Lektyny żywności

• Autorzy: Anna Wociór , Henryk Kostyra , Małgorzata Kuśmierczyk

Warianty tytułu

Food Lectins

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Lektyny scharakteryzowano w aspekcie ich chemicznej struktury, jako grupę glikoprotein o właściwościach hemaglutynacyjnych. Ponadto omówiono ich występowanie w świecie roślin i zwierząt oraz właściwości fizjologiczne i przeciwżywieniowe. W podsumowaniu podkreślono, że żywność powinna być charakteryzowana pod względem zawartości glikoprotein, które wpływają na jej właściwości funkcjonalne i żywieniowe. (abstrakt oryginalny)

EN

From the aspect of their chemical structure, lectins were characterized as a group of glycoproteins showing haemagglutination properties. The discussion also included their occurrence in the world of plants and animals, as well as their physiological and anti-nutritional properties. In the summary, it was emphasized that food should be characterized from the point of view of the content of glycoproteins impacting its functional and dietary properties. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Zdrowie; Badanie żywności; Towaroznawstwo żywności

EN

Food; Health; Food research; Food commodities

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 15 (2008)
• Numer: nr 6 (61)
• Strony: 16--24

Twórcy

autor

Anna Wociór

• Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie

autor

Henryk Kostyra

• Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie

autor

Małgorzata Kuśmierczyk

• Olsztyńska Szkoła Wyższa im. J. Rusieckiego, Olsztyn

Bibliografia

• [1]Ambrosi M., Cameron N.R., Davis B.G.: Lectins: tools for the molecular understanding of the gly-cocode. Org. Biomol. Chem., 2005, 3, 1593-1608.
• [2]Bender A.E., Reaidi G.B.: Toxicity of kidney beans (Phaseolus vulgaris) with particular reference to lectins. J. Plant Foods, 1982, 4, 15-22.
• [3]Freed D.L.J.: To dietary lectins cause disease? BMJ, 1999, 318, 1023-1024.
• [4]Gabor F., Bogner E., Weissenboeck A., Wirth M.: The lectin-cell interaction and its implications to intestinal lectin- mediated drug delivery. Adv. Drug Deliv. Rev., 2004, 56, 459-480.
• [5]Grant G., de Oliveira J.T.A., Dorward P.M., Annand M.G., Waldron M., Pusztai A.: Metabolic and hormonal changes in rats resulting from consumption of kidney bean (Phaseolus vulgaris) or soy-bean (Glycine max). Nutr. Rep. Intl. 1987, 36, 763-772.
• [6]Grant G., van Driessche E.: Legume lectins: physiochemical and nutritional properties. Recent ad-vantages of research in antinutritional factors in legume seeds. - ed. A.F.B. van der Poel, J. Huis-man, H.S. Saini. 2nd Int. Workshop on ANFs in legume seeds. EAAP Publication, Wageningen 1993, 70, 219 -233.
• [7]Higgins T.J., Chandler P.M., Zurawski G., Button S.C., Spencer D.: The biosynthesis and primary structure of pea seed lectin. J. Biol. Chem., 1983, 258, 9544 -9549.
• [8]Karasaki Y., Tsukamoto S., Mizusaki K., Sugiura T., Gotoh S.: A garlic lectin exerted an antitumor activity and induced apoptosis in human tumor cells. Food Res Int, 2001, 34, 7-13.
• [9]Kennedy J.F., Palva P.M.G., Corella M.T.S., Cavalcanti M.S.M., Coelho L.C.B.B.: Lectins, versatile proteins of recognition: a review. Carbohydrate Polymers, 1995, 26, 219- 230.
• [10]Kocourek J., Horejsi V.: Defining a lectin. Nature, 1981, 290, 188.
• [11]Liener I.E.: Plant lectins: properties, nutritional significance and function. Antinutrients and Phyto-chemicals In Food. - ed. F. Shahidi. ACS Symposium No 662, Washington D. C. 1997, pp. 31-43.
• [12]Liener I.E.:. Soyin, a toxic protein from the soybean. I: Inhibition of rat growth. J. Nutr., 1953, 49, 527-535.
• [13]Lis H., Sharon N.: Lectins as molecules and as tools. Ann. Rev. Biochem., 1986, 55, 35-67.
• [14]Liu Q., Wang H., Ng T.B.: First report of a xylose-specific lectin with potent hemagglutinating, antiproliferative and anti-mitogenic activities from a wild ascomycete mushroom. Biochimica et Biophysica Acta, 2006, 1760, 1914-1919.
• [15]Lorenc-Kubis I.: Lektyny roślin wyższych i ich specyficzność węglowodanowa. Wiadomości Botaniczne, 1998, 42 (1), 21-33.
• [16]Loris R., Hamelryck T., Bouckaert J., Wyns L.: Legume lectin structure. Biochimica et Biophysica Acta, 1998, 1383, 9-36.
• [17]Noah N.D., Bender A.E., Reaidi G.B., Gilbert R.J.: Food poisoning from red kidney beans. Brit. Med. J., 1980, 281, 236-237.
• [18]Oxford Dictionary of Biochemistry and Molecular Biology. Oxford University Press Inc., New York, 2003, p. 370.
• [19]Palmer R.M., Pusztai A., Bain P., Grant G.: Changes in rates of tissue protein synthesis in rats in-duced in vivo by consumption of kidney bean lectins. Comp. Biochem. Physiol., 1987, 88C, 179-183.
• [20]Pusztai A., Bardocz S.: Lectins in health and therapy. Effects of antinutrients on the nutritional value of legume diets. - pod red. S. Bardocz, G. Hajós, A. Pusztai. COST98, European Communities, Lux-embourg 1999, 6, 1-13.
• [21]Pusztai A.: Biological effects of plant lectins on the gut: Metabolic consequences and applications. Effects of antinutrients on the nutritional value of legume diets. 11th Workshop Gut as a target of functional foods, Budapest, Hungary, 1999.
• [22]Pusztai A.: Dietary lectins are metabolic signals for the gut and modulate immune and hormonal functions. Eur. J. Clin. Nutr., 1993, 47 (10), 691-699.
• [23]Pusztai A.: Plant Lectins. Cambridge University Press, Cambridge, UK, 1991.
• [24]Rizzi C., Galeoto L., Zoccatelli G., Vincenzi S., Chignola R., Peruffo A.D.B.: Active soybean lectin in foods: quantitative determination by ELISA using immobilised asialofetuin. Food Res. Int., 2003, 36, 815-821.
• [25]Rudiger H., Siebert H.C., Solis D., Jimenez-Barbero J., Romero A., von der Lieth C.W., Diaz-Marino T., Gabius H.J.: Medicinal chemistry based on the sugar code: fundanentals of lectinology and experimental strategies with lectins as targets. Curr. Med. Chem., 2000, 7 (4), 389-416.
• [26]Smart J.D.: Lectin-mediated drug delivery in the oral cavity. Adv. Drug Deliv. Rev., 2004, 56, 481-489.
• [27]Szedlak-Vardocz V.: Enzymy wspomagające trawienie. Nutrition & Health, 2006, 4 (35), 1-16.
• [28]Truchliński J., Starczynowska R.: Lektyny i ich rola w organizmie. Med. Wet., 1999, 55 (6), 362-366.
• [29]Vasconcelos I.M., Oliveira J.T.A.: Antinutritional properties of plant lectins. Toxicon, 2004, 44, 385-403.
• [30]Wang H., Ng T.B.: A lectin with some unique characteristics from the samta tomato. Plant Physiol-ogy and Biochemistry, 2006, 44, 181-185.
• [31]Żeromski J.: Zastosowanie lektyn w histochemii. W: Immunocytochemia - pod red. M. Zabel. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1988, s. 182-195.