Wybrane modele dyfuzji innowacji edukacyjnych w regionach

• Autorzy: Sebastian Wacięga , Piotr Wróbel

Warianty tytułu

Selected Models of Diffusion of Educational Innovations in the Regions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie dwóch modeli rozprzestrzeniania innowacji edukacyjnych służących rozwijaniu i kształtowaniu kompetencji przedsiębiorczych w regionach oraz wsparcie procesu decyzyjnego dotyczącego wyboru modelu dyfuzji. Pierwszy z modeli nazywamy odgórnym (systemowym, instytucjonalnym), gdyż wykorzystuje on zastane struktury instytucjonalne (np. ośrodki doskonalenia nauczycieli) oraz system szkoleń kaskadowych rozszerzający zasięg użytkowania wypracowanych innowacji edukacyjnych, dzięki szkoleniom trenerów regionalnych. Drugi model rozprzestrzeniania innowacji nazywamy oddolnym (społecznościowym, pomocniczym), gdyż wykorzystuje on oddolną aktywność lokalnych podmiotów (np. organizacji pozarządowych) i opiera się na zasadzie pomocniczości. Pomocniczość zakłada, że dostarczenie innowacyjnych rozwiązań jest odpowiedzią na potrzebę działających już podmiotów lokalnych lub regionalnych i stanowi uzupełnienie oraz metodyczne wsparcie prowadzonej przez nich działalności edukacyjnej lub społecznej. Oba modele zostały przetestowane (obserwacje, studia przypadków) przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie we współpracy z partnerami, w ramach realizacji ogólnopolskich projektów edukacyjnych z wykorzystaniem ekonomicznych gier inspirowanych historią. Projekty te, zrealizowane dzięki wsparciu finansowemu Muzeum Historii Polski (2010, 2015) oraz Narodowego Banku Polskiego (2012-2013), bazowały zarówno na modelu odgórnym, jak i oddolnym. W ich ramach realizowano szkolenia za pośrednictwem ośrodków doskonalenia nauczycieli (model systemowy) oraz lokalne, oddolnie tworzone projekty w kształcie zaproponowanym przez zgłaszających się partnerów w regionach (model pomocniczy). (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this article is to present two models of disseminating educational innovations for development and shaping entrepreneurial competences in regions and support for the decision-making process regarding the selection of the diffusion model. The first one is called institutional, since it uses existing institutional structures of educational sector and introduces the system of cascade trainings, augmenting the range of innovations through competent trainers (top-down model). The second model of disseminating innovations is called grassroots (social, subsidiarity based; bottom-up model), as it is driven by local activity existing in regions and realised in accordance with the subsidiarity principle. The concept of subsidiarity assumes that the supply of innovation solutions is the response for the need of active local agents in regions, as well as the supplementation and methodical support of their educational and social activity. Both models were tested (observations, case studies) by Malopolska Institute of Culture in Krakow (Poland) in cooperation with partners during the implementation of domestic educational projects with the use of economic games inspired by history. The projects were realized with financial support of the Polish History Museum (2010, 2015) and the National Bank of Poland (2012-2013) and embraced the bottom-up as well as the top-down model of innovation diffusion. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dyfuzja; Innowacje; Edukacja; Przedsiębiorczość; System edukacji

EN

Diffusion; Innovations; Education; Entrepreneurship; Educational system

• Czasopismo: Przedsiębiorczość - Edukacja
• Rocznik: 2018
• Tom: 14 Rola przedsiębiorczości w rozwoju społeczno-gospodarczym = The Role of Entrepreneurship in Socio-economic Development
• Strony: 460--472

Twórcy

autor

Sebastian Wacięga

• Małopolski Instytut Kultury w Krakowie, Polska

autor

Piotr Wróbel

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; VII Liceum Ogólnokształcące w Krakowie; III Społeczne Liceum Ogólnokształcące w Krakowie

Bibliografia

• Chłopska Szkoła Biznesu. Rekomendacje (2017, 20 października). http://csb.mik.krakow.pl/rekomendacje/
• Czapska, E. (2012). O zasadzie pomocniczości. Realia. Dwumiesięcznik społeczno-polityczny, 1(27). Pozyskano z: http://realia.com.pl/dzial_1/artykul_35.html
• Innowacja i transfer technologii. Słownik pojęć. (2005). Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Dolińska, J. (2010). Innowacje w gospodarce opartej na wiedzy. Warszawa: PWE.
• Millon-Delsol, Ch. (1995). Zasada pomocniczości. Kraków: Znak.
• Ostrowski, D. (2011). Model realizacji procedury strategicznej w placówce oświatowej. W: J. Czekaj, B. Mikuła, R. Oczkowska, J. Teczke (red.), Nauka i gospodarka w dobie destabilizacji. Kraków: UEK, 111-118.
• Ośrodek Rozwoju Edukacji. (2017, 20 października). O Ośrodku, https://www.ore.edu.pl/o-nas/struktura-ore
• Pietrasiński, Z. (1970). Ogólne i psychologiczne zagadnienia innowacji. Warszawa: PWN.
• Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji. Wydanie trzecie. (2008). Warszawa: OECD i Eurostat.
• Kicińska, M., Sarlej, A., Wacięga, S. (2013). Projekt Edukacja ekonomiczna z wykorzystaniem gry symulacyjnej "Chłopska Szkoła Biznesu". Sprawozdanie merytoryczne. Kraków: Małopolski Instytut Kultury. Pozyskano z: http://mik.krakow.pl/wp-content/uploads/CSBNBP_sprawozdanie_raport_V2013.pdf
• Pomykalski, A. (2001). Zarządzanie innowacjami. Warszawa: PWN.
• Przyborowska, B. (2003). Struktury innowacyjne w edukacji. Teoria. Praktyka. Rozwój. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Rusin, D., Wacięga, S. (2014). Edukacja ekonomiczna w oparciu o historię. Przypadek Andrychowa (2007-2014). Kwartalnik Edukacyjny, 4(79). Pozyskano z: http://mik.krakow.pl/wp-content/uploads/kwartalnik_edukacyjny_CSB.pdf
• Suchanek, A. (1983). Innowacje oświatowe. Kalisz: WODN.
• Wacięga, S. (2015). Practical use of knowledge about history for entrepreneurial learning. The sketch of the method. In: M. Makowiec, T. Kusio (red.), Management of entrepreneurship in a knowledge based economy. The issue of knowledge and intellectual capital management. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny.
• Wittbrodt, E. (2007). Contemporary Educational Challenge. In: E. Walkiewicz (red.). Lifelong Learning in the Context of Development of Civil Society. Warszawa-Gdańsk.
• Weresa, M.A. (2014). Polityka innowacyjna. Warszawa: PWN.
• Wyka, A. (2004). Co się dzieje z zasadą pomocniczości w Polsce?. ALTER. Pozyskano z: http://www.swietoradosci.most.org.pl/alter/wyka_co-sie-dzieje-z-zasada-pomocniczosci.htm
• Zdun, M. (2016). Innowacje. Perspektywa społeczno-kulturowa. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20833296.14.31