Wierny i rzetelny obraz instrumentów pochodnych w sprawozdaniu finansowym według modelu rachunkowości zabezpieczeń w dobie MSSF 9

• Autorzy: Mariusz Andrzejewski , Patryk Dunal , Paweł Ożga

Warianty tytułu

True and Fair View of Derivative Instruments in Hedge Accounting Model Under IFRS 9

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zasady rachunkowości instrumentów pochodnych zawarte w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości 39 (MSR 39) były przedmiotem krytyki z uwagi na stopień skomplikowania i niedopasowanie do rzeczywistości biznesowej. Zastąpienie MSR 39 Międzynarodowym Standardem Sprawozdawczości Finansowej 9 (MSSF 9) miało z jednej strony uprościć zasady rachunkowości zabezpieczeń i przyczynić się do jej szerszego stosowania, a z drugiej wyeliminować niedoskonałości poprzedniego standardu i poprawić jakość informacji na temat instrumentów pochodnych, przekazywanej w sprawozdaniu finansowym. MSSF 9 wprowadził wiele zmian w zakresie rachunkowości instrumentów pochodnych i dlatego też zasadna wydaje się dyskusja na temat ich konsekwencji i wpływu na rzetelność i wiarygodność informacji przekazywanej otoczeniu. Jest to niezwykle istotne, gdyż z instrumentami pochodnymi wiąże się znaczne ryzyko - ich nieumiejętne stosowanie niejednokrotnie prowadziło do znacznych problemów finansowych lub upadłości przedsiębiorstw i instytucji finansowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie najważniejszych zmian w rachunkowości instrumentów pochodnych zaimplementowanych w MSSF 9 oraz analiza ich wpływu na walory informacyjne sprawozdań finansowych jednostek gospodarczych, tj. wierne i rzetelne odzwierciedlenie ekonomicznych efektów stosowania derywatów.(abstrakt oryginalny)

EN

Accounting of derivative instruments under International Accounting Standard 39 (IAS 39) were criticised due to the complexity and mismatch to business reality. Superseding IAS 39 with International Financial Reporting Standard 9 (IFRS 9) was aimed to simplify hedge accounting principles and contribute to the wider use of this model, and, on the other hand, to eliminate the imperfections of the previous standard and improve the quality of information on derivative instruments disclosed in the financial statements. IFRS 9 introduced a number of changes in the accounting of derivative instruments and therefore it seems reasonable to discuss their consequences and the impact on the reliability and credibility of information disclosed on derivatives. This is extremely important because derivatives are associated with a significant risk and often their improper use led to significant financial problems or even bankruptcy of enterprises and financial institutions. The purpose of this article is to present the most important changes in accounting for derivatives implemented in IFRS 9 and to analyze their impact on financial statements, i.e. true and fair reflection of economic effects of using derivatives.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Instrumenty pochodne; Sprawozdanie finansowe; Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF); Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR); Modele rachunkowości

EN

Derivatives; Financial statements; International Financial Reporting Standard; International Accounting Standards (IAS); Models of accounting

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rocznik: 2018
• Numer: vol. 6, t. 339
• Strony: 185--201

Twórcy

autor

Mariusz Andrzejewski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Patryk Dunal

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Paweł Ożga

• Grupa Spearhead International

Bibliografia

• Andrzejewski M., Dunal P. (2016), The balance sheet under Polish regulations vs. IFRS, Anglo-American University, Praga.
• Andrzejewski M., Grabiński K. (2016), Wpływ jakości systemu nadzoru właścicielskiego na sytuację finansową spółek giełdowych w czasach kryzysu finansowego - przegląd badań empirycznych, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 268, s. 9-19.
• Barczyk K. (2015), Rachunkowość zabezpieczeń grupy kapitałowej. Studium przypadku, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 225, s. 56-58.
• Beisland L. A., Frestad D. (2013), How fair-value accounting can influence firm hedging, "Review of Derivatives Research", t. 16(2), s. 193-217.
• Bera A. K., Garcia P., Roj J. S. (1973), Estimation of Time-Varying Hedging Ratios for Corn and Soybeans: BGARCH and Random Coefficient Approaches, Sanklaya Series B, 59.
• Bernhardt T., Erlinger D., Unterreiner L. (2014), IFRS 9: the new rules for hedge accounting from the risk management perspective, "ACRN Journal of Finance and Risk Perspectives", t. 3, nr 3, s. 53-66.
• Charnes J. M., Koch P., Berkman H. (2003), Measuring hedge effectiveness for FAS 133 compliance, "Journal of Applied Corporate Finance", t. 15, nr 4, s. 8-16.
• Comiskey E. E., Mulford C. W. (2008), The non-designation of derivatives as hedges for accounting purposes, "The Journal of Applied Research in Accounting and Finance", t. 3, nr 2, s. 3-16.
• Conceptual Framework for Financial Reporting (2018), IASB, March.
• Corman L. (2006), Lost in the maze, CFO, 22, s. 66-70.
• DeMarzo P. M., Duffie D., (1995) Corporate incentives for hedging and hedge accounting, "The Review of Financial Studies", t. 8, nr 3, s. 743-771.
• Dunal P., Kozik M. (2017), Problematyka pomiaru efektywności zabezpieczenia przed ryzykiem rynkowym w rachunkowości instrumentów pochodnych w świetle wprowadzenia MSSF 9, "Ekonomiczne Problemy Usług" nr 2(127), s. 110-120.
• Fabozzi J. F., Markowitz H. (2011), The theory and practice of instrument management, John Wiley & Sons, Hoboken.
• Finnerty J. D., Grant D. (2003), Testing Hedge Effectiveness Under SFAS 113, "The CPA Journal", April, s. 11-17.
• Frendzel M. (2010), Rachunkowość instrumentów finansowych w świetle regulacji krajowych i międzynarodowych, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
• Garstecki D. (2012), Metody pomiaru efektywności zabezpieczenia w rachunkowości, [w:] H. Buk, A. Kostur, Za i przeciw wartości godziwej w rachunkowości. Problemy stosowania i wykorzystania wartości godziwej, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice.
• Helin A., Drabikowska K., Sztuczyńska H. (2005), Rachunkowość instrumentów finansowych, ODiDK, Gdańsk.
• Howard C. T., D'Antonio L. J. (1987), A risk-return measure of hedging effectiveness: a reply, "Journal of Finance and Quantitative Analysis", t. 22, nr 3, s. 21-27.
• Ignatowski R. (2017), Rzetelny i jasny obraz w sprawozdaniach finansowych - badanie sondażowe w eksperymencie badawczym, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", t. 92(148), s. 47-70.
• Kamela-Sowińska A., Garstecki D. (2014), Rachunkowość instrumentów finansowych, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań.
• Mazurowska M. (2015), Rachunkowość zabezpieczeń a proces zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" nr 873, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" nr 77, s. 385-392.
• Michelson S. E., Jordan-Wagner J., Wootton C. W. (2000), The relationship between the smoothing of reported income and risk-adjusted returns, "Journal of Economics and Finance", t. 24, nr 2., s. 52-61.
• Międzynarodowy Standard Rachunkowości 39, Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 1126/2008 z dnia 3 listopada 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej I. 320/1).
• Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 9, Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/2067 z dnia 22 listopada 2016 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1126/2008 przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 9 (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej I. 323/1).
• Ożga P. (2016), Rachunkowość instrumentów pochodnych, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
• Ramirez J. (2007), Accounting for Derivatives: Advanced Hedging under IFRS, John Wiley & Sons, Chicester.
• Rashty J., O'Shaughnessy J. (2012), Foreign currency forward contracts and cash flow hedging, "The CPA Journal", t. 82, nr 3, s. 22-27.
• Ring D. M. (19997), Risk-shifting within a multinational corporation: the incoherence of the U. S. tax regime, "Boston Collage Law Review", t. 38, nr 4, s. 75-79.
• Ryan S. G., Herz R. H., Iannaconni T. E., Maines L. A., Palepu K. G., Schrand C. M., Skinner D. J., Vincent L. (2002), Recommendations on hedge accounting and accounting for transfers of financial instruments, "Accounting Horizons", t. 16, nr 1, s. 81-93.
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2018 r., poz. 395).
• Żebruń A. (2010), Instrumenty pochodne zabezpieczające w rachunkowości, Wydawnictwo Difin, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.18778/0208-6018.339.11