Management Motivation System in Responsibility Centres

• Autorzy: Wojciech Kozioł , Anna Wojtowicz

Warianty tytułu

System motywowania kadry kierowniczej w centrach odpowiedzialności

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article describes selected elements of the motivation system in an enterprise, paying particular attention to the factors and instruments of motivating the managerial staff. The task system as well as the competences and duties of the heads of organizational units are also presented, together with the scopes of their activities within the responsibility centres. Varieties of management contracts are given, which form the formal framework for the implementation of the factors motivating managers. The aim of the article is to present the concept of a motivation system for the management of a responsibility centre and the results of empirical research. Factors and tools for stimulating the motivation of the work of managerial staff are adopted as the subject of the analysis, while the activity and development of the enterprise are the reference. The scope of the research was limited mainly to the positions of the profit centre and the normative cost centre, and to a lesser extent the income centre. The following research methods were used to achieve the objectives of the article: literature analysis, work analysis, modelling, interview, expert research and case study. The presented concept of a motivation system for management in responsibility centres is based on the views of the authors emphasizing that it is mainly the management of the organization and working conditions that are the key in the motivation of work, as well as the results of work analysis and managers' proposals-collected during the interviews. This concept covers 10 groups of motivation factors, which constitute a subclass of non-salary motivation factors and a subclass of salary factors, i.e. the remuneration system and the task-based system of the responsibility centre. Established factors may constitute the basis for building motivation systems for managers of units with a lower degree of autonomy and independence, including managers of functional units separated in a centralized structure. (original abstract)

W artykule opisano wybrane elementy systemu motywacji w przedsiębiorstwie, ze zwróceniem uwagi szczególnie na czynniki i instrumenty motywowania kadry kierowniczej. Przedstawiono także system zadaniowy oraz kompetencje i obowiązki kierowników jednostek organizacyjnych, jak również zakresy ich działalności w ramach centrów odpowiedzialności. Podano odmiany kontraktów kierowniczych, które stanowią formalne ramy implementacji czynników motywowania kierowników. Celem artykułu jest prezentacja koncepcji systemu motywacyjnego kadry kierowniczej centrum odpowiedzialności oraz prezentacja wyników badań empirycznych. Jako przedmiot analizy przyjęto czynniki i narzędzia pobudzania motywacji pracy kadry kierowniczej, natomiast odniesienie stanowią działalność i rozwój przedsiębiorstwa. Zakres badań ograniczono głównie do stanowisk pracy centrum zysku oraz centrum kosztów normatywnych i centrum dochodów w mniejszym stopniu. Do realizacji celów artykułu wykorzystano metody badawcze: analiza literatury, analiza pracy, modelowanie, wywiad, badania eksperckie i analiza przypadku. Zaprezentowaną koncepcję systemu motywowania kadry kierowniczej w centrach odpowiedzialności oparto na poglądach autorów podkreślających, że to głównie zarządzanie organizacją i warunki pracy są kluczowe w motywacji pracy, jak również na wynikach analizy pracy oraz propozycjach kierowników - zebranych w trakcie wywiadu. W koncepcji tej ujęto 10 grup czynników motywacji, które stanowią podklasę pozapłacowych czynników motywacji oraz podklasę czynników płacowych, to jest systemu wynagradzania i systemu zadaniowego centrum odpowiedzialności. Ustalone czynniki mogą stanowić podstawę budowy systemów motywacyjnych kierowników jednostek o niższym stopniu autonomii i samodzielności, w tym kierowników jednostek funkcjonalnych wyodrębnionych w scentralizowanej strukturze. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Motivating employees; Company's motivational system; Managerial staff; Managerial contract

PL

Motywowanie pracowników; System motywacyjny przedsiębiorstwa; Kadra kierownicza; Kontrakty kierownicze

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Rocznik: 2020
• Tom: 47
• Numer: nr 3
• Strony: 67--79

Twórcy

autor

Wojciech Kozioł

• Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie

autor

Anna Wojtowicz

• Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie

Bibliografia

• Anthony, R. N., Dearden, J., Vancil, R. F. (1972). Management control systems: Texts, cases and readings. Homewood, IL: Irwin.
• Brockhaus T. A. (ed.). (2001). Der Brockhaus Psychologie: Fühlen, Denken und Verhalten verstehen. Mannheim and Leipzig: F. A. Brockhaus. ISBN 376530591X.
• Czapla, T., Malarski, M. (2009). Zasady budowania systemu wskaźników pomiaru efektywności procesów biznesowych. In: J. Czekaj (ed.). Metody zarządzania procesami w świetle studiów i badań empirycznych (pp. 115-121). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788372524485.
• Duraj, J. (2000). Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320812461.
• Grabowska, S. (2017). Kluczowe wskaźniki efektywności - studium przypadku. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria: Organizacja i Zarządzanie, 108, 105-111.
• Griffin, R. W. (2018). Podstawy zarządzania organizacjami. Transl. by M. Rusiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 9788301194802.
• Griffin, R. W., Pustay, M. (2020). International business: A managerial perspective. 9th ed. Harlow: Pearson Education. ISBN 9781292313795.
• Hackman, J. R., Oldham, G. R. (1976). Motivation through the design of work: Test of a theory. Organizational Behavior and Human Performance, 16(2), 250-279. DOI: 10.1016/0030-5073(76)90016-7.
• Hart, O. D., Moore, J. (1990). Property rights and the nature of the firm. Journal of Political Economy, 98(6), 1119-1158. DOI: 10.1086/261729.
• Haus, B., Nowosielski, S. (1995). Kontroling a kontrakty menedżerskie w przedsiębiorstwie. Przegląd Organizacji, 12.
• Humphrey S. E., Nahrgang J. D., Morgeson F. P. (2007). Integrating motivational, social, and contextual work design features: A meta-analytic summary and theoretical extension of the work design literature. Journal of Applied Psychology, 92(5), 1332-1356. DOI: 10.1037/0021-9010.92.5.1332.
• Jabłoński, M. (2011). Samoorganizacja w zarządzaniu - źródła i współczesne odniesienie. In: J. Czekaj, M. Lisiński (eds.). Rozwój koncepcji i metod zarządzania (pp. 157-178). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788362511556.
• Jones, G. J. (2013). Organizational Theory, Design, and Change. 7th ed. Harlow: Pearson Education. ISBN 9780273765608.
• Kister, A. (2009). Raportowanie zorientowane na wartość przedsiębiorstwa. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 51(107), 47-56.
• Kolano, K. (2018). Kluczowe wskaźniki efektywności [online, accessed: 2018-09-18]. In: Encyklopedia zarządzania. Retrieved from: https://mfiles.pl/pl/index.php/Kluczowe_wskaźniki_efektywno- Å›ci.
• Kopertyńska, W. (1998). Systemy motywowania płacowego w centrach odpowiedzialności. Przegląd Organizacji, 1, 39-40.
• Kozioł, L., Tyrańska, M. (2002). Motywowanie pracowników w teorii i praktyce. Warszawa: Biblioteczka Pracownicza. ISBN 8388616269.
• Nowak, E. (2002). Kryteria wyodrębniania ośrodków odpowiedzialności. Controlling i Rachunkowość Zarządcza, 12.
• Oldham, G. R., Hackman, J. R. (2010). Not what it was and not what it will be: The future of job design research. Journal of Organizational Behavior, 31(2-3), 463-479. DOI: 10.1002/job.678.
• Parmenter, D. (2016). Kluczowe wskaźniki efektywności (KPI). Tworzenie, wdrażanie i stosowanie. Transl. by L. Sielicki. Gliwice: Helion. ISBN 9788328317666.
• Penc, J. (1996). Motywowanie w zarządzaniu. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu. ISBN 8385441204.
• Pietroń-Pyszczek, A. (2007). Motywowanie pracowników. Wskazówki dla menedżerów. Wrocław: Wydawnictwo Marina. ISBN 9788392413820.
• Rheinberg, F. (2006). Psychologia motywacji. Transl. by J. Zychowicz. Kraków: Wydawnictwo WAM. ISBN 8373186409.
• Skrzypek, E., Hofman, M. (2010). Zarządzanie procesami w przedsiębiorstwie. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. ISBN 9788375267105.
• Strategor. (2001). Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość. Transl. by K. Bolesta-Kukułka. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. ISBN 8320812984.
• Świerk, J. (2004). Rola ośrodków odpowiedzialności w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H: Oeconomia, 38, 287-299.
• Waszczak, S. (2010). Miejsce motywacji wewnętrznej wśród rodzajów motywacji i sposobów motywowania. In: A. Lipka, M. Król, S. Waszczak, A. Winnicka-Wejs (eds.). Kształtowanie motywacji wewnętrznej. Koszty jakości i ryzyko. Warszawa: Difin. ISBN 9788376411811.
• Ziębicki, B. (2011). Istota i ewolucja koncepcji performance management (zarządzanie wynikami). In: J. Czekaj, M. Lisiński (eds.). Rozwój koncepcji i metod zarządzania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. ISBN 9788362511556.

Identyfikatory

DOI

10.25944/znmwse.2020.03.6779