U kresu drogi do państwa niewolniczego: Krytyka socjalizmu w twórczości Hilaire Belloca i Gilberta Keitha Chestertona

• Autorzy: Paweł Boruta

Warianty tytułu

At the Road's End to the Servile State: Criticism of Socialism in Works of Hilaire Belloc and Gilbert Keith Chesterton

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Socjalizm zapisał się w historii jako obietnica remedium na niepożądane cechy ustroju kapitalistycznego. System ten spotykał się jednak od samego początku z negatywną oceną wielu badaczy, którzy opisywali niebezpieczeństwa wynikające z takiego rozwiązania. Wśród nich byli H. Belloc oraz G.K. Chesterton, dwóch angielskich autorów działających w pierwszej połowie XX w., którzy powołali do życia oryginalną koncepcję społeczno-ekonomiczną, znaną jako dystrybucjonizm. Pisząc z perspektywy rzymskiego katolicyzmu i cywilizacji chrześcijańskiej, byli oni głęboko rozgoryczeni znanym im z doświadczenia industrialnym kapitalizmem. Jednocześnie odrzucali socjalizm jako alternatywę, powołując się na naturalny charakter instytucji własności prywatnej oraz wrodzoną człowiekowi potrzebę wolności. W niniejszym artykule autor argumentuje, iż socjalizm nie stanowi słusznej odpowiedzi na bolączki kapitalizmu, będąc ustrojem w istocie swojej sprzecznym z ludzką naturą, wszelkie zaś próby wprowadzenia w życie jego założeń kończą się nie postulowanym kolektywizmem i uspołecznieniem środków produkcji, lecz dalszym pogwałceniem praw ludzkich, a ostatecznie przywróceniem pogańskiego w swoim charakterze państwa niewolniczego.(abstrakt oryginalny)

EN

Socialism went down in history as a system developed to be an apparent answer to the evils present in capitalistic economy. However, many scholars had rejected it from the start, pointing out the possible dangers of such solution. Amongst them were H. Belloc and G.K. Chesterton, prolific English authors of the early 20th century, architects of the original economic system known as distributism. Writing from a Roman Catholic perspective, they stood as fierce defenders of Christian Civilization, who were utterly disappointed with the social and economic reality of industrial capitalism. Nevertheless, they firmly refused to accept socialism as a remedy, stating that private ownership is a natural institution essential for maintaining human liberty. In this Article the Author argues, that socialism does not stand as a viable economic option, being a system which is in its essence in conflict with human nature. Moreover, every attempt at implementing its principles will not result in collectivism and social ownership, but in further suppression of human rights and reestablishing The Servile State characteristic for the pagan past of the European society.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Socjalizm; Badania historyczne; Krytyka polityki; Ustrój polityczny

EN

Socialism; Historical research; Criticism of policy; Political organization

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2019
• Tom: 110
• Strony: 37--52

Twórcy

autor

Paweł Boruta

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Belloc Hilaire, An Essay on the Restoration of Property, IHS Press, Norfolk, VA 2002 [1936].
• Belloc Hilaire, The Church & Socialism, Catholic Truth Society, London 1934
• Belloc Hilaire, The Crisis of Our Civilization, Cassel and Company LTD, London 1937.
• Belloc Hilaire, Economics for Helen, IHS Press, Norfolk, VA, 2004 [1924].
• Belloc Hilaire, Essays of a Catholic, TAN Books, Charlotte, North Carolina 2010 [1931].
• Belloc Hilaire, Mity i fakty o historii Kościoła [The Catholic Church and History], tłum. Jan J. Franczak, Wydawnictwo AA, Kraków 2018 [1926].
• Belloc Hilaire, Neither Capitalism Nor Socialism, The American Mercury, July 1937/XLI/163, s. 309-316.
• Belloc Hilaire, The Servile State, The Liberty Fund, Indianapolis 1977 [1912].
• Belloc Hilaire, Socialism and the Servile State, The Catholic World, April/September 1917/CV, s. 14-32.
• Belloc Hilaire, The Way Out, Catholic Authors Press, Hartford, Connecticut 2006 [1938].
• Chesterton Gilbert K., The Collapse of Socialism, Everyman, 22 November 1912/I/6, s. 167-168.
• Chesterton Gilbert K., Eugenika i inne zło [Eugenics and Other Evil], tłum. Maciej Reda, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2012 [1922].
• Chesterton Gilbert K., Objections to Socialism, The Forum 1909/XLI, s. 129-133.
• Chesterton Gilbert K., The Outline of Sanity [1926], w: Gilbert K. Chesterton, The Collected Works of G. K Chesterton: Volume V, Ignatius Press, San Francisco 1987, s. 35-209.
• Chesterton Gilbert K., Utopia of Usurers [1917], w: Gilbert K. Chesterton, The Collected Works of G. K Chesterton: Volume V, Ignatius Press, San Francisco 1987, s. 399-507.
• Chesterton Gilbert K., What's Wrong With the World, Dover Publications, Inc, Mineola, New York 2007 [1910].
• Chesterton Gilbert K., Why I Am a Catholic, The Forum, January 1926, s. 31-36.
• Chesterton Gilbert K., Wiekuisty człowiek [The Everlasting Man], tłum. Magda Sobolewska, Fronda, Warszawa b.d.w. [1925].
• Golonka Wojciech, Protestantyzm oczami Chestertona [Protestantisme aux yeux de Chesterton], Katolicki Instytut Apologetyczny, Warszawa 2017.
• Leon XIII, Quod Apostolici Muneris, O sekcie socjalistów, komunistów i nihilistów, Wydawnictwo TE DEUM, Warszawa 2002 [1878].
• Leon XIII, Rerum Novarum, O kwestii socjalnej, Wydawnictwo TE DEUM, Warszawa 2001 [1891].
• Maniecka Aneta (red.), Socjalizm i komunizm potępione przez papieży, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2009.
• Novak Michael, Saving Distributism, w: Gilbert K. Chesterton, The Collected Works of G.K Chesterton: Volume V, Ignatius Press, San Francisco 1987, s. 15-33.
• Pius XI, Divini Redemptoris, O bezbożnym komunizmie, Wydawnictwo TE DEUM, Warszawa 2002 [1937].
• Pius XI, Quadragesimo Anno, O chrześcijańskim ustroju społecznym, Wydawnictwo TE DEUM, Warszawa 2002 [1931].
• Shaw George B., Belloc and Chesterton, The New Age 1918/II/16, s. 309-311.
• Socialism and the Serville State. A Debate between Messrs. Hilaire Belloc and J. Ramsey MacDonald, M.P., The South West London Federation of The Independent Labour Party, London 1911.
• Von Hayek Friedrich A., Droga do zniewolenia [The Road to Serfdom], tłum. Krzysztof Gurba, Lucjan Klyszcz, Jerzy Margański, Dobrosław Rodziewicz (przekład przejrzał Miłowit Kuniński), Wydawnictwo ARCANA, Kraków 2009 [1944].
• Wilson Andrew N., Hilaire Belloc. A Biography, Atheneum, New York 1984.
• Woroniecki Jacek OP, Katolicka Etyka Wychowawcza, Tom III, Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej & Wydawnictwo KUL, Lublin 2013.

Identyfikatory

DOI

10.26485/SPE/2019/110/3