Dziecko ze spektrum autyzmu w przedszkolu - strategie radzenia sobie z uczniem autystycznym i z Zespołem Aspergera

• Autorzy: Ana Sotirovska

Warianty tytułu

Autism Spectrum Child in Preschool - Strategies for Dealing with an Autistic Children and with Asperger Syndrome

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest pokazanie strategii radzenia sobie z dzieckiem autystycznym w przedszkolu. Celem opracowania jest pogłębienie świadomości na temat zaburzeń dzieci ze spektrum autyzmu i objawów trudnych zachowań. Artykuł obejmuje prezentację kryteriów diagnostycznych oraz koncepcji zaburzeń ze spektrum autyzmu. Przedstawione zostały najważniejsze objawy pojawiające się u dzieci autystycznych w wieku przedszkolnym. Omówiono dwie strategie radzenia sobie z zachowaniami dzieci ze spektrum: metoda DIR/Floortime (bazuje na budowaniu więzi i rozwoju społeczno-emocjonalnym) oraz metoda behawioralna z zastosowaniem analizy zachowania oraz technik modyfikujących reakcje niepożądane. Zasadniczym wnioskiem płynącym z artykułu jest, że dziecko z ASD wymaga dostosowania procesu edukacyjno-terapeutycznego do jego możliwości oraz do specyficznych symptomów. Przydatne mogą okazać się omówione strategie radzenia sobie, które się wzajemnie uzupełniają. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of the article is to show strategies for dealing with an autistic child in preschool. The aim of the study is to raise awareness about autism spectrum disorders and symptoms of difficult behawior. The article includes presentation of diagnostic criteria and concepts of autism spectrum disorders. Were presented the most important symptoms appearing in autistic preschool children. Two strategies for dealing with the behavior of children from the spectrum were discussed: the DIR / Floortime method (based on building relationships and socio-emotional development) and the behavioral method using behavior analysis and techniques to modify adverse reactions. The main conclusion of the article is that a child with ASD requires adaptation of the educational and therapeutic process to its capabilities and specific symptoms. These coping strategies that complement each other may be useful. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spektrum zaburzeń autystycznych (ASD); Dzieci; Analiza behawioralna

EN

Autism spectrum disorders (ASD); Children; Behaviour analysis

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu
• Rocznik: 2019
• Tom: 47 (1) Współczesne poszukiwania w pedagogice : teoria - badania - praktyka w obszarze pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, terapii pedagogicznej i szeroko rozumianych nauk o wychowaniu
• Strony: 135--158

Twórcy

autor

Ana Sotirovska

• Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębioroczości z siedzibą w Wałbrzychu

Bibliografia

• [1] Atwood T., Zespół Aspergera, przeł. M. Łamacz, Poznań 1998.
• [2] Bąbel P., Ostaszewski P., Suchowierska M., Terapia behawioralna dzieci z autyzmem. Teoria, badania i praktyka stosowanej analizy zachowania, Gdańsk-Sopot 2014.
• [3] Beck J. S., Terapia poznawcza. Podstawy i zagadnienia szczegółowe, przeł. M. Cierpisz, Kraków 2005.
• [4] Błeszyński J., Mowa i język dzieci z autyzmem. Wybrane zagadnienia, Słupsk 1998.
• [5] Bobkowicz-Lenartowska L., Autyzm dziecięcy, zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2005.
• [6] Delacato C. H., Dziwne, niepojęte. Autystyczne dziecko, przeł. M. Główczak, Warszawa 1995.
• [7] Greenspan S., Wieder S., Dotrzeć do dziecka z autyzmem. Jak pomóc dzieciom nawiązywać relacje, komunikować się i myśleć, przeł. D. Braithwaite, Kraków 2014.
• [8] Jackson L., Świry, dziwadła i Zespół Aspergera, przeł. E. Niezgoda, Warszawa 2005.
• [9] Jagielska G., Dziecko z Autyzmem i Zespołem Aspergera w szkole i przedszkolu. Informacje dla pedagogów i opiekunów, Warszawa 2010.
• [10] Jagielska G., Objawy autyzmu dziecięcego [w:] J. Komender, G. Jagielska, A. Bryńska, Autyzm i Zespół Aspergera, Warszawa 2009, s. 33-50.
• [11] Nason B., Porozmawiajmy o autyzmie, przeł. A. Haduła, Kraków 2017.
• [12] Odowska-Szlachcic B., Metoda integracji sensorycznej we wspomaganiu rozwoju mowy u dzieci z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego, Gdańsk 2010.
• [13] Pisula A., Kołakowski A., Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna, Gdańsk 2018.
• [14] Pisula E., Autyzm u dzieci. Diagnoza Klasyfikacja Etiologia, Warszawa 2000.
• [15] Pisula E., Małe dziecko z autyzmem, Gdańsk 2005.
• [16] Randall P., Parker J, Autyzm. Jak pomóc rodzinie?, przeł. S. Pikiel, Gdańsk 2010.
• [17] Seligman M., Walker E., Rosenhan D., Psychopatologia, Poznań 2003.
• [18] Bryńska A., Lipińska E., Matelska M., Objawy obsesyjno-kompulsyjne, tiki, stereotypie ruchowe czy dążność do zachowania stałości otoczenia? Występowanie powtarzalnych aktywności u pacjentów z całościowymi zaburzeniami rozwoju - opis przypadków, "Psychiatria Polska", nr 5/2011.
• [19] Grabińska M., Talar A. D., Kurylak A., Kaźmierczak M., Zreda-Pikies A., Wróbel-Bania A., Społeczne funkcjonowanie dziecka z autyzmem, "Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa", nr 3/2013.
• [20] Nadachewicz K., Zachowania trudne dzieci autystycznych - sposoby przezwyciężania, "Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka", nr 1/2018.
• [21] Popiel A., Pragłowska E., Psychoterapia poznawczo-behawioralna, "Psychiatria w Praktyce Klinicznej", nr 3/2009.
• [22] Rybka A., Historia poszukiwań odpowiedzi na pytanie o istotę autyzmu, "Psychologia rozwojowa", nr 1/2014.
• [23] Siegel K., Echolalia w mowie dziecka z całościowymi zaburzeniami rozwoju. Sposób na ucieczkę czy na komunikację?, "Studia Pragmalingwistyczne", nr 4/2012.
• [24] Stachowicz J., Zespół Aspergera a kompetencje społeczne, "Zeszyty Naukowe WSSP", T.16/2013.
• [25] Szamania L., Etiologia zaburzeń spektrum autyzmu - przegląd koncepcji, "Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej", nr 11/2015.
• [26] Skawina B., Autyzm i Zespół Aspergera. Objawy, przyczyny, diagnoza i współczesne metody terapeutyczne, [https://www.pulib.sk/web/kniznica/e lpub/dokument/Husar7/subor/Skawina.pdf] - 24.08.2019.