Jak rozumieć rolę konstytucji we współczesnym społeczeństwie demokratycznym?¹

• Autorzy: Karolina M. Cern

Warianty tytułu

How to Understand the Role of the Constitution in the Contemporary Democratic Society?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podstawowym celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie fundamentalnych zależności pomiędzy współczesnym rozumieniem demokratycznego prawa, demokratycznych instytucji oraz demokratycznego społeczeństwa. Z uwagi na to głównym przedmiotem zainteresowania artykułu jest rola konstytucji we współczesnym społeczeństwie demokratycznym. Najpierw formułuję pięć tez dotyczących przede wszystkim bieżącej zmiany paradygmatu prawa, która dokonuje się wraz z procesami integracji europejskiej. Następnie w trzech podsekcjach wyjaśniam znaczenie tych tez oraz ich związek ze sferą publiczną i społeczeństwem. Na końcu wskazuję najważniejszą rolę, jaką konstytucja powinna odgrywać w społeczeństwie demokratycznym.(abstrakt oryginalny)

EN

The main object of the article is to present fundamental interrelations between the contemporary understanding of democratic law, democratic institutions and democratic society. Therefore, the chief concern of the article is the role of the constitution in the contemporary democratic society. Firstly I formulate five theses concerning most of all the current change of the paradigm of law against the processes of European integration driven by law. Secondly I explain the significance of the five theses and their links with the public sphere and society in three subsections. Finally, I articulate the most profound role that the democratic constitution shall cast in the democratic society.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konstytucja; Społeczeństwo demokratyczne; Prawo

EN

Constitution; Democratic society; Law

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2016
• Tom: 101
• Strony: 23--39

Twórcy

autor

Karolina M. Cern

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Benhabib Sheila, Another Cosmopolitanism: Hospitality, Sovereignty, and Democratic Iterations, Berkeley Tanner Lectures 2004 edited by Robert Post, Oxford University Press, Oxford 2006.
• Brunkhorst Hauke, European Constitutionalization Between Capitalism and Democracy, Constellations 2016/23/1, s. 15-26.
• Cern Karolina M., On the Intrinsic Correlation Between Public Legitimation of Democratic Law and Discursive Competencies of Citizens, Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna/Public Philosophy and Democratic Education 2014/III/2, s. 57-68.
• Cern Karolina M., Refleksyjność w koncepcji sfer publicznych Jürgena Habermasa, w: Krzysztof J. Kaleta, Paweł Skuczyński (red.), Refleksyjność w prawie. Konteksty i zastosowania, WUW, Warszawa 2015.
• Cern Karolina M., The Counterfactual Yardstick. Normativity, Self-Constitutionalisation and the Public Sphere, Peter Lang Verlag, Frankfurt am Main, 2014.
• Cern Karolina M., W poszukiwaniu źródeł moralności instytucjonalnej, w: Karolina M. Cern, Piotr W. Juchacz, Ewa Nowak (red.), Etyka życia publicznego, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Seria CoOpera, Poznań 2009.
• Cern Karolina M., Wojciechowski Bartosz, Święty Graal dziedzictwem przyszłości, czyli w poszukiwaniu wspólnej kultury prawnej w praźródłach prawa unijnego, Principia 2013/LVII-LVIII, s. 165-190.
• Closa Carlos, The Transformation of Macroeconomic and Fiscal Governance in the EU, w: Serge Champeau, Carlos Closa, Daniel Innerarity, Miguel P. Maduro (red.), The Future of Europe. Democracy, Legitimacy and Justice after the Euro Crisis, Rowman & Littlefield International, London, New York 2015.
• Fabbrini Sergio, The Euro Crisis and Its Constitutional Implications, w: Serge Champeau, Carlos Closa, Daniel Innerarity, Miguel P. Maduro (red.), The Future of Europe. Democracy, Legitimacy and Justice after the Euro Crisis, Rowman & Littlefield International, London, New York 2015.
• Fossum John E., Menéndez Augustín J., The Constitution's Gift. A Constitutional Theory for a Democratic European Union, Rowman & Littlefield Publishers, Lanham-Maryland 2011.
• Van Gestel Rob, Micklitz Hans-Wolfgang, Why Methods Matter in European Legal Scholarship, European Law Journal 2014/20/3, s. 292-316.
• Grimm Dieter, The Democratic Costs of Constitutionalism; The European Case, European Law Journal 2015/21/4, s. 460-473.
• Habermas Jürgen, Constitutional Democracy. A Paradoxical Union of Contradictory Principles?, Political Theory 2001/29/6, s. 766-781.
• Habermas Jürgen, Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, tłum. Adam Romaniuk, Robert Marszałek, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
• Habermas Jürgen, Uwzględniając Innego. Studia do teorii politycznej, tłum. Adam Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Hart Herbert L.A., Pojęcie prawa, tłum. Jan Woleński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Hitzel-Cassagnes Tanja, Are We Beyond Sovereignty? The Sovereignty of Processes and the Democratic Legitimacy of the European Union, w: Augustín José M., John E. Fossum (red.), Law and Democracy in Neil MacCormick's Legal and Political Theory. Post-Sovereign Constellation, Springer, Dordrecht 2011.
• Innerarity Daniel, What Must be Democratized? The European Union as a Complex Democracy, w: Serge Champeau, Carlos Closa, Daniel Innerarity, Miguel P. Maduro (red.), The Future of Europe. Democracy, Legitimacy and Justice after the Euro Crisis, Rowman & Littlefield International, London, New York 2015.
• Jedlecka Wioletta, Legitymizacja prawa Unii Europejskiej. Legitymizacja demokratyczna czy cywilizacyjna?, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Seria Jurysprudencja, Łódź 2014.
• Joerges Christian, Florian Rödl, Informal Politics, Formalised Law and the 'Social Deficit' of European Integration: the Selfreflections after the Judgements of the ECJ in Viking and Laval, European Law Journal 2009/15/1, s. 1-19.
• Juchacz Piotr W., Deliberatywna filozofia publiczna. Analiza instytucji wysłuchania publicznego w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej z perspektywy systemowego podejścia do demokracji deliberatywnej, Wydawnictwo Instytutu Filozofii UAM, Seria CoOpera, Poznań 2015.
• Kaleta Krzysztof J., Sądownictwo konstytucyjne a refleksyjny konstytucjonalizm. (Przeszłość - teraźniejszość - przyszłość), w: Stanisław Biernat (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w pierwszych dekadach XXI wieku wobec wyzwań politycznych, gospodarczych, technologicznych i społecznych, Wydawnictwo Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2013.
• Kaleta Krzysztof J., Skuczyński Paweł, Wprowadzenie: nowoczesność jako refleksyjność, w: Krzysztof J. Kaleta, Paweł Skuczyński (red.), Refleksyjność w prawie. Konteksty i zastosowania, WUW, Warszawa 2015.
• Kleingeld Pauline, Kant and Cosmopolitanism. The Philosophical ideal of World Citizenship, Cambridge University Press, Cambridge 2013 (paperback).
• Kochenov Dimitry, Gráinne de Búrca, Andrew Williams (red.), Europe's Justice Deficit?, Hart Publishing, Oxford and Portland, Oregon 2015.
• MacCormick Neil, Questioning Sovereignty. Law, State, and Nation in the European Commonwealth, Oxford University Press, Oxford-New York 2001.
• Malitowska Anna, Etyka zawodowa. Kompetencje etyczne nauczycieli, Principia 2013/LVII-LVIII, s. 77-92.
• Marder Michael, Carl Schmitt and the Deconstitution of Europe, w: Serge Champeau, Carlos Closa, Daniel Innerarity, Miguel P. Maduro (red.), The Future of Europe. Democracy, Legitimacy and Justice after the Euro Crisis, Rowman & Littlefield International, London, New York 2015.
• Nowak Ewa, Ile znaczą kompetencje moralno-dyskursywne dla demokracji?, w: Karolina M. Cern, Piotr W. Juchacz, Ewa Nowak (red.), Etyka życia publicznego, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Seria CoOpera, Poznań 2009.
• Olsen Johan P., Europe in Search of Political Order. An Institutional Perspective on Unity/Diversity, Citizens/Their Helpers, Democratic Design/Historical Drift and the Co-existence of Orders, Oxford University Press, New York 2007.
• Olsen Johan P., Governing Through Institution Building. Institutional Theory and Recent European Experiments in democratic Organization, Oxford University Press, Oxford-New York 2010.
• Přibáň Jiří, Multiple Sovereignty: On Europe's Self-Constitutionalization and Legal Self-Reference, Ratio Juris 2010/23/1, s. 41-64.
• Raburski Tomasz, Autonomizacja prawa wobec państwa w sferze międzynarodowej, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań 2012.
• Rupniewski Michał, Prawo jako narzędzie sprawiedliwej kooperacji w społeczeństwie demokratycznym. Filozofia polityczna Johna Rawlsa z perspektywy prawniczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015.
• Schmitt Carl, Legalność i prawomocność, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2015.
• Siemek Marek J., Hegel i etos nowoczesności, w: Marek J. Siemek, Hegel i filozofia, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998.
• La Torre Massimo, Constitutionalism and Legal Reasoning, Springer, Dordrecht 2007, s. 14.
• Wronkowska Sławomira, Polski proces prawotwórczy - między autonomią a polityką - O naprawie Rzeczypospolitej 2005/3(I), s. 193-211.
• Zamboni Mauro, Law and Politics. A Dilemma for Contemporary Legal Theory, Springer, Berlin-Heidelberg 2008.
• Zirk-Sadowski Marek, Wykładnia prawa a wspólnoty sędziów, w: Agnieszka Chudoń, Stanisław Czepita (red.), W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2010.