Potencjalne ryzyka związane z przystąpieniem do strefy euro - doświadczenia państw Europy Środkowo-Wschodniej

• Autorzy: Jakub Sawulski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest ocena wybranych konsekwencji przyjęcia waluty euro w pięciu państwach Europy Środkowo-Wschodniej, które w 2004 r. wspólnie z Polską wstępowały do Unii Europejskiej, a następnie przyjęły także wspólną europejską walutę. Są to (w nawiasie rok przystąpienia do strefy euro): Słowenia (2007), Słowacja (2009), Estonia (2011), Łotwa (2014) oraz Litwa (2015). W szczególności zbadano zmiany we: wskaźnikach cen, wskaźnikach konkurencyjności oraz poziomie produktu krajowego brutto. Poddano tym samym weryfikacji trzy zjawiska, w literaturze przedstawiane jako potencjalne negatywne skutki przyjęcia wspólnej waluty: wzrost inflacji, spadek konkurencyjności oraz większą zmienność koniunktury. W artykule zbadano też hipotezę, zgodnie z którą przystąpienie do strefy euro nie wiązało się z wyższym wzrostem cen, spadkiem konkurencyjności oraz większą zmiennością koniunktury w analizowanych państwach. Autor wykorzystuje badania przedstawione w literaturze przedmiotu, wnioski płynące z badań prowadzonych przez Eurostat i Europejski Bank Centralny oraz dane statystyczne zawarte w bazie Eurostatu. Zakres czasowy analizy obejmuje lata 2004-2018. W części pierwszej artykułu przedstawiono przebieg przygotowań państw Europy Środkowo-Wschodniej do przyjęcia waluty euro. Następnie kolejno przeanalizowano zmiany występujące po wprowadzeniu euro w tych państwach w trzech obszarach: cen, konkurencyjności oraz koniunktury. Artykuł kończy się podsumowaniem, w którym zaprezentowano najważniejsze wnioski z przeprowadzonej analizy.

EN

This article discusses experience of Central and Eastern European (CEE) countries which have adopted the euro. The emphasis is placed on three phenomena: an increase in inflation, a decline in competitiveness and a greater volatility of the economic growth. As the analysis shows, there was no effect of price increase due to currency conversion in all CEE countries, as well as neither loss of competitiveness nor decrease in foreign trade balance has been proved. However, CEE countries that adopted the euro experienced greater fluctuations of economic growth - both the minimum and maximum GDP growth rate was relatively high in comparison to CEE countries which kept their currencies.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Strefa euro; Inflacja; Konkurencyjność; Koniunktura gospodarcza

EN

Eurozone; Inflation; Competitiveness; Business trends

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3 (59) Strefa euro - szanse i zagrożenia dla Polski
• Strony: 115--129

Twórcy

autor

Jakub Sawulski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Arestis P., Sawyer M., The Design Faults of the Economic and Monetary Union, "Journal of Contemporary European Studies" 2011, No 19(1), https://doi.org/10.1080/14782804.2011.554191.
• Boratyński J., Borowski J., Czerniak A., Rosati D., Sectoral Decomposition of the Balassa-Samuelson Effect in CEE Countries: A CGE Analysis, "Eastern European Economics" 2019, No 57(2), https://doi.org/10.1080/00128775.2018.1552521.
• Brzoza-Brzezina M., Makarski K., Wesołowski G., Would it have paid to be in the eurozone?, "Economic Modelling" 2014, No 41, https://doi.org/10.1016/j.econmod.2014.04.006.
• Czerniak A., Smoleńska A., Polska bez euro. Bilans kosztów i korzyści, Polityka Insight, 2019, https://www.politykainsight.pl/en/_resource/multimedium/20164985.
• Furceri D., Karras G., Business-cycle synchronization in the EMU, "Applied Economics" 2008, No 40(12), https://doi.org/10.1080/00036840600843954.
• Gros D., Macroeconomic Imbalances in the Euro Area: Symptom or cause of the crisis?, "CEPS Policy Brief " 2012, No. 266.
• Introduction of the euro in the Member States that have not yet adopted the common currency, European Commission, Flash Eurobarometer 465, Brussels 2018.
• Jurek M., Systemy kursów walutowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej oraz zmienność kursów ich walut względem euro, "Ekonomista" 2013, nr 2.
• Kata R. i in., Strefa euro: między sceptycyzmem a realizmem, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2015.
• Kawalec S., Pytlarczyk E., Paradoks euro. Jak wyjść z pułapki wspólnej waluty?, Poltext, Warszawa 2016.
• Konopczak K., Welfe A., Convergence-driven inflation and the channels of its absorption, "Journal of Policy Modeling" 2017, No 39, https://doi.org/10.1016/j.jpolmod.2017.02.001.
• Moons, C., Van Poeck A., Does one size fit all? A Taylor-rule based analysis of monetary policy for current and future EMU members, "Applied Economics" 2008, No 40(2), https://doi.org/10.1080/00036840600749763.
• Pufnik A., Effects of the Adoption of the Euro on Consumer Prices and Inflation Perceptions: An Overview of Experiences and Assessment of the Possible Impact in Croatia, Croatian National Bank, Zagreb 2017.
• Rozkrut M., Jakubik J.T., Konopczak K., Efekty zaokrągleń cen w Polsce po wprowadzeniu euro do obiegu gotówkowego, "Bank i Kredyt" 2009, nr 40(2).
• Sporek T., Perspektywy i konsekwencje wprowadzenia euro w Polsce - bilans korzyści i kosztów, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" 2015, nr 228.
• Twarowska K., Ocena polityki kursu walutowego wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w aspekcie optymalizacji strategii przyjęcia euro, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2016, nr 3(81).
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.Urz. UE C 326/47 z 26 października 2012 r.