Architektura w służbie deinstytucjonalizacji : uwarunkowania tworzenia modelu mieszkań wspomaganych dla seniorów z chorobami neurologicznymi, w tym chorobami Alzheimera i Parkinsona

• Autorzy: Joanna Borowczyk

Warianty tytułu

Architecture for Deinstitutionalization : Novel Models of Living Spaces for Elderly Persons with Neurological Disorders, Including Alzheimer's and Parkinson's Diseases

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest opisanie wybranych uwarunkowań tworzenia standardu mieszkań wspomaganych dla seniorów oraz osób z chorobami neurologicznymi. Przedmiotem uwagi jest dostosowanie wytycznych z obszaru kreowania rozwiązań przestrzennych do potrzeb przyszłych użytkowników, co analizuje się na podstawie wniosków z zadania "Opracowanie modelowego standardu/rozwiązania z zakresu deinstytucjonalizacji", będącego częścią projektu "Niezależne życie - wypracowanie standardu oraz przeprowadzenie pilotażu w zakresie mieszkalnictwa wspomaganego dla osób z chorobami neurologicznymi, w tym z chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona oraz osób starszych". Wyniki przeprowadzonych badań stanowią element aktualnie prowadzonej dyskusji nad rozwojem nowych form mieszkalnictwa, powstających w Polsce z myślą o wspieraniu samodzielności osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to describe selected determinants of creating architectural standards of assisted housing for elderly persons and people with neurological diseases. At the forefront of attention is adapting the guidelines for creating spatial solutions to the needs of future users, which are analyzed on the basis of objective "Development of deinstitutionalized model solutions", which is a part of the project "Independent life - developing a standard and carrying out the piloting in the area of assisted living for persons suffering from neurological disorders, including Alzheimer's and Parkinson's diseases and elderly people". The results of the conducted research are an element of the contemporary discussion on the development of new forms of assisted living for social inclusion emerging in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mieszkalnictwo; Jakość życia; Ludzie starsi; Architektura

EN

Housing; Quality of life; Elderly people; Architecture

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3
• Strony: 8--12

Twórcy

autor

Joanna Borowczyk

• Politechnika Łódzka

Bibliografia

• Bańka A. (2002), Społeczna psychologia środowiskowa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Benek I., Szewczenko A. (2015), Ergonomia w projektowaniu obiektów z funkcją opieki dla osób starszych, "Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie", nr 2-3, s. 79-95.
• Bhidayasiri R., Jitkritsadakul O., Sringean J., Jantanapornchai T., Kantachadvanich N., Phumphid S., Boonpang K., Pensook S., Aungkab N., Hattori N., Chaudhuri K. (2018), Exploring Bedroom Usability and Accessibility in Parkinson's Disease (PD): The Utility of a PD Home Safety Questionnaire and Implications for Adaptations, "Frontiers in Neurology", Vol. 360(9), s. 1-9.
• Bhidayasiri R., Jitkritsadakul O., Boonrod N., Sringean J., Calne S.M.., Hatton N, Hayashi A. (2015), What is the evidence to support home environmental adaptation in Parkinson's disease? A call for multidisciplinary interventions, "Parkinsonism & Related Disorders", Vol. 21(10), s. 1127-1132.
• Blanchet R., Edwards N. (2018), A need to improve the assessment of environmental hazards for falls on stairs and in bathrooms: results of a scoping review, "BMC Geriatrics", Vol. 272(8), s. 2-16.
• Błaszczak R. (2018), Użytkownicy mieszkań wspomaganych, ekspertyza w ramach opracowania "Model utworzenia oraz prowadzenia mieszkania wspomaganego według uniwersalnych standardów jakościowych", maszynopis.
• Common European Guidelines on the Transition from Institutional to Community-based Care (2012), European Expert Group on the Transition from Institutional to Community-based Care, Bruksela, https://esneu.org/raw.php?page=files&id=334 [dostęp 10.09.2018].
• ENIL's Key definitions in the Independent Living area (2009), European Network on Independent Living, https://enil.eu/independent-living/definitions/[dostęp 13.12.2018].
• Fidecki W., Wysokiński M., Wrońska I., Ślusarz R. (2011), Elementy kompleksowej oceny geriatrycznej w praktyce pielęgniarskiej, "Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie", nr 9(2), s. 205-211.
• Folstein M.F., Folstein S.E., McHugh P.R. (1975), Mini-mental state: a practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician, "Journal of Psychiatric Research", Vol. 12(3), s. 189-198.
• Golinowska S., Kocot E., Morecka Z., Sowa A. (2011), Spójność Społeczna: aktywność - solidarność - wsparcie. Ekspertyza na potrzeby aktualizacji Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015, IPiSS, MPiPS, Warszawa.
• Iwarsson S. (1999), The Housing Enabler: An objective tool for assessing accessibility, "British Journal of Occupational Therapy", Vol. 62(11), 491-497.
• Iwarsson S., Nygren C., Slaug B. (2005), Cross-national and multi-professional inter-rater reliability of the Housing Enabler, "Scandinavian Journal of Occupational Therapy", Vol. 12, s. 29-39.
• Janowicz A. (2014), Rola opiekunów nieformalnych w opiece u kresu życia. Przyczynek do badań w ramach projektu European Palliative Care Academy (EUPCA), "Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne", nr 4, s. 161-167.
• Kawas C.H., Brookmeyer R. (2001), Aging and the Public Health Effects of Dementia, "The New England Journal of Medicine", nr 344, s. 1160--1161.
• Kumięga P., Grata-Borkowska U., Bujnowska-Fedak M., Drobnik J. (2016), Całościowa ocena geriatryczna a opieka medyczna nad osobą w wieku podeszłym, "Puls Uczelni", nr 2(10), s. 44-48.
• Mansell J., Knapp M., Beadle-Brown J., Beecham J. (2007), Deinstitutionalisation and community living - outcomes and costs: report of a European Study, Tizard Centre, University of Kent, Canterbury.
• Opinion of the European Economic and Social Committee on long-term social care and deinstitutionalisation - exploratory opinion (2015), Official Journal of the European Union, C 332 (58), s. 1-7, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:C:2015:332:FULL&from=EN, [dostęp 15.12.2018].
• Piotrowicz K. (2013), Opieka ukierunkowana na starszego pacjenta z wielochorobowością - podejście zaproponowane przez Panel Ekspertów Amerykańskiego Towarzystwa Geriatrycznego, "Gerontologia Polska", nr 21(3), s. 63-74.
• Potrzeby osób chorych neurologicznie w tym z chorobą Parkinsona, Alzheimera oraz osób starszych w różnych formach wsparcia (2018), Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi - GRUPA BST - EU-CONSULT, maszynopis.
• Rymaszewska J., Szmigiel A. (2008), Potrzeby osób w starszym wieku - definicje i narzędzia oceny, "Psychogeriatria Polska", nr 5(2), s. 95-104.
• Sławek J., Jasińska-Myga B., Wieczorek D. (2006), Zaburzenia poznawcze w chorobie Parkinsona, "Polski Przegląd Neurologiczny", nr 4(2), s. 203-209.
• Wolfson C., Wolfson D.B., Asgharian M., M'lan C.E., Řstbye T., Rockwood K., Hogan D.B. (2001), A Reevaluation of the Duration of Survival after the Onset of Dementia, "The New England Journal of Medicine", Vol. 344(15), s. 1111- 1116.
• Wysocki M. (2015), Realizacja zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Poradnik dla realizatorów projektów i instytucji systemu wdrażania funduszy europejskich 2014-2020, Ministerstwo Rozwoju, Warszawa.
• Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014-2020 - ZDPS (2013), Warszawa, https://senior.gov.pl/source/Zalozenia Dugofalowej Polityki Senioralnej.pdf [dostęp 11.12.2018].
• Zubrzycka-Czarnecka, A. (2015), Dylematy związane z uczestnictwem osób starszych w procesie podejmowania decyzji w samorządzie lokalnym, w: E. Kornberger-Sokołowska (eds.) Lokalne polityki publiczne skierowane do osób starych, CSSTiRL Uniwersytet Warszawski, LEPRA Universite Francois Rabelais, Warszawa, s. 55-65.