Teoriomnogościowa koncepcja modeli dynamiko-systemowych

• Autorzy: Jerzy Skrzypek , Jan Tatar
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Modele budowane w konwencji Dynamiki Systemowej /MDS/ zapisywane są zwykle przy pomocy notacji zaproponowanej przez Forrestera, która swe odbicie znalazła w konstrukcji języków symulacyjnych typu DYNAMO czy DYSMAP. Sposób ten, mimo swej przejrzystości, jest niewygodny w przypadku modelu o dużych rozmiarach, w których można by z powodzeniem zastosować zapis macierzowy, którego jednak wspomniana notacja nie dopuszcza. Alternatywne rozwiązanie polega na wykorzystaniu konwencji równania stanu, która jest podstawowym sposobem opisu modeli konstruowanych na gruncie teorii sterowania. Nie istnieją przy tym żadne techniczne problemy przejścia od jednej konwencji do drugiej. Niestety zapis MDS w postaci równania stanu wymaga zredukowania modelu wyłącznie do równań opisujących zasoby. Ponadto cechą charakterystyczną wspomnianych uprzednio notacji jest przyjęcie bardzo niewygodnego założenia o stałości w czasie struktury modelu. W związku z tym podjęto próbę stworzenia jednolitej notacji wolnej od wyżej wspomnianych wad, a jednocześnie dostosowanej do wymogów Dynamiki Systemowej. Wprowadzenie proponowanej tu notacji ma liczne konsekwencje. Przede wszystkim umożliwia ona konstruowanie modeli o strukturze zmiennej w czasie, jednocześnie gwarantując rozwiązywalność każdego MDS, skonstruowanego, zgodnie z przyjętymi przez autorów notacji, założeniami. Warta podkreślenia jest również możliwość stosowania zapisu macierzowego w przypadku liniowych MDS. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Modele matematyczne; Modele symulacyjne; Dynamika systemowa

EN

Mathematical models; Simulation models; System dynamics

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 1991
• Tom: Ekonometria : materiały XXV Konferencji Ekonometrycznej i VII Seminarium Naukowego im. Zbigniewa Pawłowskiego : Katowice - Kraków - Wrocław
• Strony: 140--151

Twórcy

autor

Jerzy Skrzypek

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

autor

Jan Tatar

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Bibliografia

• Coyle R.G.: Management System Dynamics. J. Wiley and Sons, New York 1978.
• Forrester J.W.: Industrial Dynamics. The MIT Press and Wiley, New York 1961.
• Galas Z., Nykowski L., Żółkiewski E.: Programowanie wielokryterialne, PWN, Warszawa 1988.
• Pichler F.: Mathematische Systemtheorie. Walter de Gruyter, Berlin, New York 1975.
• Skrzypek J., Tatar J.: Notacja modeli Dynamiko-Systemowych, AE Kraków 1988 /Praca niepublikowana/.
• Wąsik B.: Elementy dynamiki systemowej dla ekonomistów. AE Kraków 1989.
• Wąsik B., Listwa A., Skrzypek J.: Równania etanu w badania dynamiki obiektów ekonomicznych. AE Kraków 1986.