Wybrane elementy zachowań żywieniowych uczniów szkół średnich

• Autorzy: Ewa Czarniecka-Skubina , Iwona Namysław

Warianty tytułu

Some Selected Elements of Nutritional Behaviours of Secondary School Children

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badań ankietowych była ocena wybranych elementów zachowań żywieniowych 1015 uczniów warszawskich szkół średnich. Znaczna część badanych uczniów nie potrafiła ocenić, czy odżywia się zgodnie z zasadami racjonalnego żywienia lub uznawała swoje nawyki żywieniowe za nieprawidłowe. Uczniowie zazwyczaj spożywali 3 - 4 posiłki, przy czym dziewczęta istotnie częściej ograniczały liczbę posiłków w ciągu dnia. Stwierdzono wiele nieprawidłowych zachowań żywieniowych młodzieży. Ponad 80 % ogółu respondentów spożywało przekąski pomiędzy głównymi posiłkami. Warzywa były głównie spożywane jako dodatek do obiadu, nieliczna grupa młodzieży (około 10 %) spożywała je w czasie podwieczorku i kolacji. Wielu uczniów w ogóle nie spożywało pierwszego i drugiego śniadania, a na drugie śniadanie spożywało batony. Udział szkoły w kształtowaniu zachowań żywieniowych jest dość znaczny, około 30 % młodzieży deklarowało, że wiedzę na temat racjonalnego odżywiania zdobyło w szkole. Wyniki badań ankietowych wskazują, że niezbędne jest prowadzenie edukacji żywieniowej wśród młodzieży i ich rodziców, w celu kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych i korygowania popełnianych w tym zakresie błędów. (abstrakt oryginalny)

EN

The objective of the questionnaire survey was to evaluate some selected elements of nutritional behaviours of 1015 secondary school children in Warsaw. The substantial number of the polled could not judge whether or not they ate properly and in accordance with the principles of well-balanced diet or they found their dietary habits to be improper. The secondary school children usually ate 3 - 4 meals a day; the girls cut down, significantly more often than the boys, on the number of their meals per day. A lot of improper dietary habits were found among the secondary school children. More than 80 % of all the respondents ate snacks between main meals. Vegetables were eaten mainly as an addition to lunch/dinner, and only a few children (about 10 %) had vegetables for their afternoon snack and dinner. Many secondary school children did not have their first and second breakfast at all, or they had just bars (of chocolate) for their second breakfast. The secondary schools contribute significantly to forming proper nutritional behaviours of their students, and ca. 30 % of the secondary school children declared to have acquired their knowledge of rational nutrition at school. The results of this questionnaire survey prove that it is indispensable to carry out nutrition education among school children and their parents in order to develop proper diet habits and to rectify mistakes made in this field. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywienie człowieka; Konsumpcja żywności; Produkty żywnościowe; Młodzież; Badania ankietowe; Edukacja

EN

Human nutrition; Food consumption; Food products; Youth; Questionnaire survey; Education

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 15 (2008)
• Numer: nr 6 (61)
• Strony: 129--143

Twórcy

autor

Ewa Czarniecka-Skubina

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Iwona Namysław

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• [1] Babicz-Zielińska E., Nazarewicz R., Schlegel-Zawadzka M.: Postrzeganie własnej sylwetki a możliwości występowania zaburzeń w odżywianiu w grupie nastolatek. Żyw. Człow. Metab., 2002, 29, Supl., 366-370.
• [2] Berg M.Ch., Jonsson J., Conner M.T., Lissner L.: Relation between breakfast food choices and knowledge of dietary fat and fiber among Swedish schoolchildren. J. Adolesc. Health, 2002, 31, 199-207.
• [3] Berkey C.S., Rockett H.R.H., Gillman M.W., Field A.E., Colditz G.A.: Longitudinal study of skipping breakfast and weight change in adolescents. Int. J. Obes., 2003, 27, 1258-1266.
• [4] Cisek M., Martko H., Schlegel-Zawadzka M.: Ocena sposobu żywienia uczniów w Zubrzycy Górnej. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 1/ 2, 595-601.
• [5] Czarnocińska J., Wądołowska L., Dymkowska M., Szelc M.: Edukacja żywieniowa a dojadanie między posiłkami przez młodzież z Technikum Gastronomicznego. Nowiny Lekarskie, 2001, 70, 9, 1043-1049.
• [6] Gacek M., Fiedor M.: Charakterystyka sposobu odżywiania się młodzieży w wieku 14 - 18 lat. Rocz. PZH, 2005, 56, 1, 49-56.
• [7] Harton A., Sa'eed Bawa, Weker H.: Przyczyny nadwagi i otyłości prostej u młodzieży w wieku 13 - 15 lat - aspekt żywieniowy. Żyw. Człow. Metab., 2002, 29, Supl., 226-230.
• [8] Jeżewska-Zychowicz M.: Ocena poziomu wiedzy żywieniowej młodzieży w wieku 13 -15 lat w perspektywie prewencji chorób dietozależnych. Żyw. Człow. Metab., 2004, 31, Supl., cz. II, 86 - 98.
• [9] Jeżewska-Zychowicz M.: Czynniki warunkujące współczesne zachowania żywieniowe w opinii kobiet. Żyw. Człow. Metab., 1998, 25, 4, 379-386.
• [10] Jeżewska-Zychowicz M.: Wpływ wybranych czynników środowiskowych na sposób żywienia uczennic szkół gastronomicznych. Żyw. Człow. Metab., 2002, 29, Supl., 143-149.
• [11] Klebaniuk R.: Wartość energetyczna i odżywcza obiadów w stołówce szkolnej w zależności od pory roku. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 1/ 2, 666-671.
• [12] Kołłajtis-Dołowy A., Olechnowicz I.: Rola telewizyjnej reklamy żywności w kształtowaniu postaw i zachowań żywieniowych dzieci. Żyw. Człow. Metab., 2002, 29, Supl., 360-365.
• [13] Kołłajtis-Dołowy A., Pietruszka B., Waszczeniuk-Uliczka M., Chmara-Pawlińska R.: Wybrane zachowania żywieniowe młodzieży gimnazjalnej z Warszawy. Żyw. Człow. Metab., 2003, 30, 1/2, 182-187.
• [14] Komosińska K., Woynarowska B., Mazur J.: Zachowania zdrowotne związane z żywieniem u młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1990-1998. Żyw. Człow. Metab., 2001, 28, 1, 17-30.
• [15] Kowieska A., Biel W., Stanisławski A.: Zwyczaje żywieniowe i czynniki wyboru żywności wśród młodzieży szkoły średniej. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 1/2, 727-732.
• [16] Matecka M., Głowacka-Rębała A.: Zachowania zdrowotne rodziców a problem otyłości u dzieci. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 3/4, 991-996.
• [17] Nicklas T.A., Reger C., Myers L., O'Neil C.: Breakfast consumption with and without vitamin - mineral supplement use favorably impacts daily nutrient intake of ninth-grade students. J. Adolesc. Health, 2000, 27, 314-321.
• [18] Noble C., Corney M., Eves A., Kipps M., Lumbers M.: Food choice and schoolmeals: primary schoolchildrens perceptions of the healthiness of foods and nutritional implications of food choices. Hospit. Management, 2000, 19, 413-432.
• [19] Pietruszka B., Dołowa J., Osypiuk D.: Udział soków i wód mineralnych w spożyciu napojów przez młodzież szkół średnich Płocka i Białej Podlaskiej. Żyw. Człow. Metab., 2002, 29, Supl., 132-136.
• [20] Piórecka B., Jagielski P., Wójcik K., Żwirska J., Schlegel-Zawadzka M.: Zachowania żywieniowe młodzieży gimnazjalnej w Małopolsce. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 1/2, 620-628.
• [21] Rampersaud G.C., Pereira M.A., Girard B.L., Adams J., Metzl J.D.: Breakfasts Habits, Nutritional Status, Body Weight, and Academic Performance in Children and Adolescents. J. Am. Diet. Assoc., 2005, 105, 5, 743-60.
• [22] Sikora E., Leszczyńska T., Szymański P.: Share of fast food products in dietary behaviour of young people. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2007, 57, 3, 373-380.
• [23] Suliga E.: Ocena częstości spożycia śniadań wśród dzieci wiejskich. Rocz. PZH, 2005, 56, 3, 259- 265.
• [24] Szczerbiński R., Karczewski J.: Wybrane zachowania żywieniowe młodzieży szkół ponadgimnazjalnych w powiecie sokółskim. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 3/4, 878-884.
• [25] Szczepaniak B., Flaczyk E., Górecka D.: Częstotliwość spożycia wybranych produktów w zależności od sytuacji materialnej młodzieży. Żyw. Człow. Metab., 2002, 29, Supl., 137-142.
• [26] Szczepańska B., Malczewska-Lenczowska J., Gajewski J.: Zwyczaje żywieniowe młodzieży gimnazjalnej z warszawskiej szkoły mistrzostwa sportowego. Żyw. Człow. Metab., 2007, 34, 1/2, 578-586.
• [27] Szponar L., Turlejska H.: Aktualne zagadnienia żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych. Żywn. Żyw. Zdr., 1996, 1, 21-28.
• [28] Urbańska I., Czarniecka-Skubina E.: Częstotliwość spożycia przez młodzież produktów spożywczych oferowanych w sklepikach szkolnych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 3 (52), 193-204.
• [29] Ward-Begnoche W.L., Gance-Cleveland B.: Promoting Behavioral Change in Overweight Youth. J. Pediat. Health Care, 2005, 19, 5, 318-328.