Instrumentalizacja nadzoru nad samorządem terytorialnym na przykładzie regulacji zarządzenia zastępczego wojewody w sprawach związanych z dekomunizacją przestrzeni publicznej

• Autorzy: Katarzyna Szlachetko

Warianty tytułu

Instrumentalization of the Supervision of the Territorial Self-Government Using the Example of the Regulations of a Substitute Order of a Voivod on Matters Related to the Decommunization of Public Space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ustawodawca zmienia i rozszerza kategorie spraw, które wojewoda może załatwić w drodze zarządzenia zastępczego. Wymogi zupełności i skuteczności nadzoru uzasadniają regulowanie środków nadzoru o charakterze zastępczym. Należy jednak mieć na uwadze, że zarządzenie zastępcze stanowi "atrakcyjne" narzędzie zabezpieczające wykonywanie zadań publicznych bez udziału organów samorządu terytorialnego. Zarządzenie zastępcze wojewody realizuje założone funkcje ochronne nadzoru wyłącznie, jeżeli jest regulowane i stosowane zgodnie z zasadą proporcjonalności. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na rozwiązania przyjęte w ustawie z 1.04.2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki, która dwukrotnie przewiduje kompetencję wojewody do wydania zarządzenia zastępczego. Szczegółowa analiza przywołanej ustawy prowadzi do wniosku, że kompetencja nadzorcza wojewody została w niej wykorzystana w sposób instrumentalny. (abstrakt oryginalny)

EN

The lawmakers change and extend the lists of matters that the voivod is to resolve through a substitute order. The requirements of completeness and effectiveness of the supervision justify the regulation of the means of supervision of a substitute nature. However, it should be borne in mind that a substitute order is an 'attractive' tool securing the performance of public tasks without the involvement of bodies of territorial self-government. A substitute order of a voivod performs the assumed protective functions of supervision only if it is regulated and used in accordance with the principle of proportionality. In this context, attention should be drawn to the solutions adopted in the Act on the prohibition to propagate communism or another totalitarian system through the names of organizational units, the municipality's auxiliary units, public service buildings, structures and devices, as well as monuments, of 1 April 2016, which provides for the voivod's powers to issue a substitute order in two places. A detailed analysis of this Act leads to the conclusion that the voivod's supervisory power was used instrumentally in it. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Nadzór; Przestrzeń publiczna

EN

Local government; Supervision; Public space

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 6
• Strony: 48--60

Twórcy

autor

Katarzyna Szlachetko

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Balicki R., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji, "Krajowa Rada Sądownictwa Kwartalnik" 2016/4.
• Bator A., Instrumentalizacja jako aspekt prawa [w:] Zmiany społeczne a zmiany w prawie: aksjologia, konstytucja, integracja europejska: XIII Zjazd Katedr Teorii i Filozofii Prawa, Kazimierz Dolny 21-23 września 1998, red. L. Leszczyński, Lublin 1999.
• Borówka (Szlachetko) K., Zarządzenie zastępcze wojewody, Warszawa 2018.
• Chlipała M., Zasada proporcjonalności nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 2014/3.
• Chmielnicki P., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2006.
• Dąbek D., Prawo sędziowskie w polskim prawie administracyjnym, Warszawa 2010.
• Dąbek D., Zastępcze stanowienie przez organy nadzoru samorządowego prawa miejscowego a granice samodzielności samorządu [w:] Nadzór nad samorządem a granice jego samodzielności, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2011.
• Dolnicki B., Wykonalność a prawomocność rozstrzygnięć nadzorczych organów nadzoru nad samorządem terytorialnym [w:] T. Bąkowski [et al.], Administracja i prawo administracyjne u progu trzeciego tysiąclecia. Materiały konferencji naukowej katedr prawa i postępowania administracyjnego, Łódź, wrzesień 2000, Łódź 2000.
• Guć J., Instrumentalizacja prawa [w:] Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100 podstawowych pojęć, red. J. Zajadło, Warszawa 2007.
• Gutowski M., P. Kardas, Sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Kilka uwag o kompetencjach sądów powszechnych do bezpośredniego stosowania Konstytucji, "Palestra" 2016/4.
• Kotowski A., Instrumentalizacja prawa i instrumentalne użycie prawa a jego wykładnia, "Studia Prawnicze" 2016/4.
• Lang W., Instrumentalne pojmowanie prawa a państwo prawa, "Państwo i Prawo" 1991/12.
• Mączyński A., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy, "Państwo i Prawo" 2000/5.
• Miemiec M. [w:] J. Boć, Prawo administracyjne, Wrocław 2007.
• Rabault H., Granice wykładni sędziowskiej, Warszawa 1997.
• Spyra T., Granice wykładni prawa. Znaczenie językowe tekstu prawnego jako granice wykładni, Kraków 2006.
• Stahl M., Zaniechania prawodawcze jednostek samorządu terytorialnego, "Administracja. Teoria - Dydaktyka - Praktyka" 2006/1.