A New Institutional Orientation of the Development of Science, Knowledge and Human Capital in Poland versus Integrated Development

• Autorzy: Michał Gabriel Woźniak

Warianty tytułu

Nowa orientacja instytucjonalna rozwoju nauki, wiedzy i kapitału ludzkiego w Polsce a zintegrowany rozwój

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The author of the paper demonstrates that in order to overcome contemporary developmental threats, it is necessary to shift towards a new model of the knowledge-based economy. The features of this model are compared with both the American model of the innovation-driven economy and the European model of the knowledge-based economy. Against this specific background, the drawbacks are presented of reforms carried out in the knowledge sector in Poland since 1990. The focus is placed on an analysis of the reforms in science and higher education implemented in Poland since late 2018. Despite the fact that it was based on recommendations of the new public management system, the author considers not only the strengths but also the weaknesses of the approach, and the fact that the latter may prove to be an obstacle in the modernisation of human capital, which is to effectively harmonise development goals in all spheres of human existence and activity. The author calls for the following solutions to limit the drawbacks referred to above: inviting an observer to the University Council in an advisory capacity, launching a path of individual-oriented interdisciplinary research grants, introducing a reliable process for the university and its organisational units to account for the actual implementation of previously declared programmes of scientific development, student teaching and transference of own achievements, mandating and standardisation of student appraisals in teaching programmes, development of a criterion matrix as a reference for promotions related to teaching achievements, enhancing the status of awards for teaching excellence, with obligatory and permanent monitoring of management procedures at universities in order to reduce bureaucracy. (original abstract)

Autor artykułu dowodzi, że dla przezwyciężania współczesnych zagrożeń rozwojowych konieczne jest przejście do nowego modelu gospodarki opartej na wiedzy. Konfrontuje cechy tego modelu z amerykańskim modelem gospodarki napędzanej innowacjami i europejskim modelem gospodarki opartej na wiedzy. Na tym tle ukazuje wady reform sektora wiedzy przeprowadzanych po roku 1990 w Polsce. Koncentruje analizę na wdrażanej w Polsce od końca 2018 r. reformie w sferze nauki i szkolnictwa wyższego. Pomimo, że oparto ją na zaleceniach nowego zarządzania publicznego, zauważa w niej obok zalet wady, które mogą okazać się przeszkodami w modernizacji kapitału ludzkiego zorientowanej na efektywne harmonizowanie celów rozwojowych we wszystkich sferach bytu i działania ludzkiego. Dla ograniczenia tych wad postuluje: wprowadzenie do Rady Uczelni obserwatora reprezentującego jej organ założycielski z głosem doradczym, uruchomienie ścieżki grantów adresowanych personalnie zorientowanych na interdyscyplinarne badania, rzetelne rozliczanie uczelni i jej jednostek organizacyjnych z deklarowanych programów rozwoju naukowego, dydaktyki i transferu własnych osiągnięć, standaryzację i obligatoryjność studenckich ocen programów dydaktycznych, zdefiniowanie wzorca kryteriów awansów za osiągnięcia dydaktyczne, dowartościowanie nagradzania za mistrzostwo dydaktyczne, obligatoryjny permanentny monitoring procedur zarządzania w uczelniach w celu ich odbiurokratyzowania. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

National economy; Economic policy; Human capital; Public governance; Knowledge management

PL

Gospodarka narodowa; Polityka gospodarcza; Kapitał ludzki; Zarządzanie publiczne; Zarządzanie wiedzą

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2020
• Numer: z. nr 63
• Strony: 113--140

Twórcy

autor

Michał Gabriel Woźniak

• University of Rzeszow

Bibliografia

• Akerlof, G. A., Shiller, J. A. (2015). Phishing for Phools. The Economics of Manipulation and Deception. New Jersey, Princeton: Princeton University Press.
• Attali, J. (1998). Dictionnaire du sécul XXI. Paris: Fayard.
• Bal-Woźniak, T. (2020). Sfera technologii w perspektywie podmiotowej. In: M. G. Woźniak (Ed.), Gospodarka Polski 1918-2018. Modernizacja w kierunku zintegrowanego rozwoju, vol. 3 (pp. 207-248). Warszawa: PWN.
• Barber, B. R. (2009). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli. Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza.
• Bauman, Z. (2010). Życie w czasie pożyczonym. Rozmowa z Citali Rovinsona Madrazo. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Carayanis, F. G., Barth, T. D., Campbell, D. F. (2012). The Quintuple Helix Innovation Model: Global Warming as a Challenge and Driver for Innovation. Journal of Innovation and Entrepreneurship, 2(1), 1-12. DOI: 10.1186/2192-5372-1-2.
• COM (2010). Europe - 2020. A European strategy for smart, sustainable and inclusive growth. European Commission Brussels, 3.3.2010.
• Cygler, J., Aluchna, M., Marciszewska, E., Witek-Hajduk, M. K., Materna, G. (2003).
• Kooperencja przedsiębiorstw w dobie globalizacji. Wyzwania strategiczne, uwarunkowania prawne. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer Business.
• Debord, G. (1967). La Société du Spectacle. Paris: Buchet-Chastel Ėditeur.
• Dembinski, P. H. (2011). Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu. Warszawa: Studio EMKA.
• Etzkowitz, H., Leydesdorff, L. (2000). The Dynamics of Innovation: From National Systems and 'Mode 2' to a Triple Helix of University-Industry-Government Relations. Research Policy, 29(2), 109-123. DOI: 10.1016/S0048-7333(99)00055-4.
• Hungtington, S. P. (1996). The Clash of Civilization and the Remarking of World Orde. London: Simon & Schuster.
• Kołodko, G. W., Koźmiński, A. (2017). Nowy pragmatyzm kontra nowy nacjonalizm. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Kołodko, G. W. (2013). Dokąd zmierza świat. Ekonomia polityczna przyszłości. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Olson, M. (2000). Big bills left on the sidewalk. Why some nations are rich, and others poor. In: M. Olson, S. Kähkönen (Eds.), A Not-so-dismal Science (pp. 52-54). Oxford: Oxford University Press.
• Osborne, D., Gaebler, T. (1992). Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
• Piketty, T. (2015). Kapitał XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Piontek, F. (2020). Zarządzanie nauką i edukacją a budowa nowej cywilizacji. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy (Social Inequalities and Economic Growth), 61, 184-196. DOI: 10.15584/nsawg.2020.1.13.
• Porter, M. E. (1998). On Competition. Boston: Harvard Business School.
• Randers, J. (2014). Globalna prognoza na następne czterdzieści lat. Raport dla Klubu Rzymskiego dla upamiętnienia 40 rocznicy "Granic wzrostu". Warszawa: WSP im. J. Korczaka w Warszawie.
• Rodrik, D. (2008). One Economics, Many Recipes: Globalization, Institutions, and Economic Growth. Princeton: Princeton University Press.
• Romer, P. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.
• Shell, K. (1966). Towards a Theory of Inventive Activity and Capital Accumulation. American Economic Review, 56(1/2), 62-68.
• Standing, G. (2011). The Precariat: the New Dangerous Class. London and New York: Blomsbary Academic.
• Stiglitz, J. E. (2002). Globalization and Its Discontents. Washington, DC: W.W. Norton Company.
• Stiglitz, J. E. (2006). Making Globalization Work. New York-London: W.W. Norton Company. Ustawa o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dz.U. 2011, nr 84, poz. 455 z późniejszymi zmianami.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018, z dnia 30 sierpnia 2018 r., poz. 1668.
• Wielecki, K. (2003). Podmiotowość w dobie kryzysu postmodernizmu. Między indywidualizmem a kolektywizmem. Warszawa: Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
• Williamson, J. (1990). What Washington Means by Policy Reform. In: J. Williamson (Ed.), Latin American Adjustment: How Much Has Happened? Washington: Institute for International Economics.
• Woźniak, M. G. (1993). Kierowanie. Rynek. Transformacja. Bariery stabilizacji. Kraków: Instytut Badań Rynkowych.
• Woźniak, M. G. (2012a). Gospodarka Polski 1990-2011. Transformacja, vol. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Woźniak, M. G. (2012b). Holistyczna modernizacja refleksyjna kapitału ludzkiego odpowiedzią na wyzwania i zagrożenia rozwojowe współczesnej fali globalizacji liberalizacji. In: M.G. Woźniak (Ed.), Gospodarka Polski 1990-2011. Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, vol. 3 (pp. 191-230). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Woźniak, M. G. (2019a). Gospodarka Polski 1918-2018. W kierunku zintegrowanego rozwoju, vol. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Woźniak, M. G. (2019b). Integrated development and modernisation of human capital are needed. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy (Social Inequalities and Economic Growth), 60, 7-30. DOI 10.15584/nsawg.2019.4.1.
• Woźniak, M. G. (2020). Duchowe wyznaczniki modernizacji w kontekście aksjologii zintegrowanego rozwoju. In: M. G. Woźniak (Ed)., Gospodarka Polski 1918-2018. Modernizacja w kierunku zintegrowanego rozwoju, vol. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Zalewski, A. (2005). Reformy sektora publicznego w duchu nowego zarządzania publicznego. In: A. Zalewski (Ed.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym (pp. 17-66). Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Głównej Handlowej.

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2020.3.5