Skok płacy minimalnej w Polsce - w drodze do państwa dobrobytu

• Autorzy: Aneta Zelek

Warianty tytułu

Leap of the Minimum Wage in Poland - on the Way to the Prosperity State

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł to autorska, w pewnym sensie spontaniczna reakcja na liczne kontrowersje związane z planem gwałtownego podniesienia poziomu minimalnego wynagrodzenia miesięcznego z aktualnego poziomu 2250 zł do poziomu 4000 zł, czyli o blisko 80 proc. w ciągu najbliższych 4 lat. Autorka zastanawia się czy ta koncepcja znajduje uzasadnienie w kondycji gospodarki polskiej? A może jest czysto polityczną (populistyczną) zagrywką, której celem jest - nie tyle poprawa bytu Polaków - co uzyskanie głosów w wyborach parlamentarnych? Autorzy projektu wzrostu płacy minimalnej wszak nie ukrywają, że to pomysł stanowiący trzon kampanii wyborczej i fundament programu wyborczego pod hasłem budowy państwa dobrobytu. Autorka nie kontestuje samej koncepcji państwa dobrobytu, jak i nie kontestuje samej istoty płacy minimalnej. Autorka postawiła sobie za cel próbę dokonania obiektywnej analizy dynamiki wzrostu płac minimalnych w Polsce oraz ich relacji do płacy średniej. Na tym tle Autorka proponuje również analizę komparatywną, wskazującą na pozycję Polski na tle krajów UE i OECD pod względem poziomu płac minimalnych. Badania empiryczne w opisanym powyżej zakresie poprzedza kompaktowy przegląd najważniejszych poglądów dotyczących minimalnej ceny pracy, znanych z teorii ekonomii. Warstwę teoretyczną i empiryczną artykułu wieńczy autorska próba wskazania głównych, pozytywnych i negatywnych skutków projektowanego wzrostu płacy minimalnej w Polsce. Treść tego artykułu to chłodna ocena bazująca na racjonalności ekonomicznej i danych makroekonomicznych, w oderwaniu od emocji wyborczych oraz próba rozstrzygnięcia autorsko zdefiniowanych dylematów: Czy Polska jest gotowa na poniesienie ewentualnych konsekwencji ekonomicznych w pogoni za ziszczeniem modelu państwa dobrobytu, w którym dobrobyt jest dystrybuowany bez nierówności? Czy Polska, w dbałości o kondycję makroekonomiczną gospodarki i długoterminowe perspektywy wzrostu jest gotowa cofnąć się z drogi budowania państwa dobrobytu bez nierówności społeczno - ekonomicznych? Na tle treści zaprezentowanego artykułu, Autorka nawołuje o racjonalne, rozważne zaplanowanie ścieżki budowy państwa dobrobytu. Według Autorki, proponowany przez rząd projekt jest źle skalibrowany (zbyt szybkie tempo wzrostu płacy) i równie źle rozplanowany w czasie (zbyt krótki czas realizacji tej obietnicy wyborczej). (abstrakt oryginalny)

EN

The article is a proprietary, in a sense spontaneous response to numerous controversies related to the plan to rapidly raise the level of the minimum monthly salary from the current level of PLN 2,250 to PLN 4,000, i.e. by nearly 80 percent. in the next 4 years. The author wonders if this concept is justified by the condition of the Polish economy? Or maybe it is a purely political (populist) game, which the goal is - not so much to improve the welfare of Poles - as to obtain votes in parliamentary elections? After all, the authors of the project for increasing the minimum wage do not hide that this is the idea constituting the core of the election campaign and the foundation of the election program under the slogan of building a welfare state. The author does not contest the concept of the welfare state, nor does she contest the essence of the minimum wage. The author set herself the goal of attempting to make an objective analysis of the dynamics of the increase in the minimum wage in Poland and its relation to the average wage. On this background, the author also proposes a comparative analysis, indicating the position of Poland within EU and OECD countries in terms of the level of minimum wages. Empirical research in the scope described above is preceded by a compact review of the most important theorems on the minimum wages. The theoretical and empirical layer of the article is crowned by the author's attempt to indicate the main, positive and negative effects of the projected increase in the minimum wage in Poland. The content of this article is a kind of assessment based on economic rationality and macroeconomic data, in isolation from electoral emotions, and an attempt to resolve the author's defined dilemmas: Is Poland ready to bear any possible economic consequences in pursuit of the fulfillment of the welfare state model in which welfare is distributed without inequality ? Is Poland, ready to step back from the path of building the welfare without social and economic inequalities just to preserve the macroeconomic condition of the economy and its long-term growth prospects? On this background, the author calls for rational and careful planning of the path to build well-being for Poles. According to the author, the project proposed by the government is poorly calibrated (too fast wage growth rate) and equally poorly planned in time (too short time to fulfill this election promise). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wynagrodzenia; Powiązanie efektów pracy z płacą; Płaca minimalna; Interwencjonizm państwa

EN

Remuneration; Linking the effects of work with pay; Minimum wage; Government intervention

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu Firma i Rynek
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 2 (56)
• Strony: 5--22

Twórcy

autor

Aneta Zelek

• Zachodniopomorska Szkoła Biznesu w Szczecinie

Bibliografia

• A  Strong Minimum Wage Can Help Working Families, Businesses and Our Economy Recover, NELP, New York 2011.
• Boeri T., Ekonomia niedoskonałych rynków pracy, Wolters Kluwer 2011.
• Budnikowski T., Bezrobocie wyzwaniem współczesności, Instytut Zachodni, Poznań 2009.
• Cross-Country Report on Minimum Wages, https://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2016/cr16151.pdf (dostęp: 20/09/2019).
• Dane statystyczne dotyczące płac minimalnych: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/ pdfscache/13112.pdf.
• Europejska Karta Społeczna Rady Europy, s. 14-15, https://rm.coe.int/168047e175 (dostęp: 20/09/2019).
• Frieske K.W., O mankamentach propozycji Davida Hume'a i Stanisławy Golinowskiej, [w:] Polityka społeczna. Wybrane problemy. Wybór artykułów z lat 1999-2005, IPiSS, Warszawa 2005.
• https://gratka.pl/regiopraca/portal/rynek-pracy/zarobki/placa-minimalna-w-krajach-unii-europejskiej (data dostępu: 19/09/2019).
• https://www.bankier.pl/wiadomosc/Placa-minimalna-mocno-w-gore-argumenty-za-i-przeciw (dostęp: 13/09/2019).
• https://wynagrodzenia.pl/klasycy-wynagrodzen/friedman-milton (dostęp: 12/09/2019).
• Kenworthy L., Jobs and Equality, Oxford 2008, s. 279, za: R. Szarfenberg, Czy i kiedy kryzys gospodarczy i wzrost nierówności dochodów są dobre dla ubogich, [w:], M. Księżopolski, B. Rysz-Kowalczyk, C. Żołędowski (red.), Polityka społeczna w kryzysie, IPS UW, Warszawa 2009.
• Keynes J. M. , General Theory of Employment, Interest and Money (1935).
• Konwencje i Zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy 1919-1994, PWN, Warszawa 1996.
• Krajewska A., Refleksje o płacy minimalnej. Studia Prawno-Ekonomiczne, t. XCIV, 2015.
• Rothbard M. Outlawing Jobs: The Minimum Wage, Once More z Making Economic Sense, https://mises. org/library/making-economic-sense (dostęp: 13/09/2019).
• Saint-Simone C.H., Utopja - Filozofja - Industrializm, Warszawskie Towarzystwo Naukowe 1936, http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/79529/Grabowski_J_Saint_Simon_Utopia_filozofia_ industrializm.pdf).
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, PWN 2019.
• Kozioł W., Płaca minimalna w  świetle teorii kapitału ludzkiego, Studia Ekonomiczne, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, 2013.