Niefinansowe kluczowe wskaźniki efektywności : regulacje i wytyczne a praktyka przedsiębiorstw

• Autorzy: Joanna Krasodomska , Ewelina Zarzycka

Warianty tytułu

Non-financial Key Performance Indicators : Regulations and Guidelines Versus Business Practice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zgodnie z dyrektywą 2014/95/EU, duże jednostki zainteresowania publicznego (JZP) muszą przedstawiać m.in. opis modelu biznesowego, zasady działania dotyczące kwestii środowiskowych, społecznych i pracowniczych, jak również niefinansowe kluczowe wskaźniki efektywności (key performance indicators - KPIs). Celem artykułu jest identyfikacja praktyk dużych JZP działających w Polsce w zakresie ujawniania niefinansowych KPIs i ustalenie, czy występują wśród nich prawidłowości. Próba badawcza obejmuje 169 spółek publicznych ujawniających informacje niefinansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości. Dane zostały zebrane ręcznie z niefinansowych sprawozdań (oświadczeń) opublikowanych w 2019 roku. W badaniach wykorzystano metodę analizy treści. Pozyskane dane zostały zbadane z wykorzystaniem analizy skupień. Wyniki badań wskazują, że choć spółki prezentują KPIs w sposób bardzo zróżnicowany, można zauważyć w tym zakresie pewne prawidłowości. Zidentyfikowano dwie grupy JZP: (1) te, które ujawniają wskaźniki dotyczące działalności operacyjnej i społecznej, (2) te, które raportują wskaźniki środowiskowe i pracownicze. Dalsza analiza pozwoliła wyróżnić spółki koncentrujące się na raportowaniu wskaźników dotyczących: (1) środowiska, (2) działalności operacyjnej oraz (3) charakteryzujących się ogólnie umiarkowanym poziomem ujawnień KPIs w obszarach operacyjnym, środowiskowym i społecznym. Wyniki badań poszerzają wiedzę z zakresu raportowania informacji niefinansowych przez duże JZP oraz mają znaczenie praktyczne dla samych spółek oraz instytucji i organizacji zajmujących się sprawozdawczością przedsiębiorstw w Polsce. (abstrakt oryginalny)

EN

According to Directive 2014/95/EU, large public interest entities (PIEs) must disclose, i.a., a description of their business model, policies regarding environmental, social and employee matters, as well as non-financial key performance indicators (KPIs). The aim of the paper is to identify the practices of large PIEs operating in Poland as regards non-financial KPIs disclosures and to recognize any regularities among them. Our sample consists of 169 public companies that are required to provide non-financial disclosures according to the Act on Accounting. The data was hand-collected from non-financial statements (reports) in 2019. The main research method is content analysis. The data was examined using cluster analysis. Research findings indicate that although companies present KPIs in a very diverse way, some regularities can be observed. Two groups of PIEs have been identified: (1) those that reveal KPIs on operational and social activities, and (2) those that report environmental and employee indicators. Further analysis made it possible to identify companies that focus on reporting KPIs on (1) the environment, (2) operating activities, and (3) with generally moderate disclosure levels of non-financial KPIs in operational, environ-mental, and social areas. The results of the research increase knowledge in the field of reporting of non-financial information by large PIEs and are of practical importance for companies themselves, as well as for institutions and organizations which deal with corporate reporting in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wskaźniki efektywności; Sprawozdawczość niefinansowa; Dyrektywy UE

EN

Effectiveness ratios; Non-financial reporting; EU directives

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2020
• Tom: 108
• Numer: nr 164
• Strony: 115--132

Twórcy

autor

Joanna Krasodomska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Ewelina Zarzycka

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Arvidsson S. (2011), Disclosure of non-financial information in the annual report: A management-team perspective, "Journal of Intellectual Capital", 12 (2), s. 277-300.
• Błażyńska J. (2019), Raportowanie na temat informacji niefinansowych według SIN, "Studia Oeconomica Posnaniensia", 7 (3), s. 7-27.
• Buhr N., Gray R., Milne M.J. (2014), Histories, rationales, voluntary standards and future prospects for sustainability reporting: CSR, GRI, IIRC and beyond, [w:] Bebbington J., Unerman J., O'Dwyer B. (eds.), Sustainability Accounting and Accountability, Taylor and Francis, Hoboken, NJ, s. 51-71.
• Da Silva S.M., Aibar-Guzmán B. (2010), Determinants of environmental disclosure in the annual reports of large companies operating in Portugal, "Corporate Social Responsibility and Environmental Management", 17 (4), s. 185-204.
• Dyduch J. (2018), Methods of measurement of CSR disclosure level in corporate reporting, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", 520, s. 46-53.
• Dyrektywa Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, Dz. Urz. WE L 222.
• Fallan E., Fallan L. (2009), Voluntarism versus regulation, "Journal of Accounting and Organizational Change", 5 (4), s. 472-489.
• Farneti F., Casonato F., Montecalvo M., de Villiers C. (2019), The influence of integrated reporting and stakeholder information needs on the disclosure of social information in a state-owned enterprise, "Meditari Accountancy Research", 27 (4), s. 556-579.
• Fassin Y. (2012), Stakeholder Management, Reciprocity and Stakeholder Responsibility, "Journal of Business Ethics", 109 (1), s. 83-96.
• Fernandez-Feijoo B., Romero S., Ruiz S. (2013), Effect of Stakeholders' Pressure on Transparency of Sustainability Reports within the GRI Framework, "Journal of Business Ethics", 122 (1), s. 53-63.
• Fijałkowska J., Krasodomska J., Macuda M., Mućko P. (2019), Sprawozdawczość niefinansowa Regulacja i standaryzacja raportowania niefinansowego przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Freeman R.E. (1984), Strategic Management: A Stakeholder Approach, Pitman, Boston.
• Gray R.H., Kouhy R., Lavers S. (1995), Methodological themes: constructing a research database of social and environmental reporting by UK companies, "Accounting, Auditing and Accountability Journal", 8 (2), s. 78-101.
• Henri J.F., Journeault, M. (2010), Eco-control: the influence of management control systems on environmental and organizational performance, "Accounting Organizations and Society", 35 (1), s. 63-80.
• Ingram M., Margetis S. (2010), A practical method to estimate the cost of equity capital for a firm using cluster analysis, "Managerial Finance", 36 (2), s. 160-167.
• Kent P., Chan C. (2009), Application of stakeholder theory to corporate environmental disclosures, "Corporate Ownership and Control", 7, s. 399-414.
• Kent P., Zunker T. (2015), A stakeholder analysis of employee disclosures in annual reports, "Accounting & Finance", 57 (2), s. 533-563.
• Khan A.K., Bakkappa B., Metri B.A., Sahay B.S. (2009), Impact of agile supply chains' delivery practices on firms' performance: Cluster analysis and validation, "Supply Chain Management: An International Journal", 14 (1), s. 41-48.
• KSR 9 (2018), Krajowy Standard Rachunkowości Nr 9 "Sprawozdanie z działalności", Dz. Urz. Min. Fin. z 2018 r., poz. 4.
• Lisi I.E. (2018), Determinants and Performance Effects of Social Performance Measurement Systems, "Journal of Business Ethics", 152 (1), s. 225-25.
• Masztalerz M. (2019), Raportowanie wskaźników finansowych przez spółki publiczne, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 103 (159), s. 99-118.
• Miles S. (2019), Stakeholder Theory and Accounting, [w:] Jeffrey S., Harrison J.B., Barney R., Freeman E., Phillips R.A. (eds), The Cambridge Handbook of Stakeholder Theory, Cambridge University Press, Cambridge, s. 173-210.
• Nimtrakoon S., Tayles M. (2015), Explaining management accounting practices and strategy in Thailand: A selection approach using cluster analysis, "Journal of Accounting in Emerging Economies", 5 (3), s. 269-298.
• Ogrodnik P. (2019), Standardy stosowane w raportowaniu niefinansowym przez polskie spółki z sektora odzież i obuwie, notowane na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, "Studia i Prace kolegium Zarządzania i Finansów SGH", 173, s. 59-76.
• Overland J. (2007), Corporate social responsibility in context: the case for compulsory Sustainability disclosure for listed public companies in Australia, "Macquarie Journal of International and Comparative Environmental Law", 4 (2), s. 1-22.
• Parmenter D. (2015), Key performance indicators : developing, implementing, and using winning KPIs, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, NJ.
• Rubik J. (2018), Raportowanie niefinansowe spółek RESPECT Index po zmianach, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", 369, s. 209-220.
• Saunders J.A. (1980), Cluster analysis for market segmentation, "European Journal of Marketing", 14 (7), s. 422-435.
• Skoczylas W. (2019), Społeczna odpowiedzialność biznesu w świetle analizy zawartości raportów niefinansowych spółek makrosektora produkcja przemysłowa i budowlano-montażowa, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 103 (159), s. 169-182.
• Stanny D. (2018), Etyczne aspekty zalecenia brania interesariuszy pod uwagę w tekstach wczesnego R.E. Freemana, "Prakseologia", 160, s. 193-222.
• Stubbs W., Higgis C. (2018), Stakeholders' perspectives on the role of regulatory reform in integrated reporting, "Journal of Business Ethics", 147 (3), s. 489-508.
• Szadziewska, A., Spigarska, E., Majerowska, E., (2018), The disclosure of non-financial information by stock- exchange-listed companies in Poland, in the light of the changes introduced by the Directive 2014/95/EU, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 99 (155), s. 65-95.
• Thirarungrueang K. (2013), Rethinking CSR in Australia: time for binding regulation?, "International Journal of Law and Management", 55 (3), s. 173-200.
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, Dz.U. z 2004 r., nr 145, poz. 1535.
• Deloitte (2012), CFO insights: Sustainability: developing key performance indicators. Measuring sustainability is the bottom line, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/cn/Documents/finance/ deloitte-cn-cfo-insights-sustainability-developing-key-performance-indicators-en-201206.pdf (dostęp 20.04.2020).
• Ernst & Young (2015), Tomorrow's Investment Rules 2.0, http://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/ EY-tomorrows-investment-rules-2/$FILE/EY-tomorrows-investmentrules-2.0.pdf (dostęp 15.04.2020).
• EU (2014), Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy, L 330/1 Dz.Urz. UEhttps://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32014L0095&qid=1555336915847&from=EN (dostęp 16.05.2020).
• Fundacja Standardów Raportowania (2019), O Fundacji, https://standardy.org.pl/raporty-spolek (dostęp 1.06 2019 r.-20.09.2019 r.).
• KE (2017), Wytyczne dotyczące sprawozdawczości w zakresie informacji niefinansowych (metodyka sprawozdawczości niefinansowej (2017/C 215/01) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017XC0705(01)&from=EN (dostęp 16.05.2020).
• KE (2019), Wytyczne dotyczące sprawozdawczości w zakresie informacji niefinansowych: Suplement dotyczący zgłaszania informacji związanych z klimatem (2019/C 209/01) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52019XC0620(01)&from=EN (dostęp 16.05.2020).
• KPMG (2016), Assurance over Key Performance Indicators (KPIs), https://home.kpmg/xx/en/home/in-sights/2016/06/assurance-over-key-performance-indicators.html (dostęp 10.04. 2020).
• Ministerstwo Finansów (2019a), Raportowanie rozszerzonych informacji niefinansowych za 2017 rok zgodnie z ustawą o rachunkowości - pierwsze doświadczenia i dobre praktyki. Warszawa: Ministerstwo Finansów. https://www.gov.pl/documents/1079560/1080340/Raport_MF.PDF/1b41abe7-a7db-60a8-4641-cbbb0fb35764 (dostęp 16.05.2020).
• Ministerstwo Finansów (2019b), Wykaz jednostek zainteresowania publicznego, https://www.gov.pl/web/ finanse/wykaz-jzp-1 (dostęp czerwca 10.06.2019 r.).
• PriceWaterhouseCoopers (2007), Guide to key performance indicators. Communicating the measures that matter, https://www.pwc.com/gx/en/audit-services/corporate-reporting/assets/pdfs/uk_kpi_guide.pdf (dostęp 21.04. 2020).
• SEG (2010), Standard Informacji Niefinansowych (SIN) https://seg.org.pl/pl/standard-informacji-niefinansowych-sin (dostęp 10.05.2020).

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.3598