Narzędzia pomiaru czytelności sprawozdań narracyjnych

• Autorzy: Katarzyna Czajkowska

Warianty tytułu

The Tools of Measuring the Readability of Narrative Reports

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

We współczesnej rachunkowości coraz więcej informacji jest prezentowanych za pomocą tekstu w tzw. sprawozdaniach narracyjnych. Sprawozdania służą komunikacji z interesariuszami, zatem aby mogły spełniać swoje funkcje powinny być czytelne. Przeprowadzenie oceny czytelności form narracyjnych dostarczanych przez system rachunkowości wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi. Celem artykułu jest przedstawienie narzędzi pomiaru czytelności tekstu oraz ocena możliwości ich zastosowania w badaniu czytelności sprawozdań narracyjnych w języku polskim. Dla realizacji celu wykorzystano metodę krytycznej analizy literatury oraz analizę deskryptywną. W pierwszej części artykułu zastała zaprezentowana istota sprawozdawczości narracyjnej. Następnie zostało scharakteryzowane pojęcie czytelności wraz z odniesieniem do sprawozdań narracyjnych. Kolejna część dotyczy narzędzi pomiaru czytelności tekstu, takich jak wskaźnik mglistości tekstu, wskaźnik Flescha, wskaźnik Pisarka. Ponadto, zaprezentowano aplikację JASNOPIS. Finalnie został przedstawiony przykład wykorzystania ujętych w pracy narzędzi do oceny czytelności sprawozdania z działalności CCC S.A. za rok 2018. Udowodniono możliwość ich zastosowania do badania sprawozdań posługujących się narracją. Przyczynia się to do zwiększenia obiektywizmu pomiaru czytelności sprawozdań narracyjnych. Z przeprowadzonego badania sprawozdania z działalności wynika, że zawiera ono treści o znacznym stopniu trudności, zrozumiałe jedynie dla osób posiadających odpowiednie wykształcenie lub doświadczenie. O oryginalność artykułu stanowi zbiorcze przedstawienie i wyjaśnienie narzędzi obiektywnego pomiaru czytelności tekstów w kontekście badania czytelności sprawozdań narracyjnych wraz z zaprezentowaniem ich zastosowania.(abstrakt oryginalny)

EN

In modern accounting more and more information is presented by text in narrative reports. The aim of reports is communication with stakeholders so they should be readable to fulfill their functions. Evaluation of readability of narration forms requires suitable tools. The aim of the article is presenting the tools of measuring the readability of text and evaluation of possibilities of using them for examining the readability of narrative reports in Polish. In order to achieve the purpose formulated in this way the methods of critical literature study and descriptive analysis were adopted. In the first part of the article the essence of narration was presented. Then the term of readability was explained with references to narrative reports. The further part outlines the tools of measuring the readability of text, such as Fog Index, Flesch Reading Ease Score and Pisarek Index. What is more, the application JASNOPIS was presented. In the final part the example of using these tools to judge the readability of Annual Statements on operations of CCC S.A. for 2018 was shown. The originality of the article is a collective presentation and explanation of the tools for objective measurement of the readability of texts in the context of testing the readability of narrative reports with a presentation of their application.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Sprawozdawczość; Obiektywizm

EN

Accounting; Reporting; Objectivism

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 12
• Strony: 33--52

Twórcy

autor

Katarzyna Czajkowska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Adelberg, A.H. (1979). Narrative Disclosures Contained in Financial Reports: Means of Communication or Manipulation? Accounting & Business Research, 9, s. 179-190. https://doi.org/10.1080/00014788.1979.9729157
• Aerts, W., Yan, B. (2017). Rhetorical impression management in the letter to shareholders and institutional setting: A metadiscourse perspective. Accounting Auditing & Accountability Journal, 30 (2), s. 404-432. doi:10.1108/AAAJ-01-2015-1916
• Beattie, V. (2014). Accounting narratives and the narrative turn in accounting research: Issues, theory, methodology, methods and a research framework. The British Accounting Review", 46, s. 111-134. doi:10.1016/j.bar.2014.05.001
• Brennan, N.M., Merkl-Davies, D.M. (2011). A Conceptual Framework of Impression Management: New Insights from Psychology, Sociology, and Critical Perspectives. Accounting and Business Research, 41(5), s. 415-437. doi:10.1080/00014788.2011.574222
• Brennan, N.M., Merkl-Davies, D.M. (2013). Accounting Narratives and Impression Management. W: L. Jack, J. Davison, R. Craig (red.), The Routlege Companion to Communication in Accounting (s. 109-132). Abingdon-on-Thames: Routledge.
• Butler, M. i Kešelj, V. (2009). Financial Forecasting Using Character N-Gram Analysis and Readability Scores of Annual Reports. W: Y. Gao, N. Japkowicz (red.), Advances in Artificial Intelligence. Canadian AI 2009. Lecture Notes in Computer Science, vol. 5549 (s. 39-51). Berlin, Heidelberg: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-642-01818-3_7
• CCC (2019a). Annual Statements on operations of CCC S.A. for 2018. Pobrane 28.06.2019 z https://firma.ccc.eu/en/22,reports.html
• CCC (2019b). Roczne jednostkowe sprawozdanie z działalności CCC S.A. za rok 2018. Pobrane 28.06.2019 z https://firma.ccc.eu/pl/22,raporty.html
• Clatworthy, M., Jones, M.J. (2003). Financial reporting of good news and bad news: evidence from accounting narratives. Accounting and Business Research, 33(3), s. 171-185. https://doi.org/10.1080/00014788.2003.9729645
• Czerepowicka, M. (2016). Możliwości zastosowania narzędzia do pomiaru zrozumiałości tekstu Jasnopis w praktyce szkolnej. Prace Językoznawcze, 18/4, s. 5-7. Pobrane 29.06.2019 z http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Prace_Jezykoznawcze/Prace_Jezykoznawcze-r2016-t18-n4/Prace_Jezykoznawcze-r2016-t18-n4-s5-17/Prace_Jezykoznawcze-r2016-t18-n4-s5-17.pdf
• Davydenko, V.A., Kaźmierczyk, J., Romashkina, G.F. i Andrianova, E.V. (2018). A Comparative Analysis of the Levels of Collective Trust among the Banking Staff in Poland and Russia. Comparative Sociology, 17(3-4), s. 299-317. doi:10.1163/15691330-12341462
• Gruszczyński, W., Broda, B., Nitoń, B. i Ogrodniczuk, M. (2015). W poszukiwaniu metody automatycznego mierzenia zrozumiałości tekstów informacyjnych. W: Poradnik Językowy, 2, s. 9-22. Pobrane 28.06.2019 z https://www.researchgate.net/publication/277019004_W_poszukiwaniu_metody_automatycznego_mierzenia_zrozumialosci_tekstow_informacyjnych/download
• Gunning, R. (1952). The technique of clear writing. New York: McGraw-Hill.
• Jóźwiakowski, P. (2015). Kryzys finansowy - przebieg i skutki dla gospodarki. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 3, s. 6-17. https://doi.org/10.26366/PTE.ZG.2015.12
• Kaźmierczyk, J. (2011). Technologiczne i społeczno-ekonomiczne determinanty zatrudnienia w sektorze bankowym w Polsce. Warszawa: CeDeWu.
• Krasodomska, J. (2016). Ocena zrozumiałości sprawozdania z działalności Grupy Lotos z wykorzystaniem aplikacji Jasnopis. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 268, s. 135-143. Pobrano 26.06.2019 z https://www.researchgate.net/publication/311420285_OCENA_ZROZUMIALOSCI_SPRAWOZDANIA_Z_DZIALALNOSCI_GRUPY_LOTOS_SA_Z_WYKORZYSTANIEM_APLIKACJI_JASNOPIS
• Kubicka, M. i Kaczówka, M. (2016). Zmiany w raportowaniu biznesowym na przestrzeni ostatnich lat. W: E. Śnieżek, F. Czechowski i S. Doroba (red.), Ewolucja rachunkowości w teorii i praktyce gospodarczej (s. 34-41). Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
• Łopacińska, L. i Wnuk, U. (2014). Analiza indeksu mglistości tekstu w raportach ewaluacyjnych strategicznych programów badawczych w obszarze innowacji technicznych. E-mentor, 5(57), s. 43-49. http://dx.doi.org/10.15219/em57.1141
• Masztalerz, M. (2018). O badaniu narracji w rachunkowości. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 160, s. 113-122. Pobrane 30.05.2019 z http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KZiF/czasopisma/zeszyty_naukowe_studia_i_prace_kzif/Documents/07_Masztalerz.pdf
• Masztalerz, M. (2013). Rachunkowość w świetle językoznawstwa. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 71(127), s. 177-191. doi:10.5604/16414381.1061655
• Mućko, P. (2018). Jakość sprawozdań narracyjnych i jej determinanty - przegląd literatury. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 165, s. 155-170. Pobrane 30.06.2019 z http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KZiF/czasopisma/zeszyty_naukowe_studia_i_prace_kzif/Documents/09_Mucko_165.pdf
• Pisarek, W. (1969). Jak mierzyć zrozumiałość tekstu? Zeszyty Prasoznawcze, 4, s. 35-48.
• Podpora-Polit, E. (2012). Testowanie sprawności receptywnych w standaryzowanych testach języka angielskiego i niemieckiego - próba analizy porównawczej (niepublikowana rozprawa doktorska). Katowice: Uniwersytet Śląski.
• PWC (2007). Narrative Reporting. Give yourself a head start. Pobrane 29.06.2019 z https://www.pwc.com/gx/en/audit-services/corporate-reporting/assets/pdfs/narrative-reporting.pdf
• Riley, T.J. i Yen, A. (2019). Accounting Narratives. W: Oxford Research Encyclopedia of Business and Management. doi:10.1093/acrefore/9780190224851.013.169
• Samelak, J. (2013). Zintegrowane sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa społecznie odpowiedzialnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Spychała, T. (2019). Rozwój rachunkowości a cyberprzestrzeń w społeczeństwie sieci. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 11, s. 109-118. https://doi.org/10.26366/PTE.ZG.2019.164
• Stalmach, S. (2015). Zrozumienie pisma urzędniczego - aplikacje w Internecie. Pobrane 29.06.2019 z https://www.rp.pl/Urzednicy/312259971-Zrozumienie-pisma-urzedniczego---aplikacje-w-Internecie.html
• Stockmeyer, N.O. (2009). Using Microsoft Word's Readability Program. Michigan Bar Journal, Vol. 88, s. 46. Pobrane 5.11.2019 z: http://ssrn.com/abstract=1210962
• Szczepaniak, K. (2012). Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych - refleksje metodologiczne. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, 42, s. 83-112.
• Szymczak, M. (red.) (2002). Słownik języka polskiego PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Taylor, W.L. (1953). Cloze Procedure: A New Tool for Measuring Readability. Journalism Quarterly, 30, s. 415-433.
• Yang, J. H. i Liu, S. (2017). Accounting narratives and impression management on social media. Accounting and Business Research, 47(6), s. 673-694. https://doi.org/10.1080/00014788.2017.1322936
• https://jasnopis.pl/aplikacja
• http://www.logios.pl/
• http://www.readabilityformulas.com

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.26366/PTE.ZG.2020.168