Karać czy zapobiegać? Regulacja prawna problemu przemocy "honorowej" w wybranych krajach (regionach) Europy i Bliskiego Wschodu

• Autorzy: Joanna Ptak-Chmiel

Warianty tytułu

To Punish or to Prevent? Legal Regulation of the Problem of "Honour"-Related Violence in Europe and the Middle East

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem przemocy "honorowej" jest zjawiskiem przekraczającym granice państw, kultur i religii. Przemoc ta najczęściej bywa łączona z krajami i regionami Bliskiego Wschodu - Jordanią, Libanem, Palestyną, irackim Kurdystanem. W Europie oma- wiana kwestia pojawiła się w debacie publicznej dopiero na początku XXI w. i zo- stała ograniczona do kontekstu migracyjnego. Efektem takiej kategoryzacji przemocy "honorowej" jest polityzacja zjawiska, przejawiająca się w silnym uzależnieniu działań podejmowanych przez państwo od takich czynników, jak linia polityczna rządzącej partii czy nastroje społeczne. Celem niniejszego artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o to, w jaki sposób uregulowano prawnie problem prze- mocy "honorowej" w wybranych krajach i regionach: Libanie, Jordanii, irackim Kurdystanie, Wielkiej Brytanii, Holandii i w Niemczech. Umożliwi to identyfikację sposobów walki z tym problemem i wskazanie, czy kontekst migracyjny wpływa na zróżnicowanie stosowanych rozwiązań. Przedmiotem analizy będzie regulacja prawna, a także orzecznictwo sądów oraz działalność różnych instytucji rządowych oraz pozarządowych nakierowanych na walkę z tym problemem. Wyniki badań prowadzą do refleksji nad tym, czy prawo karne rzeczywiście jest najefektywniejszym instrumentem rozwiązania omawianego problemu. Badana problematyka wpisuje się w szerszy kontekst zagadnienia wykorzystywania narzędzi prawnych do osiągania określonych celów polityk publicznych.(abstrakt oryginalny)

EN

The problem of "honour"-related (or "honour"-based) violence is a phenomenon that crosses the boundaries of countries, cultures, and religions. This kind of violence usually tends to be associated with various countries and regions of the Middle East - Jordan, Lebanon, Palestine, Iraqi Kurdistan. In Europe, this issue appeared in public debates only at the beginning of the 21st century, limited to the context of migration. Such categorisation has resulted in the politicisation of "honour"-related violence, manifested in the strong dependence of actions taken by the state on such factors as the political line of the ruling party or public feeling. The aim of this article is to answer the question about the legal regulation of "honour"-related violence in selected countries of the Middle East and Europe: Lebanon, Jordan, Iraqi Kurdistan, the United Kingdom, the Netherlands, and Germany. This will make it possible to identify the means and methods of combating this problem and indicate whether the context of migration determines the solutions applied in practice. The subject of the analysis will be the legal regulation and the judicial decisions, as well as the activity of various public and non-governmental institutions that are involved in the prevention of this problem. The results of the analysis lead to a reflection on the question as to whether criminal law is really the most effective instrument of solving the problem in question. The matter at issue fits into a wider context of the question of use of law-based instruments in order to achieve certain aims of public policies.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Przemoc; Migracja

EN

Law; Abuse; Migration

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2018
• Numer: T. 10, Nr 3
• Strony: 75--95

Twórcy

autor

Joanna Ptak-Chmiel

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Rezolucja 1681 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, Urgent need to combat so-called "honour crimes", 2009.
• Wyrok holenderskiego Sądu Najwyższego z 1 lutego 1977, NJ 1977.
• Wyrok Sądu Rejonowego w Almelo z 31 maja 1994 r. (niepublikowany).
• Wyrok w sprawie R. vs Shabir Hussain, Sąd Koronny Newcastle, 28 lipca 1998.
• Wyrok Sądu Rejonowego w Dordrechcie z 30 grudnia 1999, LJN AA4019.
• Wyrok w sprawie R. vs Faqir Mohammed, Sąd Koronny Manchester, 18 Lipca 2002.
• Wyrok niemieckiego Sądu Najwyższego z 28 stycznia 2004 r., 2StR 452/03.
• Abu Hassan R., Welchman L., Changing the rules? Developments of 'crimes of honour' in Jordan, [w:] S. Hossein, L. Welchman (red.), 'Honour'. Crimes, Paradigms, And Violence Against Women, London 2005, s. 199-208.
• Abu Odeh L., Honor Killings and the Construction of Gender in Arab Societies, "American Journal of Comparative Law" 2010, 4, s. 911-952.
• Appiah A., The Honor Code: How Moral Revolutions Happen, New York 2010.
• Begikhani N., Honour-based violence among the Kurds: the case of Iraqi Kurdistan, [w:] S. Hossein, L. Welchman (red.), 'Honour'. Crimes, Paradigms, And Violence Against Women, London 2005, s. 209-229.
• Bojarski J., Leciak M., Polskie interkulturowe prawo karne (?) - niektóre aspekty tzw. obrony przez kulturę, [w:] A. Adamski, J. Bojarski, P. Chrzczonowicz, M. Leciak (red.), Nauki penalne wobec szybkich przemian socjokulturowych. Księga jubileuszowa Profesora Mariana Filara, t. 1, Toruń 2012, s. 75-96.
• Broeck van J., Cultural Defence and Culturally Motivated Crimes (Cultural Offences), "European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice" 2001, 1, s. 1-32.
• Cohan J.A., Honor Killings and the Cultural Defense, "California Western International Law Journal" 2010, 2, s. 178-252.
• Eisner M., Ghuneim L., Honor Killing Attitudes Amongst Adolescents in Amman, Jordan, "Aggressive Behavior" 2013, 5, s. 405-417.
• Ercan S.K., Same Problem, Different Solutions: The Case of 'Honour Killing' In Germany and Britain, [w:] A.K. Gill, C. Strange, K. Roberts (red.), 'Honour' Killing & Violence. Theory, Policy & Practice, London 2014, s. 199-217.
• Grzyb M., Przestępstwa motywowane kulturowo. Aspekty kryminologiczne i prawnokarne, Warszawa 2016.
• Hague G., Gill A.K., Begikhani N., 'Honour'-based violence and Kurdish communities: Moving towards action and change in Iraqi Kurdistan and the UK, "Journal of Gender Studies" 2013, 4, s. 383-396.
• Hasan M., The politics of honor: patriarchy, the state and the murder of women in the name of family honor, "Journal of Israeli History" 2002, 1-2, s. 1-37.
• Hoyek D., Sidawi R.R., Mrad A.A., Murders of women in Lebanon: 'crimes of honour' between reality and the law, [w:] S. Hossein, L. Welchman (red.), 'Honour'. Crimes, Paradigms, And Violence Against Women, London 2005, s. 111-136.
• Janssen J., Your honour or your life? An exploration of honour cases for police officers and other professionals, Haga 2009.
• Kelek N., Chaos der Kulturen: Die Debatte um Islam und Integration, Köln 2012.
• Maier S., Honor Killings and the Cultural Defense in Germany, [w:] M.-C. Foblets, A.D. Renteln (red.), Multicultural Jurisprudence: Comparative Perspectives on the Cultural Defence, Portland 2009, s. 229-246.
• Oberwittler D., Kasselt J., Honour Killings in Germany (Executive Summary), 2011, https:// www.mpicc.de/files/pdf1/honourkillingsgermany_execsummary.pdf (dostęp: 27.11.2017).
• Oude Breuil B.C., Dealing with the Ethnic Other in Criminal Law Practice: a Case Study from the Netherlands, [w:] M.-C. Foblets, A.D. Renteln (red.), Multicultural Jurisprudence: Comparative Perspectives on the Cultural Defence, Portland 2009, s. 287-300.
• Pimentel S., Pandjiarjian V., Belloque J., The 'legitimate defence of honour', or murder with impunity? A critical study of legislation and case law in Latin America, [w:] S. Hossein, L. Welchman (red.), 'Honour'. Crimes, Paradigms, And Violence Against Women, London 2005, s. 245-262.
• Reddy R., Domestic Violence or Cultural Tradition? Approaches to 'Honour Killing' as Species and Subspecies in English Legal Practice, [w:] A.K. Gill, C. Strange, K. Roberts (red.), Honour' Killing & Violence. Theory, Policy & Practice, London 2014, s. 27-45.
• Reddy R., Gender, Culture and the Law: Approaches to 'Honour Crimes' in the UK, "Feminist Legal Studies" 2008, 3, s. 305-321.
• Siesling M., Ten Voorde J., Paradox of Cultural Differences in Dutch Criminal Law, [w:] M.-C. Foblets, A.D. Renteln (red.), Multicultural Jurisprudence: Comparative Perspectives on the Cultural Defence, Portland 2009, s. 145-176.
• Terugblik Op 2015. Jaarverslag van Het Landelijk Expertise Centrum Eer Gerelateerd Geweld, Haga 2016.
• Wojciechowski B., Interkulturowe prawo karne, Toruń 2009.
• Haider al-Abadi vows to use law to control Kurds, http://www.aljazeera.com/news/2017/09/ haider-al-abadi-vows-law-control-kurds-170928110702735.html (dostęp: 13.11.2017).
• Human Rights Watch, Letter to Jordan's Minister of Justice on "Honor" Crimes, https://www. hrw.org/news/2009/08/10/letter-jordans-minister-justice-honor-crimes (dostęp: 12.11.2017).
• Jordan bans rapists from escaping justice by marrying victim, https://www.theguardian.com/ global-development/2017/aug/02/jordan-bans-rapists-from-escaping-justice-bymarrying-victim (dostęp: 12.11.2017).
• Jordan says 'honour killing' is against Islam, https://www.thenational.ae/world/jordan- -says-honour-killing-is-against-islam-1.203182 (dostęp: 12.11.2017).
• Lebanon: Law Reform Targets 'Honor' Crimes. Lebanese Laws Need Further Overhaul to Curb Gender-Based Violence, https://www.hrw.org/news/2011/08/11/lebanon-law-reform- -targets-honor-crimes (dostęp: 12.11.2017).
• MPs approve amendments to controversial Article 98, http://www.jordantimes.com/news/ local/mps-approve-amendments-controversial-article-98 (dostęp: 12.11.2017).
• Recorded 'Honor' Killings on the Rise in Jordan. Alarm Grows With 26 Murders So Far This Year, https://www.hrw.org/news/2016/10/27/recorded-honor-killings-rise-jordan (dostęp: 12.11.2017).

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.230