Inicjatorzy i opuszczeni: demokracja lokalna po gminnych "rozwodach"

• Autorzy: Paweł Swianiewicz , Adam Gendźwiłł , Julita Łukomska

Warianty tytułu

The Initiators and the Abandoned: Local Democracy after Municipal "Divorces"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł przedstawia analizę 12 przypadków podziałów gmin, które miały miejsce w Polsce w połowie lat 90. XX w. Autorzy skupiają się na konsekwencjach podziałów dla demokracji lokalnej, w szczególności - uczestnictwa wyborczego. Badanie w schemacie quasi-eksperymentalnym (w którym sytuacja w gminach podzielonych jest porównywana z sytuacją w podobnych gminach, w których nie doszło do podziału), pokazuje, że podział gmin na mniejsze jednostki przyczynił się do wzrostu frekwencji wyborczej, wzrostu podaży kandydatów na radnych, ale również ograniczenia konkurencyjności wyborów, mierzonej liczbą kandydatów przypadających na 1 mandat. W większości przypadków ujawniły się również różnice między gminami-inicjatorami podziałów i gminami "opuszczonymi". Efekt mobilizacji wyborczej, mierzony wzrostem poziomu frekwencji, był wyraźnie silniejszy w gminach-inicjatorach podziału i różnica ta utrzymuje się od wielu lat. Wnioski z badania opartego o dane wyborcze są uzupełnione analizą danych ankietowych dokumentujących opinie mieszkańców dwóch par gmin podzielonych: Stoczka Łukowskiego (gminy miejskiej i wiejskiej) oraz Raby Wyżnej i Spytkowic. (abstrakt oryginalny)

EN

The article analyzes 12 cases of municipal splits, which occurred in Poland in the early 1990s. The authors focus on the consequences for the local democracy visible in the data on electoral participation. The quasi-experimental analyses, in which the situation in the municipalities after splits is compared to the situation in the most-similar municipalities, demonstrates that the splits contributed to the increase of electoral turnout and supply of candidates in the local councils elections, but simultaneously limited the electoral competition, measured by the candidates-per-seat ratio. The analyses demonstrate the significant differences between the municipalities-initiators and municipalities which were "abandoned". The electoral mobilization effect, visible in the increased turnout rates, was significantly stronger among the initiators and this difference remains over a longer period. The results of the research based on the electoral data are supplemented by the analysis of the survey data documenting the opinions of two local communities, which experienced splits: Stoczek Łukowski (rural and urban municipalities), Raba Wyżna and Spytkowice. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Podział administracyjny; Wybory samorządowe

EN

Local government; Administrative division; Local election

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2018
• Numer: z. 154
• Strony: 7--33

Twórcy

autor

Paweł Swianiewicz

• Uniwersytet Warszawski

autor

Adam Gendźwiłł

• Uniwersytet Warszawski

autor

Julita Łukomska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Allers M.A., Geertsema J.B., 2016, The effects of local government amalgamation on public spending, taxation and service levels: evidence from 15 years of municipal consolidation, Journal of Regional Science, 56(4), 659-682.
• Baldersheim H., Rose L. (red.), 2010, Territorial choice: The politics of boundaries and borders, London: Palgrave-Macmillan.
• Blesse S., Baskaran T., 2016, Do municipal mergers reduce costs? Evidence from a German federal state, Regional Science and Urban Economics, 59, 54-74.
• Blom-Hansen J., Houlberg K., Serritzlew S., 2014, Size, democracy, and the economic costs of running the political system, American Journal of Political Science, 58(4), 790-803.
• Cancela J., Geys B., 2016, Explaining voter turnout: A meta-analysis of national and subnational elections, Electoral Studies, 42, 264-275.
• Dahl R.A., Tufte E.E., 1973, Size and democracy, Stanford University Press, Stanford.
• Denters B., 2002, Size and political trust: evidence from Denmark, the Netherlands, Norway and United Kingdom, Government & Policy C: Environment and Planning, 20 (6), 793-812.
• Denters B., Goldsmith M., Ladner A., Mouritzen P.E., Rose L.E., 2014, Size and local democracy, Edward Elgar, Cheltenham.
• de Souza S.V., Dollery B.E., Kortt M.A., 2015, De-amalgamation in action: the Queensland experience, Public Management Review, 17(10), 1403-1424.
• Drew J., Dollery B., 2014, Separation anxiety: an empirical evaluation of the Australian Sunshine Coast Regional Council de-amalgamation, Public Money & Management, 34(3), 213-220.
• Frandsen A.G., 2002, Size and electoral participation in local elections, Environment and Planning C: Government and Policy, 20(6), 853-869.
• Gendźwiłł A., Żółtak T., Rutkowski J., 2015, Niekonkurencyjne wybory, brakujący kandydaci. Dlaczego niektóre komitety wyborcze nie wystawiają kandydatów na burmistrzów?, Studia Regionalne i Lokalne, 4(62), 64-79.
• Hinnerich B.T., 2009, Do merging local governments free ride on their counterparts when facing boundary reform?, Journal of Public Economics, 93(5-6), 721-728.
• Horiuchi Y., Saito J., Yamada K., 2015, Removing boundaries, losing connections: electoral consequences of local government reform in Japan, Journal of East Asian Studies, 15(1), 99-125.
• Kjær U., 2007, The decreasing number of candidates at Danish local elections: Local democracy in crisis?, Local Government Studies, 33(2), 195-213.
• Kjær U., Hjelmar U., Olsen L.A., 2010, Municipal amalgamations and the democratic functioning of local councils: the case of the Danish 2007 structural reform, Local Government Studies, 36(4), 569-585.
• Koch P., Rochat P.E., 2017, The effects of local government consolidation on turnout: Evidence from a quasi-experiment in Switzerland, Swiss Political Science Review, 23(3), 215-230.
• Kostadinova T., 2003, Voter turnout dynamics in post-communist Europe, European Journal of Political Research, 42 (6), 741-59
• . Kostelecky´ T., 2007, Political parties and their role in local politics in the post-communist Czech Republic, [w:] F. Lazin, M. Evans, V. Hoffmann-Martinot, H. Wollmann (red.), Local government reforms in countries in transition, Lexington Books, Lanham-Boulder-New York- Toronto-Plymouth, 121-139.
• Kraaykamp M.G., van Dam M., Toonen T., 2001, Institutional change and political participation: The effects of municipal amalgamation on local electoral turnout in The Netherlands, Acta Politica, 36(4), 402-418.
• Lassen D.D., Serritzlew S., 2011, Jurisdiction size and local democracy: Evidence on internal political efficacy from large-scale municipal reform, American Political Science Review, 105(2), 238-258.
• Moisio A., Uusitalo R., 2013, The impact of municipal mergers on local public expenditures in Finland, Public Finance and Management, 13(3), 148.
• Owen G., Grofman B., 1984, To vote or not to vote: the paradox of nonvoting, Public Choice, 42, 311-325.
• Rallings C., Thrasher M., 1999, An audit of local democracy in Britain: the evidence from local elections, Parliamentary Affairs, 52(1), 58-76.
• Ryšavý D., Bernard J., 2013, Size and local democracy: the case of Czech municipal representatives, Local Government Studies, 39(6), 833-852.
• Steiner, R., Kaiser, C., 2017, Effects of amalgamations: evidence from Swiss municipalities, Public Management Review, 19(2), 232-252.
• Swianiewicz P., 1996, Skutki ewentualnego podziału miasta-gminy Stoczek Łukowski na dwie odrębne jednostki administracyjne, Agencja Rozwoju Komunalnego, Warszawa.
• Swianiewicz P., Gendźwiłł A., Łukomska J., Kurniewicz A., 2016, Rozmiar gmin i powiatów a sprawność ich funkcjonowania. Wielkoludy i liliputy, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
• van Houwelingen P., 2017, Political participation and municipal population size: A meta-study, Local Government Studies, 43(3), 408-428.
• Wollmann H., 2010, Territorial consolidation reforms in German East Landers, [w:] P. Swianiewicz (red.), Territorial consolidation reforms in Europe, LGI-Open Society Institute, Budapest.
• Zagórski K., 2001, Przemiany ocen sytuacji kraju w okresie transformacji, Gospodarka Narodowa, 3, 48-60.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20833113PG.18.010.9442