Food Safety as a New Science Discipline

• Autorzy: Stanisław Kowalczyk

Warianty tytułu

Bezpieczeństwo żywności jako nowa dyscyplina nauki

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article is dedicated to the complex processes of science development, especially the separation of new disciplines and sub-disciplines of knowledge. Its main aim is showing the process and conditions of separation of a new science discipline, which is food safety. Food safety as a new discipline of science is separated on the basis of the subject, i.e. the status of food in the area of its health characteristics and quality standards and the goal of protecting the life and health of consumers and their economic interests. Food safety, using the terminology of Kuhn, is currently at the stage of the so-called pre-paradigmatic period. It is characterized by the diversity of approaches to food safety, the scope of research and the used terminology. It should be emphasized, however, that recent years have brought even greater compliance, both from the representatives of institutional and author mainstream on the identity of food security, as a (sub)discipline of science. This applies, first of all, to the research area, which increasingly includes both, health and economic safety of food. (original abstract)

Artykuł poświęcony jest złożonym procesom rozwoju nauki, w tym zwłaszcza wyodrębniania się nowych dyscyplin i subdyscyplin wiedzy. Podstawowym jego celem jest ukazanie procesu oraz uwarunkowań wyodrębniania się nowej dyscypliny nauk, jaką jest bezpieczeństwo żywności. Bezpieczeństwo żywności jako nowa dyscyplina nauki zostaje wyodrębniona w oparciu o przedmiot, czyli status żywności w obszarze jej cech zdrowotnych i zgodności właściwości jakościowych żywności ze stanem faktycznym oraz celem, jakim jest ochrona życia i zdrowia konsumentów oraz ich interesów ekonomicznych. Bezpieczeństwo żywności, według terminologii Kuhna, znajduje się obecnie na etapie tzw. przedparadygmatycznego okresu rozwoju. Charakteryzuje go zróżnicowanie podejść do obszaru bezpieczeństwa żywności, zakresu badawczego oraz stosowanej terminologii. Należy jednak podkreślić, że ostatnie lata przyniosły coraz większą zgodność i to zarówno ze strony przedstawicieli "nurtu instytucjonalnego", jak i autorskiego w sprawie tożsamości bezpieczeństwa żywności jako (sub)dyscypliny nauki. Dotyczy to przede wszystkim obszaru badawczego, do którego coraz powszechniej zalicza się zarówno bezpieczeństwo zdrowotne, jak i bezpieczeństwo ekonomiczne żywności. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Economic sciences; Development of science; Food security

PL

Nauki ekonomiczne; Rozwój nauki; Bezpieczeństwo żywnościowe

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 4
• Strony: 7--28

Twórcy

autor

Stanisław Kowalczyk

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

Bibliografia

• Archiwum Komisji Prawniczej (1895). Vol. 1. Kraków: Akademia Umiejętności.
• ASTHO (2018). Defining Food Safety: A Glossary of Terms. http://www.astho.org/Programs/ Envi-ronmental-Health/Food-Safety/Defining-Food-Safety--A-Glossary-of-Terms/.
• Codex Alimentarius (2009). Food hygiene Basic texts, Fourth edition, World Health Organization Food and Agriculture Organization of the United Nations Rome.
• Doder D. (1978), Terrorists Poison Israeli Oranges. The Washington Post, February 2. Retrieved from: https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1978/02/02/terrorists-poison-israelioranges/ 5650c62a-7ef2-497d-9b20-c47d4376c908/?noredirect=on&utm_term=.928848a39c7a.
• FAO/WHO (2003). Assuring Food Safety and Quality: Guidelines for Strengthening National Food Control Systems, FAO Food and Nutrition Paper, No. 76, Joint FAO/WHO Publication, Rome.
• Feyerabend, P.K. Przeciw metodzie (1996). Wrocław: Siedmioróg. Wyd. oryg. Against Method.
• Outline of an Anarchist Theory of Knowledge (1975). London: New Left Books (Verso Books).
• Flejterski, S. (2018). Współczesne nauki o finansach - status metodologiczny, struktura, otoczenie, paradygmaty. Referat na konferencję zorganizowaną przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne przy współpracy z Komitetem Nauk Ekonomicznych PAN: "Ewolucja nauk ekonomicznych. Jedność a różnorodność, relacje do innych nauk, problemy klasyfikacyjne". Warszawa, March 14.
• Food and Drug Administration (2012). Bad Bug Book, Foodborne Pathogenic Microorganisms and Natural Toxins. Second Edition.
• Food Standards Australia New Zealand (2016), Safe Food Australia, Standard 3.1.1 Interpretation and Application, Third Edition November. Retrieved from: http://www.foodstandards.gov.au.
• Food Safety and Inspection Service, What does food safety mean?. Retrieved from: https://askkaren. custhelp.com/app/answers/detail/a_id/55/~/what-does-food-safety-mean%3F.
• Government Accountability Office (1990). Food Safety and Quality: Who Does What in the Federal Government, United States Government Accountability Office. Report to Congressional Addressees, GAO/RCED-91-19A, December 21.
• Gorynia, M. (2018), Współczesne nauki ekonomiczne - tożsamość, ewolucja, klasyfikacje.Referat na konferencję zorganizowaną przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne przy współpracy z Komitetem Nauk Ekonomicznych PAN: "Ewolucja nauk ekonomicznych. Jedność a różnorodność, relacje do innych nauk, problemy klasyfikacyjne". Warszawa, March 14.
• Hariyadi, P. (2014), Food for Thought: food security, food safety, food ethics ?, Bogor Agricultural University. Retrieved from: http://phariyadi.staff.ipb.ac.id/files/2014/04/ITP504-4-Food-for -thought-Food-Ethics-Food-Security-2014.pdf.
• Helcel, A.Z. (1856). Starodawne prawa polskiego pomniki poprzedzone wywodem historyczno krytycznym tak zwanego Prawodawstwa Wiślickiego Kazimiérza Wielkiego. Vol. 1. Warszawa - Kraków: Księgarnia Gustawa Sennewalda w Warszawie.
• Jajuga, K. (2018), Nauki ekonomiczne - dylematy klasyfikacji dyscyplin, tendencje zmian. Referat na konferencję zorganizowaną przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne przy współpracy z Komitetem Nauk Ekonomicznych PAN: "Ewolucja nauk ekonomicznych. Jedność a różnorodność, relacje do innych nauk, problemy klasyfikacyjne", Warszawa, March 14.
• Kottenstede, K. (2012), Introduction to the European Union's Food Safety System. University of Tubingen. Retrieved from: http://www.irgc.org/wp-content/uploads/2012/10/3.-Kai-KOTTENSTEDE_ EU-food-safety-system-v1.1.pdf.
• Kowalczyk, S. (2016). Bezpieczeństwo i jakość żywności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kowalczyk, S. (2017). Prawo czystej żywności. Od Kodeksu Hammurabiego do Codex Alimentarius. 2nd Edition. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie.
• Kuhn, T.S. (2011). Struktura rewolucji naukowych. Wydawnictwo Aletheia.
• Kuhne, K.H., Henning, K.J. (2009). EU Food Safety Almanac. Bundesinstitut fur Risikobewertung Federal Institute for Risk Assessment, BfR-Press Office, Berlin.
• Lakatos, I. (1977). The Methodology of Scientific Research Programmes. Philosophical Papers, Vol. 1. Cambridge: Cambridge University Press.
• Madej, Z. (2011). Paradygmaty i główny nurt w ekonomii. Ekonomista, No. 2, pp. 161-182.
• Niemcewicz, J.U. (1822). Zbiór pamiętników historycznych o dawnéy Polszcze z rękopismów, tudzież dzieł w różnych językach o Polszcze wydanych oraz z listami oryginalnemi królów i znakomitych ludzi w kraju naszym. Warszawa: N. Glücksberg.
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 3 stycznia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Dz.U. 2017, poz. 149.
• Platon (2003) Państwo. Przekład i komentarz W. Witwicki. Kęty: Wydawnictwo ANTYK.
• Popper, K.R. (2002). Logika odkrycia naukowego. Warszawa: Fundacja Aletheia. Wydanie oryginalne: Logik der Forschung. 1934(5). Wien: Springer-Verlag, GmbH.
• Psychologia kwantowa, czyli bełkot naukowy na Uniwersytecie Warszawskim. "wyborcza.pl", 8 września 2018. Retrieved from: http://wyborcza. pl/7,75400,23896050,psychologia-kwantowa- czyli-pseudonauka-na-uniwersytecie-warszawskim.html (access date: 17.09.2018).
• Report to Congress on the National Agriculture and Food Defense Strategy (NAFDS) (2015), Submitted pursuant to Section 108 of the FDA Food Safety Modernization Act (FSMA), Public Law 111-353, U.S. Department of Health and Human Services (HHS), U.S. Department of Agriculture (USDA). FDA, Washington. Retrieved from: http://www.fda.gov/downloads/ Food/GuidanceRegulation/FSMA/UCM444464.pdf (access date: 30.08.2018).
• Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (D.U. WE, L 31/1, z dn. 1.2.2002).
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dn. 22 marca 1928 r. o dozorze nad artykułami żywności i przedmiotami użytku (Dz.U. z 1928 r., nr 36, poz. 343 as amended).
• Shargil, Y., Sedan, G. (1978). Palestinian Terrorists Inject Mercury into Israeli Oranges; 5 Dutch Children Poisoned After Eating The Fruit. JTA daily news bulletin, No. 23. Thursday, February 2. Retrieved from: https://www.jta.org/1978/02/02/archive/palestinian-terrorists-inject-mercury- -into-israeli-oranges-5-dutch-children-poisoned-after-eating-t.
• Seward, II R. (Skip) A. (2003). Definition of Food Safety. In: Food Safety Handbook. New Jersey: Edited by Ronald H. Schmidt and Gary E. Rodrick, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken. The Food Safety Act (1990). Rozdział 16. Retrieved from: http://www.legislation.gov.uk/ukpga /1990/16.
• Ustawa z dn. 25 listopada 1970 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz.U. z 1970 r., nr 29, poz. 245 as amended).
• Zasadnicza ustawa sanitarna z 19 lipca 1919 r. (Dz.U. z 1919 r., nr 63, poz. 371 as amended).

Identyfikatory

DOI

10.30858/zer/113376