Koniec arbitrażu? Wokół wyroku TSUE - Slowakische Republik vs. Achmea BV (C-284/16)

• Autorzy: Magdalena Michalska

Warianty tytułu

The end of arbitration? Reflections on the CJEU's judgment - Slowakische Republik vs. Achmea BV (C-284/16)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W latach 50. XX wieku wykształciła się nowa forma traktatów międzynarodowych - umowy w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji (dwustronne umowy inwestycyjne). Jednym z podstawowych elementów tych traktatów są klauzule arbitrażowe, na mocy których spory między państwem a inwestorem zagranicznym rozstrzygane są przez powołane w tym celu trybunały arbitrażowe z pominięciem sądownictwa krajowego. W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 6 marca 2018 r. w sprawie Slowakische Republik vs. Achmea BV (C-284/16) zapis na sąd polubowny w dwustronnych umowach o popieraniu i ochronie inwestycji zawartych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej został jednak uznany za niezgodny z prawem unijnym. Artykuł zawiera analizę tego przełomowego rozstrzygnięcia oraz omawia jego potencjalne skutki dla całego systemu międzynarodowego arbitrażu inwestycyjnego.(abstrakt oryginalny)

EN

In the 1950s, a new form of international treaties was developed - agreements for the promotion and reciprocal protection of investments (bilateral investment treaties). One of the immanent elements of these agreements are arbitration clauses, under which disputes between the state and a foreign investor are heard by arbitration tribunals instead of by national courts. However, in its judgment of 6th March 2018 (Slowakische Republik vs. Achmea BV, C-284/16) the Court of Justice of the European Union held that arbitration clauses in investment treaties between EU member states are incompatible with EU law. The article aims to analyze this ground-breaking judgment and describe its potential consequences for the whole system of international investment arbitration.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo międzynarodowe; Arbitraż inwestycyjny; Inwestycje; Polityka inwestycyjna państwa

EN

International law; Investment arbitration; Investment; State's investment policy

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 46
• Strony: 228--243

Twórcy

autor

Magdalena Michalska

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Balance of Payments Manual, International Monetary Fund, Waszyngton 1993.
• Białek T., Newsletter ZBP 12 marca 2018. Przegląd legislacyjny, https://zbp.pl/newsletter/2018/newsletter-zbp-03-12/przeglad-legislacyjny.
• Biernat S., Czy koniec rozstrzygania sporów na tle BIT przez sądy polubowne?, "Europejski Przegląd Sądowy", nr 5(2018).
• European Court of Justice rules on investor-state arbitration under an intra-EU BIT, https://www.cliffordchance.com/briefings/2018/03/european_court_ofjusticerulesoninvestor-stat.html.
• Fouchard C., Krestin M., The Judgment of the CJEU in Slovak Republic v. Achmea - A Loud Clap of Thunder on the Intra-EU BIT Sky, Kluwer Arbitration Blog, 07.03.2018, http://arbitrationblog.kluwerarbitration.com/2018/03/07/the-judgment-of-the-cjeu-in-slovak-republic-v-achmea/.
• Hess B., The Fate of Investment Dispute Resolution after the Achmea Decision of the European Court of Justice, "MPI Luxembourg for Procedural Law Research Paper Series", nr 3(2018).
• Mączyńska E., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne: czynniki dynamizujące: światowe i lokalne, Warszawa 1998.
• Ochmann P., Arbitraż inwestycyjny jako gwarancja bezpieczeństwa inwestycji [w:] W poszukiwaniu nowego ładu ekonomicznego, red. S. Owsiak, A. Pollok, Warszawa 2013.
• Olifirowicz M., Wasilik-Dusińska A., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne na świecie i w Polsce: tendencje, determinanty i wpływ na gospodarkę, Warszawa 2002.
• Opinia 2/13 Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 18 grudnia 2014 r., EU:C:2014:2454.
• Prokuratoria Generalna o klauzulach arbitrażowych: To historyczny wyrok unijnego trybunału korzystny dla 90 proc. sporów, http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1113760,prokuratoria-generalna-o-klazulach-arbitrazowych-wyrok-tsue.html.
• Raś L., TSUE: Umowa pomiędzy Słowacją a Niderlandami zawiera mechanizm niezgodny z prawem UE, http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1109188,tsue-o-isds-arbitraz-niezgodny-z-prawem-unii-europejskiej.html.
• Sadowski W., The European Court of Justice Changes the Rules of Investment Treaty Arbitration Game in Europe, http://www.klgates.com/the-european-court-of-justice-changes-the-rules-of-investment-treaty-arbitration-game-in-europe-03-14-2018/.
• Steenderen C., Simić M., The ECJ ruling in Slovak Republic v. Achmea stirs Investor-State Dispute Settlement, https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=fb5bc6d7-6c1d-4265-9a46-2b151b57977d.
• Świętochowska E., Mocny cios w arbitraż. Decyzję TSUE odczują setki tysięcy firm z Europy, http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1109272,umowy-o-ochronie-inwestycji-slowacja-holandia-tsue.html.
• Tujakowska A., Olechowski M., Wyrok TSUE ws. klauzul arbitrażowych BIT- miecz obosieczny?, https://www.rp.pl/Opinie/303089989-Wyrok-TSUE-ws-klauzul-arbitrazowych-BIT-miecz-obosieczny.html.
• Tynel A., Rozstrzyganie sporów w międzynarodowym obrocie gospodarczym (międzynarodowy arbitraż handlowy) [w:] Międzynarodowe prawo handlowe, red. M. Pazdan, Warszawa 2006.
• Wewnątrzunijne umowy BIT niezgodne z prawem Unii Europejskiej, https://www.prokuratoria.gov.pl/wewnatrzunijne-umowy-bit-niezgodne-z-prawem-unii-europejskiej,new,mg,21.html,57.