Wpływ odżywiania na poziom potencjału antyoksydacyjnepo organizmu oraz na genezę chorób z nim związanych

• Autorzy: Arkadiusz Gałek , Zdzisław Targoński

Warianty tytułu

Nutrition and Its Effect on the Antioxidant Potential Level of Organisms and on the Genesis of Some Diseases Connected With It

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Systemy komórkowe stale podlegają stresowi oksydacyjnemu w wyniku działania reaktywnych form tlenu (RFT). RFT mogą powodować niekorzystne modyfikacje makrocząsteczek w tym lipidów, DNA i białek. Systemy komórkowe posiadają systemy anty oksydacyjne przeciwdziałające niekorzystnym zmianom wywołanym przez RFT. W organizmie człowieka występują enzymy, mające wpływ na równowagę prooksydant/antyoksydant i decydują o zmianach oksydacyjnych i ryzyku wystąpienia zwyrodnień chorobowych. Należą do nich m.in. peroksydaza glutationowa (GSHPX), dysmutaza ponadtlenkowa (SOD) oraz katalaza. Podobną rolę spełniają dostarczane w diecie witaminy C, E, karotenoidy oraz flawonoidy. Zdefiniowanie optymalnych dawek tych związków oraz składników odżywczych je zawierających jest wyzwaniem dla naukowców zajmujących się odżywianiem. (abstrakt oryginalny)

EN

Cellular systems are always subject to oxidation stress owing to the reactive oxygen system effect (ROS). ROS can generate unfavourable modifications in such macromolecules as lipids, DNA, and proteins. Cellular systems have antioxidant systems to neutralize those unfavourable changes produced by ROS. In human organisms, there are enzymes that influence the equilibrium between pro-oxidant and antioxidant; they also decide oxidizable changes and the risky possibility of degenerative diseases to develop. The potential degeneration types involve glutathione peroxidase (GSHPX), superoxide dismutase (SOD), and catalase. Vitamins C and Ę, as well as carotenoids and flavonoids play a role similar to the role of enzymes as indicated above. Regarding the fact that they are usually supplied with food, it is an important task and a real challenge for scientists specialised in nutrition to determine optimal doses of both the compounds and nutritive components containing them. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywienie człowieka; Choroby; Profilaktyka zdrowotna; Biochemia

EN

Human nutrition; Illness; Preventive health care; Biochemistry

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 10 (2003)
• Numer: nr 1 (34)
• Strony: 5--17

Twórcy

autor

Arkadiusz Gałek

• Akademia Rolnicza w Lublinie

autor

Zdzisław Targoński

• Akademia Rolnicza w Lublinie

Bibliografia

• [1] Aguire F., Martin I., Grinspan D.: Oxidative damage, plasma antioxidant capacity, and glucemic control in elderly NIDDM patients. Free Radical Biol. Med., 1998, 4 (24), 580-585.
• [2] Ames, B. N. Shigenaga, M. K., Hagen, T. M.: Oxidants, antioxidants, and the degenerative diseases of aging. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A., 1993, 90, 7915.
• [3] Aruoma Okezie J.: Assessment of potential of pro-oxidant and antioxidant actions. JAOCS, 1996,12 (73), 1617.
• [4] Bartnikowska E.: Health benefits of dietary antioxidants. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1995, 4 (45), 3-22.
• [5] Block G.: The data support a role for antioxidants in reducing cancer risks. Nutrition Reviews, 1992, 50, 207.
• [6] Dębski B., Gralach M.: Rola peroksyredoksyn w enzymatycznych mechanizmach ochrony organizmów przed działaniem wolnych rodników. Żyw. Człow. i Metab., 2000, 27, 102.
• [7] Gaspar J., Silva Duarte I., Laires A.: Pro-oxidant activities of flavonols: a structure activity study. Free Radical Biol. Med., 1994, 290.
• [8] Gaziano J. M.; Hennekens C. H.: The role of beta-carotene in the prevention of cardiovascular disease. Annals N. Y. Acad. Sci., 1993, 691, 148.
• [9] Ghiselli A., Serafini M., Maiani G.: A fluorescence-based method for measuring total plasma antioxidant capability. Free Radical Biol. Med., 1995, 18, 29.
• [10] Gilgun - Sherki Y., Melamed E., Offen D.: Oxidative stress induced - neurodegenerative diseases: the need for antioxidants that penetrate the blood brain barrier. Neuropharmacology, 2001,40, 959.
• [11] Lachance P. A.: Micronutritient in cancer prevention. In: Food phytochemicals for cancer prevention. American Chemical Sci., 1994, 1, 49.
• [12] Mates J. M., Perez-Gomez C., Blanca M.: Chemical and biological activity of free radical scavengers in allergic diseases. Clinica Chimica Acta, 2000, 296, 1.
• [13] Morissey P. A., O'Brien N. M.: Dietary antioxidants in health and disease. Int. Dairy, 1998, 7, 463.
• [14] Serafini M., Maiani G., Ferro-Luzzi A.: Alcohol-free red wine enhances plasma antioxidant capacity in humans. J. Nutr., 1998, 128, 1003.
• [15] Singal P. K., Hill M. F., Ganguly N. K.: The role of oxidative stress in heart failure subsequent to miocardial infraktion. L'information Cardiologique, 1996, 20, 343.
• [16] Singal P. K., Khaper N., Palace V.: The role of oxidative stress in the genesis of heart disease. Cardiovascular Research, 1998, 40, 426.
• [17] Skrzydlewska E., Ostrowska J., Augustyniak A.: Green tea prevents liver injury. Biol. Technol. Inter., 2001, 13, 5.
• [18] Tomera J.F.: Current knowledge of the health benefits and disadvantages of wine consumption. Trends Food Sci. Technol. 1999, 10, 129.
• [19] Vinson J. A., Yong Hao, Xuehui Hao, Zubik L.: Phenol antioxidant quantity and quality in foods vegetables. J. Agric. Chem., 1998,46, 3630.
• [20] Wang H., Guohua Cao, Prior R. L.: Total antioxidant capacity of fruits. J. Agric. Food Chem., 1996, 44, 701.