Nowa formuła celów kształcenia w kontekście wyzwań zarządzania dydaktyką akademicką

• Autorzy: Małgorzata Adamska-Chudzińska

Warianty tytułu

A New Formula of Teaching Objectives in the Context of Challenges of Managing Academic Didactics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie na tle aktualnych wyzwań zarządzania dydaktyką akademicką pożądanej formuły celów kształcenia, których realizacja z jednej strony wzmocni status szkół wyższych, a z drugiej umożliwi ich absolwentom efektywne funkcjonowanie zawodowe. Zaprezentowano istotę kształcenia akademickiego, zwracając uwagę na odróżnienie "przekazu wiedzy" od "uprawiania nauki". Wskazano i omówiono główne wyzwania zarządzania dydaktyką akademicką, przed jakimi stają obecnie szkoły wyższe. Zaliczono do nich: szybką dezaktualizację wiedzy nabywanej w szkołach wyższych; niespójność relacji nauczyciel akademicki -student oraz dysproporcje rozwojowe zdolności poznawczych współczesnych studentów. Zaproponowano nową formułę celów kształcenia obejmującą trzy wymiary, a mianowicie: (1) rozwój wiedzy i umiejętności specjalistycznych; (2) rozwój wiedzy ogólnej i formowanie postaw oraz (3) wdrażanie do badań naukowych i rozwój zdolności poznawczych. Zaprezentowana formuła celów kształcenia oparta została na założeniu, że wszystkie wskazane wymiary powinny się dopełniać i tworzyć kompendium działań współistniejących. Kształcenie nie sprowadza się wówczas jedynie do przekazywania wiedzy jako rezultatów wcześniejszych badań, lecz umożliwia jej głębsze zrozumienie i rozwój indywidualnych zdolności pozwalających efektywnie funkcjonować w złożonej, zmiennej rzeczywistości. Artykuł opracowano na podstawie studiów literaturowych z zakresu współczesnej edukacji akademickiej głównie ostatniego 10-lecia. Wykazano, że dla przezwyciężenia widocznego w dotychczasowych programach studiów rozdźwięku pomiędzy wiedzą fachową a rozwojem zdolności indywidualnych istotne jest nadanie celom kształcenia wymiaru "naukowości" uwzględniającego udział studentów w badaniach naukowych i umożliwiającego osiągnięcie szerszego profilu rozwoju. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to present, against the background of current challenges of managing academic didactics, the desired formula of goals in academic teaching, the implementation of which will strengthen the status of higher education institutions on the one hand, and enable their graduates to experience effective professional practice on the other. The essence of academic education is presented, paying attention to the distinction between "transfer of knowledge" and "practicing science". The main challenges of managing academic didactics faced by higher education institutions are pointed out and discussed. These included: quick obsolescence of knowledge acquired in higher education institutions, inconsistency of the academic teacher-student relationship and developmental disparities of the cognitive abilities of modern students. A new formula of teaching objectives including three dimensions is proposed, namely: (1) development of specialist knowledge and skills; (2) development of general knowledge and formation of attitudes; and (3) training in scientific research and development of cognitive abilities. The presented formula of teaching objectives was based on the assumption that all indicated dimensions should complement each other and create a compendium of coexisting activities. Teaching is not limited to transferring knowledge as the results of earlier research, but makes its deeper understanding and development of individual abilities possible, which in turn allows one to function effectively in a complex, changing reality. The paper was prepared on the basis of literature studies in the field of modern academic education, mainly from the last 10 years. It was shown that to overcome the discrepancy between professional knowledge and the development of individual skills visible in the current syllabuses, it is important to give educational goals a dimension of "science" taking into account the participation of students in scientific research and enabling the achievement of a broader development profile. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Szkolnictwo wyższe; Proces dydaktyczny w szkole wyższej; Polityka kształcenia; Kształcenie; Dydaktyka; Zarządzanie

EN

Higher education; Teaching process in higher education; Education policy; Learning; Didactics; Management

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2019
• Numer: z. nr 59
• Strony: 173--185

Twórcy

autor

Małgorzata Adamska-Chudzińska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Andrzejczak, A. (2017). Tożsamość zawodowa nauczycieli akademickich a oczekiwania studentów związane ze studiami ekonomicznymi. Studia Oeconomica Posnaniensia, 5 (3), 47-66. DOI: 10.18559/SOEP.2017.3.3.
• Andrzejczak, A. (2015). Projektowanie celów zajęć według koncepcji kształcenia opartego na efektach. Studia Oeconomica Posnaniensia, 3 (5), 28-44.
• Bartnicka, I. (2017). W przyszłości twoje dziecko będzie wykonywało zawód, który jeszcze nie istnieje. Jak je do tego przygotować? Pobrane z: https://praca.money.pl/wiadomosci/ artykul/zawod-rynek-pracy-dziecko,66,0,2394434.html (2018.08.20).
• Bauman, T. (1998). Spór o ideę i kształt uniwersytetu. Forum Oświatowe, 1, 16-17.
• Burtscheidt, Ch. (2010). Humboldts falsche Erben. Eine Bilanz der deutschen Hochschulreform. Frankfurt am Main: Campus Verlag.
• Chojnacki, W., Asterski, W. (2016). Wielozawodowość i wieloazadaniowość nowymi wyzwaniami dla kształcenia studentów. W: W. Harasim (red.), Nowe wyzwania w zarządzaniu w erze społeczeństwa informacyjnego (s. 52-69). Warszawa: Szkoła Wyższa Promocji, Mediów i Show Businessu.
• Czerepaniak-Walczak, M. (2013). Autonomia w kolorze sepii w inkrustowanej ramie KRK. O procedurach i treściach zmiany w edukacji akademickiej. W: M. Czerepaniak- Walczak (red.), Fabryki dyplomów czy universitas? O nadwiślańskiej wizji przemian w edukacji akademickiej (s. 29-56). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Davies, A., Fidler, D., Gorbis, M. (2011). Future Work Skills 2020. Institute for the Future for University of Phoenix Research Institute. Pobrane z: http://www.iftf.org/uploads/ media/SR-1382A_UPRI_future_work_skills_sm.pdf (2018.08.28).
• Górniewicz, J. (2013). Szkolnictwo wyższe w Polsce po 1990 roku - sukces czy porażka systemu politycznego? W: J. Górniewicz, P. Piotrowski, M. Warmiński (red.), Szkolnictwo wyższe. Przekroje współczesnych problemów. Olsztyn: Centrum Badań Społecznych UWM.
• Humphreys, D., Carnevale, A. (2013). The Economic Value of Liberal Education. Pobrane z: https://www.slideshare.net/aacu_/the-economic-value-of-liberal-education (2018.08.20).
• Kaye, B., Jordan-Evans, S. (2014). Love 'em or Lose 'em: Getting Good People to Stay. Oakland: Berrett-Koehler Publishers.
• Kowalczyk-Anioł, J., Szafrańska, E., Włodarczyk, B. (2014). Dialog międzypokoleniowy w turystyce. W: J. Śledzińska, B. Włodarczyk (red.), Międzypokoleniowe aspekty turystyki (s. 41-54). Warszawa: Wydawnictwo PTTK Kraj.
• Lekka-Kowalik, A. (2009). Uniwersytet jako firma usługowa - szansa czy klęska? Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II, 1-2 (85-86), 52-69.
• Loukopoulos, L., Dismukes, R., Barshi, I. (2009). The Multitasking Myth Handling Complexity in Real-World Operations. Farnham: Ashgate Pub.
• Malewski, M. (2011). Edukacja akademicka w pułapce pozornego egalitaryzmu. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja, 3 (55), 109-127.
• Malewski, M. (2008). Czy koniec ery akademickich podręczników? Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja, 4 (44), 85-104.
• Melosik, Z. (2009). Uniwersytet i społeczeństwo. Dyskursy wolności, wiedzy i władzy. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Ophir, E., Nass, C., Wagner, A.D. (2009). Cognitive control in media multitaskers. PNAS: Proceedings of the National Academies of Sciences, 106 (37), 15583-15587, DOI: 10.1073/pnas.0903620106.
• Raport: Pierwsze kroki na rynku pracy. Polska edycja badania studentów i absolwentów, 2018, Deloitte. Pobrane z: https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/human-capital/articles/ hr-pierwsze-kroki-na-rynku-placy-2018-kadry.html (2018.08.21).
• Piasecka, A. (2018). Kapitał relacyjny jako element kapitału intelektualnego szkoły wyższej w warunkach GOW. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 53 (1/2018), 150-161. DOI: 10.15584/nsawg.2018.1.12.
• Sajdak, A. (2013). Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Sauerland, K. (2006). Idea uniwersytetu - aktualność tradycji Humboldta? Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 2 (28), 89-96.
• Small, G., Vorgan, V. (2011). iMózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości. Poznań: Wydawnictwo Vesper.
• Śledzińska, J. (2014). Międzypokoleniowo przez wieki. Z doświadczeń PTT, PTK i PTTK. W: J. Śledzińska, B. Włodarczyk (red.), Międzypokoleniowe aspekty turystyki (s. 25-40). Warszawa: Wydawnictwo PTTK Kraj.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r., poz. 1668).
• Wawak, T., Jacko J.F. (red.). (2016). W poszukiwaniu uniwersytetu idealnego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Wawak, T. (red.). (2017). Zarządzanie w szkołach wyższych i innowacje w gospodarce. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Wiktorowicz, J., Warwas, I. (2016). Pokolenia na rynku pracy. W: J.Wiktorowicz i in. (red.), Pokolenia - co się zmienia? Kompendium zarządzania multigeneracyjnego (s. 19-37). Warszawa: Wolters Kluwer.
• Woszczyk, P. (2016). Różnorodny rozwój i ścieżki kariery w organizacji. W: J. Wiktorowicz i inni (red.), Pokolenia - co się zmienia? Kompendium zarządzania multigeneracyjnego (s. 130-150). Warszawa: Wolters Kluwer.
• Zakowicz, I. (2012). Idea uniwersytetu Wilhelma Von Humboldta - kontynuacja czy zmierzch? Ogrody Nauk i Sztuk, 2, 62-74. DOI: 10.15503/onis2012-62-74.

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2019.3.12