Ewolucja dążeń niepodległościowych Wysp Owczych

• Autorzy: Katarzyna Szwed

Warianty tytułu

The Evolution of the Faroe Islands' Independence Attempts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem analizy jest geneza i ewolucja dążeń Wysp Owczych do poszerzania przyznanej autonomii. Wyspy Owcze są terytorium zależnym Królestwa Danii. Posiadają długoletnie tradycje parlamentarne, a także homogeniczne społeczeństwo aspirujące do uznania za odrębny naród. Poszerzanie zakresu przyznanej samodzielności odbywa się w sposób ewolucyjny i pokojowy z pełnym poszanowaniem reguł praworządności i demokracji. Wyspy Owcze coraz częściej sygnalizują aspiracje do uzyskania niepodległości. W procesie tym szczególną rolę odgrywają zjawiska takie jak europeizacja i globalizacja. Wciąż nierozwiązaną kwestią, która może stanowić barierę na drodze do pełnej suwerenności, pozostaje niezależność finansowa i gospodarcza regionu.(abstrakt oryginalny)

EN

The author analyses a problem of the genesis and evolution of the Faroe Islands' aspiration for broadening the scope of the given autonomy. The Faroe Islands are dependent territory of the Kingdom of Denmark. The autonomy has had a long parliamentary tradition, as well as homogenous society aspiring to be recognised as a separate nation. Increasing the scope of a given autonomy was done in evolutionary and peaceful way with full respect to democracy and the rule of law. The Faroe Islands indicates the aspirations towards gaining the independence. Tendencies connected with Europeanisation and globalisation play a special role in the process. Still an unsolved issue, which may be an obstacle on the way to gain independence, remains the financial independence of the autonomy.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Autonomia lokalna; Niepodległość; Suwerenność

EN

Local autonomy; Independence; Sovereignty

• Czasopismo: Przegląd Europejski
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 2
• Strony: 193--206

Twórcy

autor

Katarzyna Szwed

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• 1. ADLER-NISSEN Rebecca (2014), The Faroe Islands: Independence dreams, globalist separatism and the Europeanization of postcolonial home rule, "Cooperation and Conflict", No. 49(1).
• 2. ADLER-NISSEN Rebecca, GAD Ulrik Pram (2014), Introduction: Postimperial sovereignty games in the Nordic region, "Cooperation and Conflict", no. 49(1).
• 3. BRAŃKA Tomasz (2012), Geopolityczny status Królestwa Danii - mit państwa unitarnego, "Przegląd Politologiczny", nr 4.
• 4. CIEŚLAK Tadeusz (1978), Zarys historii najnowszej krajów skandynawskich, Warszawa.
• 5. CHODUBSKI Andrzej (2014), Istota i uwarunkowania kształtowania współczesnej europejskiej autonomii terytorialnej, w: Małgorzata Domagała, Jan Iwanek (red.), Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej. Teoria - Historia. Tom I, Toruń.
• 6. DOŚPIAŁ-BORYSIAK Katarzyna (2007), Państwa nordyckie a Unia Europejska, Warszawa.
• 7. ELIASEN Bogi (2004), Non-Sovereign Polities and Their Access to the International Community, w: Sjúrður Skaale (red.), The Right to National Self-Determination. The Faroe Islands and Green-land, Leiden - Boston.
• 8. FOREIGN POLICY ACT OF THE FAROE ISLANDS (2005), Act No. 80 of May 14th 2005 on the Conclusion of Agreements under International Law by the Government of the Faroe, http://www. government.fo/foreign-relations/constitutional-status/the-foreign-policy-act/ (10.01.2018).
• 9. GRZYBOWSKI Marian (2017), Dania. Zarys systemu ustrojowego, Kraków.
• 10. JÁKUPSSTOVU Beinta í, REGIN Berg (2012), The Faroes Islands' Security Policy in a Process of Devolution, "Stjórnmál og Stjornsýsla", Vol. 8(2).
• 11. JENSEN Lars (2015), Postcolonial Denmark: Beyond the Rot of Colonialism?, "Postcolonial Studies", vol. 18, no. 4.
• 12. KARLSSON Agneta (2009), Sub-National Insular Jurisdictions as Configurations of Jurisdictional Powers and Economic Capacity. A Study of Åland, The Faroe Islands and Greenlands, "Island Studies Journal", vol. 4, no. 2.
• 13. KONSTYTUCJA KRÓLESTWA DANII z 5 czerwca 1953 roku, tłum. i wstęp Marian Grzybowski, Warszawa.
• 14. KOSICKI Aleksander (2002), Problem podmiotowości europejskich "minipaństw" w świetle prawa międzynarodowego, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny". Rok LXIV, zeszyt 1.
• 15. KUBIAK Krzysztof (2002), Nordyckie terytoria autonomiczne, "Sprawy Międzynarodowe", nr 4.
• 16. KUŻELEWSKA Elżbieta (2017), Referenda w Grenlandii i Wielkiej Brytanii a proces integracji europejskiej, w: Marta Witkowska, Elżbieta Kużelewska, Radosław Potorski, Jarosław Filip Czub, Elena V. Kucheryavaya, Sebastian Dłuski, Podmioty integracji europejskiej z perspektywy reformowania UE, Warszawa.
• 17. LYCK Lise (2004), The Faroe Islands, w: Europe Review 2003/4. The Economic and Business Report, Saffron Walden.
• 18. OLAFSSON Àrni (2000), Constitutionalism and Economics in the Faroes, w: Godfrey Baldacchino, David Milne (red.), Lessons from the Political Economy of Small Islands: The Resourcefulness of Jurisdiction, Basingstoke.
• 19. OLAFSSON Àrni (1995), Relationship between Political and Economic Self-Determination - The Faeroese Case, "Nordic Journal of International Law", No. 64.
• 20. ØSTERGAARD Uffe (1992), The Construction of a Faroese Identity: Nordic, Norwegian, Danish - or Faroese?, Hannover.
• 21. REFERENDUM ON FAROESE CONSTITUTION to be held on 25 April 2018 (2017), http://www.government.fo/news/news/referendum-on-faroese-constitution-to-be-held-on-25-april-2018/ (08.01.2018).
• 22. RÓGVI á Kari (2004), The Land of Maybe: A Survey of Faroese Constitutional Law, w: Sjúrður Skaale (red.), The Right to National Self-Determination. The Faroe Islands and Greenland, Leiden - Boston.
• 23. SAGAN Stanisław (2005), Ustrój polityczny Republiki Islandii, Rzeszów.
• 24. SAGAN Stanisław, SERZHANOVA Viktoriya, WAPIŃSKA Dominika (2014), Charakterystyka aktów ustrojowych autonomii nordyckich, "Studia Iuridica Lublinensia", nr 22.
• 25. SHARMAN Jason Campbell (2013), International hierarchies and contemporary imperial governance: a tale of three kingdoms, "European Journal of International Relation", Vol. 19, No. 2.
• 26. SMITS Coco, BERTELSEN Rasmus Gjedssø, JUSTINUSSEN Jens Christian Svabo (2014), The Challenges & Opportunities for Arctic Microstates in Developing an Energy Sector: The Role of Human Capital and Knowledge Institutes, w: Lassi Heininen, Heather Exner-Pirot, Joel Plouffe (red.), Arctic Yearbook, Akureyri.
• 27. SZWED Katarzyna (2012), Akty ustrojowe Wysp Owczych, Rzeszów.
• 28. SZWED Katarzyna (2013), Stanowisko autonomii nordyckich wobec integracji europejskiej, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego, Seria Prawo", nr 77.
• 29. TOMALA Magdalena (2014), Status Grenlandii w świetle zmian klimatycznych, "Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego", vol. 8, nr 1.
• 30. TOSZEK Bartłomiej (2008), Perspektywy rozwoju stosunków duńsko-farerskich w aspekcie militarnym, w: Andrzej Chodubski, Ewa Polak (red.), Stawiać pytania, szukać odpowiedzi. Księga jubileuszowa dedykowana profesor Urszuli Świętochowskiej, Sopot.
• 31. USTAWA nr 11 z 31 marca 1948 roku o ustroju krajowym Wysp Owczych.
• 32. USTAWA Løgtingu nr 103 z 26 lipca 1994 roku o zarządzie krajowym Wysp Owczych.
• 33. USTAWA Løgtingu nr 79 z 12 maja 2005 roku o przejęciu spraw i obszarów odpowiedzialności wydana przez władze Wysp Owczych.
• 34. UZIĘBŁO Piotr (2014), Podstawy ustroju Grenlandii (wybrane zagadnienia), "Przegląd Prawa Konstytucyjnego", nr 1 (17).
• 35. WHY THE FAROE ISLANDS want independence from Denmark (2017), https://www.economist. com/news/europe/21726032-and-what-it-has-do-price-fish-why-faroe-islands-want-independence-denmark (20.12.2017).
• 36. WOJNA O ŚLEDZIE ZAKOŃCZONA: UE porozumiała się z rządem Wysp Owczych (2014), http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/803346,wojna-o-sledzie-zakonczona-ue-porozumiala-sie-z-rzadem-wysp-owczych.html (05.01.2018).
• 37. WYLIE Jonathan (1987), Faroe Islands: Interpretations of History, Lexington.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0013.5831