Action Research - przygotowanie sądu do zmiany poprzez uczenie się - współpraca praktyków i badaczy

• Autorzy: Przemysław Banasik , Sylwia Morawska

Warianty tytułu

Action Research - preparing the judiciary for change by learning - cooperation of researchers and practitioners

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W praktyce zarządzanie sądem na ogół jest oddalone od teorii zarządzania. Prezesi sądów rzadko zwracają się do naukowców z prośbą o rozwiązanie ich problemów w zarządzaniu. W sądach brakuje nie tylko stałych form współpracy z naukowcami zajmującymi się zarządzaniem, ale także z innymi interesariuszami. Jedyną formą komunikacji, i to z ograniczoną liczbą interesariuszy, są formalne środki wyznaczone przez procedurę cywilną lub karną. To powoduje, że sądy postrzegane są jako organizacje hermetyczne. W praktyce funkcjonowania sądu pojawił się problem w nawiązaniu relacji z jego interesariuszami, czy też szerzej - wdrożenia zasad związanych z koncepcją społecznej odpowiedzialności organizacji (dalej CSR). Konieczna stała się, w pierwszej kolejności, identyfikacja interesariuszy sądu, ich hierarchizacja oraz wskazanie obszarów i form możliwej współpracy. Zaistniało zapotrzebowanie na naukowe porady z zakresu zarządzania. Sądy nie miały doświadczenia w identyfikowaniu, mapowaniu interesariuszy i przyporządkowaniu dla poszczególnych rodzajów interesariuszy nieformalnych, pozaproceduralnych form współpracy. Jedną z prób poradzenia sobie z tymi problemami przy zachowaniu najwyższych rygorów naukowych stało się wykorzystanie Action Research. Jest to podejście, które: traktuje wiedzę badacza jako równie ważną jak wiedza aktorów społecznych; ma na celu rozwiązywanie praktycznych problemów organizacyjnych; a także jest neutralne względem podziałów paradygmatycznych na metody ilościowo-jakościowe (celem jest rozwiązanie problemu praktycznego, badacz wykorzystuje te narzędzia, które akurat okażą się przydatne). Przykład Sądu Okręgowego w Gdańsku pokazał, że możliwa jest współpraca praktyków i badaczy w rozwiązaniu konkretnego problemu poprzez wykorzystanie strategii badawczej Action Research (AR). Badaniem objęto horyzont czasowy między czerwcem 2013 roku a marcem 2018 roku, czyli okres prawie 5 lat. Analiza wyników badań pokazuje, że po pierwsze, AR może być wykorzystany w organizacjach publicznych, a po drugie, interwencja w wyniku wykorzystania tej metody badawczej jest skuteczna. W wyniku współpracy praktyków i teoretyków opracowano i wdrożono praktykę zarządczą "Sąd zaangażowany społecznie". Udział praktyków sądowych w jej tworzeniu wygenerował zaufanie do jej praktycznego charakteru wśród innych sądów i zapewnił zapotrzebowanie na jej wdrożenie. (abstrakt oryginalny)

EN

Action Research (AR) is not only the research method or strategy but also the efficient tool supporting knowledge development and the introduction of changes in the organization. The aim of using AR is to induce changes in a given area or to convince the participants to initiate such changes, in a way that the researcher and the subject expert collaborate to diagnose the problem and find the solution to it. The cooperation of researchers, practitioners, and laymen is the primary assumption while applying the AR approach. The goal of such cooperation is to collect data derived from everyday practice systematically, to analyze these that data and decide as for the future shape of that practice. The research presented in this paper has been carried out in a public organization, namely the District Court in Gdansk. It referred to the extrajudicial and pro-social activities of that Court. Such research aimed to bring the answer to the question of whether the courts as public organizations can undertake pro-social activities, and if yes - what should be the area of such actions. The research was carried out between June 2013 and March 2018, i.e., for almost five years. The research methods included: observations of the internal changes in the organization, interviews with the court management, conversations with different groups of stakeholders as well as a quantitative study of their opinions about the quality of the cooperation with that court. The analysis of the results confirms that firstly it is possible to apply the Action Research approach in public organizations, and secondly, that intervention resulting from the use of this research method is effective. It is worth to stress that the pro-social actions initiated by the research are continued despite the change in management of the court and some political changes as well. One may say that those actions became a part of the organizational routine. The results achieved through that research supplement knowledge on the possibility of carrying out the pro-social actions by the public organizations, in particular by courts. They fall within the scope of the strategic management discipline and the public administration sub-discipline. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sądownictwo; Zarządzanie; Odpowiedzialność; Interesariusze

EN

Judicature; Management; Responsibility; Stakeholders

• Czasopismo: e-mentor
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 1
• Strony: 62--73

Twórcy

autor

Przemysław Banasik

• Politechnika Gdańska

autor

Sylwia Morawska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Adelman, C. (1993). Kurt Lewin and the Origins of Action Research, Educational Action Research, 1(1), 7-24. Opublikowane online 14.08.2006 r. przez Taylor & Francis Online. DOI: 10.1080/0965079930010102.
• Agar, M.H. (1980/1996). The Professional Stranger, New York: Academic Press.
• Austen, A., Czakon, W. (2012). Znaczenie interesariuszy dla zarządzania organizacjami publicznymi. W: A. Frączkiewicz-Wronka (red.). Wykorzystanie analizy interesariuszy w zarządzaniu organizacją zdrowotną. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
• Banasik P. (2014). Kadra zarządzająca a zaufanie do wymiaru sprawiedliwości. "Kwartalnik nauk o przedsiębiorstwie", 4(33), 26-35.
• Banasik, P., Morawska S. (2015). Responsible Court in the Global World - Managerism or Managerialism. "Oeconomia Copernicana", 6, 29-48.
• Banasik, P. (2016a). Interesariusze sądu zaangażowanego społecznie. "e-mentor", 2(64), 22-33. DOI: 10.15219/em64.1236
• Banasik, P. (2016b). Zaangażowany społecznie sąd. "Zarządzanie i Finanse", 14(3/1), 257-280.
• Banasik, P. (2017). Sąd zaangażowany społecznie - pożądany kierunek zmian, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Beauchamp, T.L., Bowie, N.E. (2001). Ethical Theory and Business. New Jersey: Prentice Hall.
• Bryman, A., Bell, E. (2007). Business research Methods, 2nd ed., New York: Oxford University Press.
• Bugdol, M. (2015). Problem zaufania w koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu. W: T. Borys, T. Brzozowski, S. Zaremba-Warnke (red.). Zrównoważony rozwój organizacji - aspekty społeczne, seria "Prace Naukowe", 378. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Bums, R. B. (1994). Introduction to research methods. Melbourne: Longman Cheshire.
• Carroll A.B. (1991). The pyramid of corporate social responsibility: toward the moral management of organizational stakeholders - balancing economic, legal and social responsibilities. Business Horizons, 34(4), 39-48.
• Checkland, P., Holwell, S. (1998). Action Research: Its Nature and Validity, "Systemic Practice and Action Research", 11(1), 9-21.
• Chrostowski, A., Jemielniak, D. (2008). Action Research w teorii organizacji i zarządzania." Organizacja i Kierowanie", 1(131), 41-56. DOI: 10.5281/zenodo.54810.
• Clarkson, M.B.E. (1995). A stakeholder framework for analyzing and evaluating corporate social performance. Academy of Management Review, 20(1), 92-117.
• Cooper, D. R., Schindler, P. S. (2008). Business Research Methods. New York: McGraw-Hill/Irwin.
• Crane, A., Matten, D. (2007). Business Ethics. Managing Corporate Citizenship and sustainability in the Age of Globalization. New York: Oxford University Press.
• Czarniawska, B. (1999). Writing Management. Oxford: Oxford University Press.
• Dundee, T.W. (2008). Stakeholder theory. Managing corporate social responsibility in a multiple actor context. W: A. Crane, A. McWilliams, D. Matten, J. Moon, D.S. Siegel (red.). Corporate Social Responsibility (s. 346-358). New York: Oxford University Press.
• Eriksson, P., Kovalainen, A. (2010). Qualitative Methods in Business Research. London: Sage.
• Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Frączkiewicz-Wronka, A. (2012). Wykorzystanie analizy interesariuszy w zarządzaniu organizacją zdrowotną. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk".
• Frederick, W.C., Davis, K., Post, J.E. (1998). Business and Society. Corporate Strategy, Public Policy, Ethics. New York-Toronto: McGraw-Hill Publishing Company.
• Freeman, R.E. (1984). Strategic management. A Stakeholder Approach. Boston: Pitman.
• Gasparski, W. (2004). Wykłady z etyki biznesu. Warszawa: Wydawnictwo WSZIP im. Leona Koźmińskiego.
• Gibbert, M., Ruigrok, W., Wicki, B. (2008). What Passes as a Rigorous Case Study? "Strategic Management Journal", 29, 1465-1474.
• Greenwood, D.J. (2012). Action research, czyli o badaniu w działaniu. W: D. Jemielniak (red.). Badania jakościowe. Podejścia i teoria, tom 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Harrison, A. (2007). Northern Rock sealed its fate by betraying consumers trust, Marketing Week, Pobrane z: https://www.marketingweek.com/2007/09/26/northern-rock-sealed-its-fate-by-betraying-consumers-trust/
• Herr, K., Anderson, G.L. (2005). Guide for Students and Faculty. California: Sage Publications.
• Huxham, Ch., Vangen, S. (2003). Researching organizational practice through action research: case studies and design choices. "Organizational Research Methods", 6(3), 383-403. DOI: https://doi.org/10.1177%2F1094428103254454.
• Jakubczyk, K., Starnawska, M. (2013). Społeczna odpowiedzialność - analiza porównawcza na podstawie statutów trzech uczelni trójmiejskich. W: A. Mikulska (red.). Zarządzanie nowoczesnym przedsiębiorstwem - wybrane aspekty. Gdańsk: Politechnika Gdańska.
• Kemmis, S., McTaggart, R. (1982). The Action Research Planner. Victoria: Deakin University Press.
• Kemmis, S., McTaggart, R. (2009). Uczestniczące badania interwencyjne. Działania komunikacyjne i sfera publiczna. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.) Metody badań jakościowych, tom I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Komunikat z 28 maja 2018 r. Parlamentu Europejskiego, Rady Europy, Banku Centralnego, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Bruksela, Unijna Tablica wyników wymiaru sprawiedliwości. Narzędzie wspierania skutecznego wymiaru sprawiedliwości i wzrostu gospodarczego. Pobrane z: http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2018/PL/COM-2018-364-F1-PL-MAIN-PART-1.PDF
• Kostera, M. (1996). Postmodernizm w zarządzaniu. Warszawa: PWE.
• Kramer R.M., Tyler T.R. (1996). Trust in Organizations. New York: Oxford University Press.
• Lane, Ch., Bachmann, R. (1998). Trust Within and Between Organizations. New York: Oxford University Press.
• Laszlo, Ch. (2005). The Sustainable Company. How to Create Lasting Value through Social and Environmental Performance. Washington - Cavelo - London: Island Press.
• Lawrence, A.T., Weber, J. (2008). Business and Society. Stakeholders, Ethics, Public Policy. New York: McGraw-Hill Irwin.
• Lewin, K. (1946), Action Research and minority problems. W: G.W. Lewin (red.). Resolving Social Conflicts. New York: Harper & Row.
• Marcinkowska, M. (2006). Niematerialne źródła wartości przedsiębiorstwa. W: B. Dobiegała-Korona, A. Herman (red.). Współczesne źródła wartości przedsiębiorstwa. Warszawa: Difin.
• Mason, R.O., Mitroff, I.I. (1981). Challenging Strategic Planning Assumptions Theory. Cases and Techniques. New York: Wiley.
• Park, J., Lee, H., Kim, Ch. (2014). Corporate social responsibilities, consumer trust and corporate reputation: South Korean consumer perspectives. "Journal of Business Research", 67(3), 295-302.
• Pivato, S., Misani, N., Tencati, A. (2008). The impact of corporate social responsibility on consumer trust; the case of organic food. "Business Ethics: A European Review", 17(1), 3-12.
• Post, J.E., Preston, L.E., Sachs, S. (2002). Redefining the Corporation. Stakeholder Management and Organizational Wealth. Stanford: Stanford University Press.
• Roszkowska, P. (2011). Rewolucja w raportowaniu biznesowym. Interesariusze, konkurencyjność, społeczna odpowiedzialność, Warszawa: Difin.
• Sekaran, U. Bougie, R. (2013). Research Methods for Business. A Skill-Building Approach. Chichester: Wiley.
• Saunders, M., Lewis, P., Thornhill, A. (2007). Research Methods for Business Students, Harlow: Pearson Education Ltd.
• Singh, N. (2009). Corporate Social Responsibility: The Mahindra Way. "Indian Journal of Industrial Relations", 44(3), 410-417.
• Stawicka, E. (2015). Korzyści ekonomiczne i społeczne wynikające z wdrażania zasad CSR na przykładzie polskich przedsiębiorców. W: M. Boguszewicz-Kreft (red.). Przedsiębiorstwa i ich interesariusze. Relacje Marketingowe i CSR. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, Tom 42. Warszawa: CeDeWu.
• Szumniak-Samolej, J. (2013). Odpowiedzialny biznes w gospodarce sieciowej. Warszawa: Wydawnictwo Poltext.
• Tabernacka, M., Szadok-Bratuń, A. (2012). Public Relations w sferze publicznej - wizerunek i komunikacja. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Tapscott, D., Ticoll, D. (2003). The naked Corporation. New York: Free Press.
• Trong T.L. (2013). Underneath organizational health and knowledge sharing. "Journal of Organizational Change Management", 26(1), 139-168. DOI: https://doi.org/10.1108/09534811311307950
• Wachowiak, P. (2013). Wrażliwość społeczna przedsiębiorstwa. Analiza i pomiar. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Wallace, M. (1998). Action research of Language Teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
• Yves, F. (2009). The Stakeholder Model Refined. "Journal of Business Ethics", 84(1), 113-135.
• Zadek, S., Sabapathy, J., Dossing, H., Swift, T. (2003). Responsible Competitiveness. Corporate Responsibility Clusters in Action. Copenhagen: The Copenhagen Centre & AccountAbility.

Identyfikatory

DOI

10.15219/em78.1401