://ssrn.com/abstract=3257846 (dostęp: 4.10.2018 r.).
• Giedrewicz-Niewińska A., Uczestnictwo pracowników w spółce europejskiej, Warszawa 2015.
• Godlewska M., Pojęcie nadużycia prawa w prawie UE, "Europejski Przegląd Sądowy" 2011/6 (cz. I), "Europejski Przegląd Sądowy" 2011/7 (cz. II).
• Hoffmann J. [w:] Münchener Handbuch des Gesellschaftsrechts Band 6, Internationales Gesellschaftsrecht, Grenzüberschreitende Umwandlungen, München 2013.
• Hotel M., Podmiotowa restrukturyzacja spółki a wygaśnięcie uprawnień osobistych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2014/8.
• Hotel M., Rychlewska A., Analogia jako metoda prawnicza, "Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia" 2015/2.
• Karczewski Ł., Transgraniczne przekształcenie spółki, "Przegląd Prawa Handlowego" 2011/12.
• Knaier R., Unionales Umwandlungsrecht -Die Zukunft der Unternehmensmobilität im Binnenmarkt, GmbHR 2018/12.
• Kozieł G., Dopuszczalność i zasady przeniesienia siedziby statutowej polskiej spółki handlowej do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 25.10.2017 r., C-106/16, Polbud-Wykonawstwo sp. z o.o., "Europejski Przegląd Sądowy" 2018/2.
• Looijestijn-Clearie A., Centros ltd: a Complete U-turn in the Right of Establishment for Companies?, "The International and Comparative Law Quarterly" 2000/3.
• Mataczyński M., Seat of the Company in the Private International Law, Poznań 2018.
• Miś G., Przekształcanie spółek handlowych, Warszawa 2005.
• Mucha A., Oplustil K., Redefining the Freedom of Establishment under EU Law as the Freedom to Choose the Applicable Company Law, "European Company and Financial Law Review" 2018/2.
• Mucha A., Opodatkowanie transgranicznego przekształcenia spółki w polskim prawie w świetle orzeczenia TSUE w sprawie C-371/10 National Grid Indus BV oraz projektu dyrektywy przeciw unikaniu opodatkowania, "Internetowy Przegląd Prawniczy" 2016/8.
• Mucha A., Przeniesienie siedziby polskiej spółki z o.o. za granicę (uwagi na tle pytań Sądu Najwyższego do Trybunału Sprawiedliwości) - glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 22.10.2015 r. (IV CSK 664/14), "Glosa" 2016/3.
• Mucha A., Transgraniczne przekształcenie polskiej spółki kapitałowej - uwagi na temat niezgodności art. 270 pkt 2 oraz art. 459 pkt 2 k.s.h. z prawem europejskim, "Transformacje Prawa Prywatnego" 2015/4.
• Mucha A., Transgraniczne przeniesienie siedziby spółki w prawie unijnym - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 25.10.2017 r., Polbud-Wykonawstwo sp. z o.o. w likwidacji, "Glosa" 2018/2.
• Napierała J., Przekształcenie spółki zagranicznej w spółkę krajową w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Vale, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2013/1.
• Napierała J., Przeniesienie siedziby polskiej spółki kapitałowej za granicę jako przyczyna jej rozwiązania w świetle kodeksu spółek handlowych i swobody przedsiębiorczości, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2016/2.
• Napierała J., Transgraniczna fuzja spółek na przykładzie wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Sevic Systems, "Przegląd Prawa Handlowego" 2006/5.
• Napierała J., Transgraniczne przekształcenie spółki [w:] Problemy polskiego i europejskiego prawa prywatnego. Księga pamiątkowa Profesora Mariana Kępińskiego, red. K. Klafkowskiej-Waśniowskiej, M. Mataczyńskiego, R. Sikorskiego, M. Sokołowskiego, Warszawa 2012.
• Nowacki J., Analogia legis, Warszawa 1966.
• Opalski A., Wiśniewski A.W. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz. Art. 491-633, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
• Oplustil K. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 5, Pozakodeksowe prawo handlowe. Komentarz, Warszawa 2015.
• Oplustil K., Transgraniczne przekształcenie i podział spółki w świetle prawa europejskiego i polskiego, "Kwartalnik Prawa Prywatnego" 2014/1.
• Oplustil K., Transgraniczne przekształcenie spółki, "Monitor Prawa Handlowego" 2012/4.
• Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz. Art. 491-633, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
• Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2012.
• Sachanbińska O., Transgraniczne przeniesienie siedziby spółki kapitałowej - potrzeba działania unijnego i polskiego prawodawcy, "Transformacje Prawa Prywatnego" 2015/3.
• Schmidt J., EU Company Law Package 2018 - Mehr Digitalisierung und Mobilität von Gesellschaften (Teil 2), Der Konzern 2018/7.
• Siemiątkowski T., Potrzeszcz R. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 4, Tytuł IV. Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Tytuł V. Przepisy karne. Tytuł VI. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i przepisy końcowe, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
• Skibińska E., O zgodności art. 270 pkt 2 i art. 469 pkt 2 k.s.h. z prawem Unii Europejskiej [w:] Kodeks spółek handlowych po 15 latach obowiązywania, Warszawa 2018.
• Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz do artykułów 459-633, Warszawa 2012.
• Szydło M., Cross-border conversion of companies under freedom of establishment: Polbud and beyond, "Common Market Law Review" 2018/5.
• Tofel M. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2015.
• Tofel M. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2017.
• Witosz A., Przekształcenia spółek w kodeksie spółek handlowych, Bydgoszcz-Katowice 2001.
• Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001.
• Wyrozumska A. [w:] Instytucje i prawo Unii Europejskiej, red. J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Warszawa 2011.
• Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 2006.