Specyfika funkcjonowania trzeciego sektora na wsi

• Autorzy: Katarzyna Lorentowicz , Weronika Wyduba , Sławomir Kalinowski

Warianty tytułu

The Specific Functioning of the Tertiary Sector in Rural Areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu przedstawiono specyfikę funkcjonowania trzeciego sektora na wsi. Zwrócono uwagę na pięć aspektów działania tych organizacji - pomocowy, afiliacyjny, ekspresyjny, opiekuńczo-wychowawczy oraz integracyjny. Przedstawiono również zasady działania części z nich, zwracając uwagę, że działające na obszarach wiejskich organizacje pozarządowe mają zróżnicowaną formę organizacyjno-prawną. Przedstawiono historię i uwarunkowania działania ochotniczych straży pożarnych oraz kółek rolniczych, kół gospodyń wiejskich, organizacji producentów, rolniczych zrzeszeń branżowych oraz innych organizacji samorządu gospodarczego i zawodowego rolników. W drugiej części omówiono podstawowe źródła finansowania omawianych organizacji, uwzględniając środki otrzymywane z budżetu gmin i państwa, 1% podatku, środków unijnych czy też wkłady pozyskiwane od darczyńców(abstrakt oryginalny)

EN

This paper presents the specific functioning of the tertiary sector organizations in rural areas, focusing on five operational aspects: assistance; affiliation; expression; care and education; and integration. The organizations' operating principles were also presented, considering that rural NGOs are active under a variety of organizational and legal structures. The history and environment of voluntary fire brigades, machinery rings, farmers' wives' associations, producer organizations, agricultural industry associations and other economic and professional bodies in agriculture were presented. The second part discusses the basic sources of financing for the above organizations, including funds granted from the municipal and state budget, 1% of income taxes, EU funds and donations(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Organizacje pozarządowe; Obszary wiejskie; Trzeci sektor gospodarki

EN

Non-governmental organisation; Rural areas; Third sector of the economy

• Czasopismo: Intercathedra
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 36(3)
• Strony: 273--281

Twórcy

autor

Katarzyna Lorentowicz

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Poland

autor

Weronika Wyduba

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Poland

autor

Sławomir Kalinowski

• 1Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Poland

Bibliografia

• Adamiak, P. (2013). Ochotnicze Straże Pożarne w Polsce. Raport z badania 2012. Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor. Adamiak, P., Biejat, M., Charycka, B. (2016). Ochotnicze straże pożarne - lokalne centra kultury. Raport z badań 2016. Warszawa: Wyd. Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Bandarzewski, K. (2014). Samorząd gospodarczy w prawie polskim: Studium prawne. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Borkowski, J., Gurnicz, A. (1978). Kółka rolnicze w II Rzeczypospolitej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW (2015). Poradnik dla lokalnych grup działania w zakresie opracowania lokalnych strategii rozwoju na lata 2014-2020. Warszawa.
• FAOW (Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich) (b.d.). Pobrano z: http://faow.org.pl
• Finanse (b.d.). Pobrano z: http://www.finanse.mf.gov.pl/pit/ statystyki Formalno-prawne aspekty działalności kół gospodyń wiejskich (b.d.). Pobrano z: https://witrynawiejska.org.pl/data/ KGW_aktualizacja.pdf
• Goszczyński, W., Kamiński, R., Knieć, W. (2013). Dylemat linoskoczka, czyli o profesjonalizacji autentyczności i perspektywach rozwoju organizacji pozarządowych na wsi i w małych miastach. Toruń-Warszawa: Wyd. Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich.
• Halamska, M. (2008a). Kapitał społeczny wsi: próba rekonstrukcji. Przegl. Socjol., 57, 1.
• Herbst, J. (2008). Inny trzeci sektor. Organizacje pozarządowe na terenach wiejskich. W: M. Halamska (red.), Wiejskie organizacje pozarządowe. Warszawa: IRWiR PAN.
• Jurewicz, M. (2009). Ustrój prawny izb gospodarczych - propozycje jego usprawnienia (t. LXXIX). Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
• KZRKiOR (b.d.). Historia Kółek Roniczych. Pobrano z: http:// kolkarolnicze.pl/O-nas/Historia-Kolek-Rolniczych-/Hi- storia-Kolek-Rolniczych
• LEADER 2007-2013 (b.d.). Pobrano z: http://lgdstolem.pl/le- ader-2007-2013
• Lorentowicz, K., Kalinowski, S. (2018). Wybrane źródła finansowania organizacji non-profit w Polsce - teoretyczne aspekty. W: P. Sałustowicz, S. Kalinowski, B. Goryńska- -Bittner (red.), Bliżej ludzi - programem dla nauk społecznych? (s. 309-327). Warszawa: Societas Pars Mundi.
• Matulewski, M., Frąś, J. (2014). Zarządzanie finansami w kołach łowieckich. Fin. Rynki Fin. Ubezp., 67.
• MRiRW (2017). Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Pobrano z: http://www.minrol.gov.pl/pol/ Wsparcie-rolnictwa/Program-Rozwoju-Obszarow-Wiej- skich-2014-2020
• Niemczyk, B. (2016). Historia Kół Gospodyń Wiejskich. W: S. Sikorski, Ł. Jawny (red.), Społeczno-gospodarcza aktywizacja kobiet na obszarach wiejskich. Materiały na VI Międzynarodową Konferencję Naukową. Kraków: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie.
• Osiatyński, W. (2004). Rzeczpospolita Obywateli. Warszawa: Rosner i Wspólnicy.
• Porzuczek, M. (1967). Udział Związku Samopomocy Chłopskiej w zagospodarowaniu Warmii i Mazur. Komun. Maz.- -Warm., 3.
• Prus, P. (2006). Opinie rolników na temat współpracy w ramach grup producentów rolnych. Rocz. Nauk. SERiA, 8(1), 150-153.
• Prus, P. (2008). Rola grup producenckich w podnoszeniu konkurencyjności gospodarstw rolniczych. Rocz. Nauk. SERiA, 10(3), 456-461.
• Rogaczewska, M. (2008). Struktury kościelne na terenach wiejskich. W: M. Halamska (red.), Wiejskie organizacje pozarządowe. Warszawa: Wyd. IRWiR PAN.
• Rys historyczny Kółka Rolniczego w Sobótce (b.d.). Pobrano z: http://www.wir.org.pl/archiwum/siewca/kolko_sobot- ka.htm
• Sikorska-Lewandowska, A. (2016). Uprawnienia rolniczego zrzeszenia branżowego. Przegl. Pr. Roln., 1.
• Sprawozdanie z działalności Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej w XIII kadencji w latach 2012-2017 (b.d.). Pobrano z: http://www.zosprp.pl/files/ zjazd/zjazd14/Sprawozdanie lata 2012-2017.pdf
• Szewczyk, M. (red.). (2010). Profesjonalnie działać, skutecznie zmieniać - poradnik dla organizacji pozarządowych. Łódź: Wyd. Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS.
• Śpiewak, R. (2008). Czy organizacje pozarządowe są wsi potrzebne? W: M. Halamska (red.), Wiejskie organizacje pozarządowe. Warszawa: IRWiR PAN.
• Tkocz, A. M. (2015). Regranting jako forma realizacji zadań publicznych na przykładzie programu "Działaj lokalnie". W: U. Szymańska, M. Falej, P. Majer., M. Hejbudzki (red.). Perspektywy rozwoju sektora organizacji pozarządowych. Olsztyn: Wyd. Wydział Prawa i Administracji UWM.
• Ustawa z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (1982). Dz.U. 1982 nr 32 poz. 217.
• Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (1989a). Dz.U. 1989 nr 20 poz. 104.
• Ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (1989b). Dz.U. 1989 nr 35 poz. 195. Tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1218.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (1991). Dz.U. 1991 nr 81 poz. 351. Tekst jednolity Dz.U. z 2017 r., poz. 736 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (1995). Dz.U. 1995 nr 147 poz. 713. Tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1295.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (2004). Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880. Tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 2134.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (2010). Dz.U. z 2010 r. nr 127 poz. 857. Tekst jednolity Dz.U. 2014 poz. 715.
• Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw (2015). Dz.U. 2015 poz. 1923.
• Wawrzykowska-Wierciochowa, D. (1987). Nie po kwiatach los je prowadził. Kobiety polskie w ruchu rewolucyjnym. Warszawa: Wyd. Iskry.
• Wawrzyński, M. (1997). Fundacje w Polsce. Warszawa: Wyd. Centrum informacji dla organizacji pozarządowych Bordo. Bednarek-Szczepańska, M. (2011). Organizacje pozarządowe na obszarach pozametropolitalnych na przykładzie wybranych regionów. W: M. Wesołowska (red.), Wiejskie obszary peryferyjne - uwarunkowania i czynniki aktywizacji. Warszawa: Wyd. Instytut Geografii i Przestrzennego Za-gospodarowania PAN.
• Winiarska, K. (2015). Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej jako jednostki mikro. Zesz. Nauk. Uniw. Szczec. Ekon. Probl. Usług, 116.
• Wnęk, M. (2016). Społeczno-gospodarcza aktywizacja kobiet na obszarach wiejskich. W: S. Sikorski, Ł. Jawny (red.), Społeczno-gospodarcza aktywizacja kobiet na obszarach wiejskich. Materiały na VI Międzynarodową Konferencję Naukową. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie.
• WOP (2012). Zawsze w obronie chłopskich interesów. Polska Wieś, 4, 3. Pobrano z: http://www.krir.pl/files/polskawies/ Polska_Wies_nr_4_2012.pdf
• Wrona, S. (2016). Formy organizacji pozarządowych. W: E. Bogacz-Wojtanowska, S. Wrona (red.), Zarządzanie organizacjami pozarządowymi. Kraków: Wyd. Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.