Funkcjonowanie szkolnictwa niepublicznego w Polsce w oparciu o aktualnie obowiązujący stan prawny

• Autorzy: Danuta Kurzyna-Chmiel

Warianty tytułu

Functioning of non-Public Education in Poland Based on the Current Legal Status

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Szkoły niepubliczne należy uznać za istotny elementem systemu oświaty w naszym kraju. Ustrojodawca stworzył szeroką możliwość zakładania różnego rodzaju szkół i placówek oświatowych, a w art. 70 ust. 3 Konstytucji RP potwierdził też wolność wyboru szkół innych niż publiczne. Analizowany typ szkół w przeciwieństwie do szkół publicznych nie zapewnia realizacji zasad powszechności i bezpłatności kształcenia, wychowania, opieki i profilaktyki społecznej. Dostęp do nich nie ma też równego charakteru, a jest reglamentowany przez tzw. organ prowadzący (np. stowarzyszenie, osobę fizyczną), który samodzielnie określa reguły korzystania z nich. Niewątpliwie rozszerzają one ofertę edukacyjną szkół publicznych i dają możliwość zaspokojenia różnorodnych potrzeb oświatowych. Ustawodawstwo zwykłe doprecyzowuje regulację konstytucyjną, wprowadzając liczne wymogi dopuszczenia szkół niepublicznych do równoległej realizacji oświatowych zadań publicznych (przykładowo procedurę ewidencyjną) pod kontrolą i nadzorem właściwych organów administracyjnych.(abstrakt oryginalny)

EN

Non-public schools should be considered as an important element of the education system in our country. The legislator has created broad possibilities of establishing various types of schools and educational institutions, and in Article 70 item 3 of the Constitution of the Republic of Poland the freedom to choose schools other than public has also been confirmed. The analysed type of schools, unlike public schools, does not ensure the implementation of the principles of universality and free-of-charge education, upbringing, care and social prevention. Also access to them is not equal, and is regulated by the so-called leading body (e.g. an association, a natural person), who independently defines the applicable rules. Undoubtedly, they broaden the educational offer of public schools and give the opportunity to meet various educational needs. The laws clarify the constitutional regulation, introducing numerous requirements for the admission of non-public schools to the parallel implementation of public educational tasks (e.g. the registration procedure) under the control and supervision of the competent administrative bodies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Oświata; Szkoły niepubliczne; Edukacja

EN

Education system; Private school; Education

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 7-8
• Strony: 163--176

Twórcy

autor

Danuta Kurzyna-Chmiel

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bała P., Konstytucyjne prawo do nauki a polski system oświaty, Warszawa 2009.
• Barański A., Rozwadowska-Skrzeczyńska J., Szkoły niepubliczne, Przepisy i wyjaśnienia według stanu prawnego na dzień 31 grudnia 1997 r., Warszawa 1998.
• Błaś A., Formy działania administracji w warunkach prywatyzacji zadań publicznych [w:] Administracja i prawo administracyjne u progu trzeciego tysiąclecia. Materiały ze Zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego, Łódź 2000.
• Chmielnicki P., Zakłady administracyjne w Polsce. Ustrój wewnętrzny, Warszawa 2008.
• Czepczyńska E., Prawne aspekty zakładania szkół niepublicznych w polskim systemie oświaty, "Przegląd Prawno-Ekonomiczny" 2015/42, s. 78-92.
• Garlicki L., Uwagi do art. 70 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003.
• Gronowska B., Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela [w:] Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, Toruń 2002.
• Jakubowski A., W kwestii aktualności koncepcji zakładu administracyjnego (zakładu publicznego) [w:] Prawo administracyjne dziś i jutro, red. J. Jagielski, M. Wierzbowski, Warszawa 2018, s. 528-535.
• Kallas M., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.
• Kurzyna-Chmiel D., Szkoły jako zakłady publiczne, "Samorząd Terytorialny" 2017/3, s. 26-37.
• Kurzyna-Chmiel D., Oświata jako zadanie publiczne, Warszawa 2013.
• Michalska-Badziak R., Zakład publiczny (administracyjny) [w:] Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, red. M. Stahl, Warszawa 2009, s. 260-261.
• Mikosz J., Prawo do nauki [w:] Prawa człowieka. Model prawny, red. R. Wieruszewski, Wrocław 1991, s. 980-982.
• Niczyporuk J., Funkcje zlecone administracji publicznej [w:] Prawne gwarancje ochrony praw jednostki wobec działań administracji publicznej, red. E. Ura, Rzeszów 2002, s. 389-394.
• Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 2004.
• Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 2013.
• Pilich M., Olszewski A., Prawo oświatowe oraz przepisy wprowadzające. Komentarz, Warszawa 2018.
• Starościak J., Decentralizacja administracji, Warszawa 1960.
• Starościak J., Prawo administracyjne, Warszawa 1977.
• Stefańska E., Kilka uwag na temat współczesnego pojęcia zakładu administracyjnego (publicznego) [w:] Przegląd dyscyplin badawczych pokrewnych nauce prawa administracyjnego i postępowania administracyjnego, red. S. Wrzosek, M. Domagała, J. Izdebski, T. Stanisławski, Lublin 2010, s. 93-109.
• Zacharko L., Prywatyzacja zadań publicznych gminy. Studium administracyjnoprawne, Katowice 2000.