Egoizm ekonomiczny. Prawda czy fałsz?

• Autorzy: Jerzy Wieczorek

Warianty tytułu

Economic Egoism. True or False?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza ekonomicznych aspektów rozważanego w artykule zjawiska. Jest ono zazwyczaj postrzegane w kategoriach etyczno-moralnych, zaś formułowane wnioski mają charakter powierzchowny, nacelowany na ukazywanie objawów. Podjęta w artykule analiza jest natomiast próbą identyfikacji przyczyn sprawczych. Nikt nie próbuje zaprzeczyć oczywistym faktom: gromadzenie bogactwa jest nierozerwalnie związane z ludzką naturą i mechanizmami gospodarki rynkowej. Z tego biorą się ogromne nierówności społeczno-ekonomiczne, które rozmaite podmioty krajowe i globalne krytykują. Nierówności są tym bardziej rażące, że odnotowuje się zarówno bardzo liczne nadużycia w procesie tworzenia majątku, jak i ukrywanie go przed fiskusem. Właściciele wielkich fortun próbują wprawdzie pacyfikować nieprzyjazne czy wręcz wrogie nastawienie do nich, m.in. poprzez działania charytatywne, nie zmienia to jednak w zasadniczy sposób faktu: nożyce pomiędzy dochodami i majątkiem w skali lokalnej i globalnej różnych warstw społeczno-zawodowych we współczesnym świecie rozwierają się. Innym bardzo wymownym przejawem egoizmu ekonomicznego jest wzrost w ostatnich latach protekcjonizmu w wymianie międzynarodowej. Podsycany przez nacjonalizm ekonomiczny dezorganizuje tę wymianę, a zwłaszcza rozrywa istotne zarówno dla gospodarek poszczególnych krajów, jak i gospodarki globalnej łańcuchy dostaw. Jeśli do tego dodać inne zjawiska, np. epidemię koronawirusa, które wzmacniają negatywne aspekty egoizmu ekonomicznego, powstaje obraz pesymistyczny. To jednak oczywiście nie powinno osłabiać niczyjej motywacji w walce z negatywnymi zjawiskami. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to analyse the economic aspects of the phenomenon considered. It is usually perceived in ethical and moral terms, and the conclusions drawn are superficial, aimed at showing symptoms. However, the analysis undertaken in the article is an attempt to identify the efficient causes. Everyone seems to acknowledge the obvious fact that accumulating wealth is inseparable from human nature and market economy mechanisms. This results in huge socio-economic inequalities, which are widely criticized. This is even more the case when inequalities result from fraud and tax evasion. Although the owners of great fortunes try to pacify the unfriendly or even hostile attitude towards them, including through charity, however, this does not fundamentally address the rising gap between incomes at national and global level among various socio-professional categories. Another very telling sign of economic egoism is the rise of protectionism in international trade in recent years. Fuelled by economic nationalism, it disorganizes global exchanges by breaking down supply chains, which are equally important for individual economies and the global economy. If you add to this other phenomena, such as the coronavirus epidemic, which reinforce even further the negative consequences of economic egoism, then we are faced with a gloomy picture of the future of the world economy. This should mobilize us even more in the fight against its negative manifestations. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Protekcjonizm; Nacjonalizm; Ekonomia

EN

Protectionism; Nationalism; Economics

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 1 (68)
• Strony: 13--32

Twórcy

autor

Jerzy Wieczorek

• Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Bibliografia

• Cedro M., Już nie trzeba na Kajmany. Raje podatkowe są w Europie, "Dziennik Gazeta Prawna", 22.01.2020.
• Feng X., US attacks on Chinese state-owned companies reflect a double standard, "Financial Times", 24.06.2019.
• Harford T., Weaponising the world economy, "Financial Times",15-16.06.2019.
• Hefernan M., Artificial Intelligence raises ethical questions we struggle to answer, "Financial Times", 10.04.2019.
• Jacobides M., Trump's Huawei ban risks backfiring spectacularly, "Financial Times", 10.06.2019.
• McGee P., Chazan G., The fear of being bitten by Big Tech, "Financial Times", 30.01.2020.
• Oxfam, Raport "Time to care", https://assets.oxfamamerica.org/media/docum ents/FINAL_bp-time-to-care-inequality-200120-en.pdf, dostęp 20.01.2020.
• Piketty T., Ekonomia nierówności, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2015.
• Piketty T., Kapitał w XXI wieku, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2015.
• Rachman G., The rise of the civilisation state,"Financial Times", 5.03.2019.
• Rosłon S., Raport Oxfam 2020: Dwa tysiące miliarderów ma więcej niż 60 proc. populacji ludzkiej, PolskaTimes.pl, https://www.polskatimes.pl/raport-o-xfam-2020-dwa-tysiące-miliarderow-ma-wiecej-niż-60-proc-populacji-ludzkiej/ar/c3-14726500, dostęp 20.01.2020.
• Sarukhan A., Mexico is being used as a prop in Trump's political narrative, "Financial Times", 17.06.2019.
• Shaxson N., How to Crack Down on Tax Havens, "Foreign Affairs" 2018, March-April.
• Stiglitz J., Cena nierówności. W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2015.
• Stiglitz J., Freefall. Jazda bez trzymanki, PTE, Warszawa 2010.
• "The Economist", Believe it or not, Chinese firms are not all serial intellectual-property thieves,9.02.2019.
• "The Economist", China's future,23.02.2019.
• "The Economist", In the dock. Corporate tax,28.09.2019.
• "The Economist", In the rich man's world. Where billionaires are surprisingly popular,30.11.2019.
• "The Economist", Measuring the 1%,30.11.2019.
• "The Economist", Outrages fortune. A new paper makes a novel argument for wealth taxes,5.10.2019.
• "The Economist", The tech offensive. Silicon Valley in the cross-hairs,5.10.2019.
• "The Economist", Trading blows,24.08.2019.
• The Editorial Board, US-China trade war risks a global technology split,"Financial Times",13.06.2019.
• "The New York Times International Edition", Hailing tariffs as win, Trump ponders more,12.06.2019.
• Thornhill J., The moment you stop learning, you die, "Financial Times", 15-16.06.2019.
• Thurow L.C., Przyszłość kapitalizmu, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999.
• Transcript of Klaus Regling's interview for the Financial Times, ESM, https://www.esm.europa.eu/interviews/transcript-klaus-reglings-interview-financial-times, dostęp 31.03.2020.
• Wieczorek J., Nacjonalizm ekonomiczny. Definicje, oceny i wnioski,"Realia"2018, październik.
• Wieczorek J., USA-Chiny. Partnerzy czy rywale?, "Realia" 2019, sierpień.
• Wolf M., The 100-year fight facing the US and China, "Financial Times", 5.06.2019.
• Żuławiński M., Czy biedni zyskają na tym, że bogaci zbiednieją? [Analiza], Bankier.pl, https://www.bankier.pl/wiadomosc/czy-biedni-zyskaja-na-tym-ze-bogaci-zbiednieja-Raport-Oxfam-analiza-7809242.html, dostęp 24.01.2020.^

Identyfikatory

DOI

10.26399/meip.1(68).2020.01/j.wieczorek