Zasoby przyrodnicze jako atrakcje kulturowe: przykłady z wyspy Lanzarote (Hiszpania)

• Autorzy: Andrzej Kowalczyk

Warianty tytułu

Natural Resources as Cultural Attractions: an Examples from Lanzarote Island (Spain)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zgodnie z holistycznym podejściem do otaczającej człowieka rzeczywistości, przyroda i kultura stanowią continuum. Podejście takie jest bliskie zarówno fenomenologii, jak i koncepcji turystyki zrównoważonej. Jednym z najlepszych przykładów obszaru, który od kilku dekad rozwija się zgodnie z założeniami rozwoju zrównoważonego, jest Lanzarote na Wyspach Kanaryjskich (Hiszpania). Wśród osób, które nie dopuściły do rozwoju na wyspie turystyki masowej był César Manrique. Po powrocie w 1968 roku ze Stanów Zjednoczonych zorganizował on grupę intelektualistów, którzy rozpoczęli kampanię na rzecz zachowania wyjątkowego, wulkanicznego, krajobrazu wyspy. Od połowy lat 60. do swojej śmierci (w 1992 roku) César Manrique, będąc architektem, przygotował szereg projektów, które obecnie są głównymi atrakcjami turystycznymi na Lanzarote. Jednym z jego projektów jest zespół jaskiń lawowych Jameos del Agua. Projektując Jameos del Agua, podobnie, jak i inne obiekty (punkt widokowy Mirador del Rio, restaurację "El Diablo" w Montañas de Fuego, Jardín de Cactus w Guatiza itp.) César Manrique - który był twórcą oryginalnej ideologii estetycznej mającej za podstawę filozofię sztuka-przyroda/przyroda-sztuka - wprowadził w życie swoje idee. Dzięki temu Jameos del Agua jest nie tylko jednym z ważniejszych miejsc na Lanzarote odwiedzanych przez turystów, ale także bardzo dobrym przykładem uwzględnienia w architekturze i planowaniu zagospodarowania turystycznego continuum przyroda-kultura.(abstrakt oryginalny)

EN

In the holistic perspective, nature and culture are in continuum. This continuum is close to phenomenological approach, as well as sustainable tourism concept. One one the best example of region which from decades has developed according the principles of sustainable development, is Lanzarote, Canary Islands (Spain). Among people who struggled against mass-tourism model on the island was César Manrique. In 1966, after his return from USA, César Manrique organised a group of intellectuals, who started fighting for protection and conservation of the unique volcanic landscape of the island. From mid-1960s until his death (in 1992) César Manrique, as an architect, prepared several projects which now are top tourist attractions on Lanzarote. One of his project is complex of volcanic-origin caves Jameos del Agua. In Jameos del Agua, as well as in other projects (viewpoint Mirador del Rio, restaurant "El Diablo" in Montañas de Fuego, Jardín de Cactus at Guatiza etc.), César Manrique - who was founder of original aesthetic ideology dominated by art-nature/nature-art philosophy - put his plans into practice. So, now Jameos del Agua is not only one of the top tourist spot on Lanzarote, but it is very good example of nature-culture continuum in contemporary architecture nad tourist planning. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Środowisko przyrodnicze; Turystyczne atrakcje; Fenomenologia; Turystyka kulturowa

EN

Natural environment; Tourist attraction; Phenomenology; Cultural tourism

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 5
• Strony: 35--57

Twórcy

autor

Andrzej Kowalczyk

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Acosta Rodriguez J.-E., 2007, Los impactos territoriales del turísmo en la isla de Lanzarote, Departamento de Geografia, Universidad de Las Palmas de Gran Canaria, Las Palmas, Diciembre 2007, maszynopis pracy doktorskiej.
• Afluencia a los Centros de Arte, Cultura y Turismo de Lanzarote según centro. Evolución (1982-2012), http://www.datosdelanzarote.com/itemDetalles.asp?idFamilia=26&idItem=3242 (05.02.2013).
• Afluencia a los Centros de Arte, Cultura y Turismo de Lanzarote. Afluencia según mes (2012). Comparación con 2011, http://www.datosdelanzarote.com/itemDetalles.asp?idFamilia=26&idItem=5160 (05.02.2013).
• Annuario estadístico de Lanzarote 2010, Centro de Datos, Cabildo de Lanzarote, Arrecife, 2011.
• Balance de las recursos contra Licencias Urbanísticas interpuestos por el Cabildo de Lanzarote (2000-2008). La defensa "activa" del Modelo de Desarrollo Turístico establecido en el PIOT, Cabildo de Lanzarote, Consejo Reserva Biosfere - Sesión del 11-6-2008, Arrecife.
• Betancort García B., Fernández Manchado H., 2002, Determinantes de la competitividad de un destino turístico : los casos de Puerto del Carmen, Costa Teguise y Playa Blanca, Departamento de Economiá y Dirección de Empresas, Universidad de Las Palmas de Gran Canaria, Las Palmas, Julio 2002, maszynopis pracy dyplomowej.
• Chmurzyński J. A., 1990, Natura-kultura: opozycja czy koniunkcja?, Kosmos, 39, 1, ss. 77-96.
• Gil Páez E., 2004, Evolución del suela con destino turístico, Plan Insular y su Revisión, Cabildo de Lanzarote, Arrecife, http://www.cabildodelanzarote.com/Uploads/doc/20070308154727845.pdf, 10.09.2012)
• Inskeep E., Kallenberger M., 1992, An integrated approach to resort development. Six case studies, World Tourism Organization, Madrid.
• Jędrysiak T., 2008. Turystyka kulturowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kowalczyk A., 2000, Geografia turyzmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kowalczyk A., 2008, Współczesna turystyka kulturowa - między tradycją a nowoczesnością, [w:] Kowalczyk A. (red.), Turystyka kulturowa. Spojrzenie geograficzne, seria "Geografia Turyzmu", 1, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa, ss. 8-57.
• Kowalczyk A., 2010a, Wprowadzenie, [w:] Kowalczyk A. (red.), Turystyka zrównoważona, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss. 9-19.
• Kowalczyk A., 2010b, Turystyka geologiczna (geoturystyka), [w:] Kowalczyk A. (red.), Turystyka zrównoważona, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss. 96-126.
• Kowalczyk A., 2012, Zasoby kulturowe i walory kulturowe - próba ustalenia znaczenia tych pojęć, [w:] Włodarczyk B., Krakowiak B. (red.), Kultura i turystyka - wspólne korzenie, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź, ss. 17-33.
• Kurek W., Mika M., 2007, Turystyka jako przedmiot badań naukowych, [w:] Kurek W. (red.), Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss. 11-49.
• Merleau-Ponty M., 2001, Fenomenologia percepcji, Fundacja Aletheia, Warszawa, tłum. M. Kowalska i J. Migasiński.
• Official guide to the Centres of Art, Culture and Tourism of Lanzarote, 2008, Centros de Arte, Cultura y Turismo, Cabildo de Lanzarote, Arrecife.
• Palewski B., 2012, Dzieło Césara Manrique, http://www.architekturakrajobrazu.info/przestrze-miejska/141/3266-dzieo-cesara-manrique (05.02.2013).
• Wilkens H., Parzefall J., Iliffe T. M., 1986, Origin and age of the marine stygofauna of Lanzarote, Canary Islands, "Mitteilungen aus dem Hamburgischen Zoologischen Museum und Institut", Band 83, 1986 (November), 223-230
• Zamora Cabrera A., 2008, La artelización de Lanzarote, Tesina del Master de Auquitectura del Paisaje, Universitat Politecnica de Catalunya, Barcelona, maszynopis pracy magisterskiej.