Rynek usług płatniczych w Polsce w świetle zmian prawnych implementujących postanowienia dyrektywy PSD2

• Autorzy: Marta Paduszyńska , Bartłomiej Pawlak

Warianty tytułu

The Payment Services Market in Poland in the Light of Legal Changes Implementing the Provisions of PSD2

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiot badań: W artykule przybliżono najbardziej doniosłe zagadnienia związane z pełnym stosowaniem pakietu regulacyjnego PSD2 w obrębie rynku usług płatniczych. Zobrazowano zarówno obecny stan krajowego rynku, jak i perspektywy jego rozwoju. Całość zestawiono z nadchodzącymi zmianami w sektorze bankowym oraz podjęto próbę oszacowania kluczowych zmian, jaka czeka nas po pełnym wdrożeniu dyrektywy PSD2. Cel badawczy: Celem autorów była próba przedstawienia zachodzących przeobrażeń na rynku usług płatniczych w Polsce w świetle kluczowych zmian prawnych, związanych z implementacją unijnej dyrektywy dotyczącej usług płatniczych, tj. PSD2, będącej odpowiedzią na dynamiczny rozwój płatności elektronicznych i związanych z tym zagrożeń. Metoda badawcza: Artykuł został oparty w znacznej części na przeglądzie, analizie i syntezie wybranych publikacji oraz dostępnych danych statystycznych, a także rozwinięty o przytoczenie wyników badań innych autorów w omawianym zakresie. Wyniki: Rosnąca liczba podmiotów na rynku usług płatniczych wpływa na usprawnianie procesu płatności, zwiększając konkurencję dla banków. Z drugiej strony wywołuje to nowe problemy związane z ochroną prywatności użytkowników i zapobieganiem oszustwom, takim jak np. phishing. Nowe przepisy porządkują szereg kwestii w obliczu zmieniającego się rynku usług płatniczych, pozostawiając także niepewność co do pełnej poprawności ich funkcjonowania.(abstrakt oryginalny)

EN

Background: The article presents the most important issues related to the full application of the PSD2 regulatory package within the payment services market. Both the current state of the domestic market and prospects for its development are depicted. Everything has been brought together by the upcoming changes, an attempt to estimate the scale of changes that awaits us after the full implementation of the PSD2 directive. Research purpose: The main aim of the authors was an attempt to present key changes on the payment services market in Poland in the light of key legal changes related to the implementation of the EU directive on payment services, i.e. PSD2, which is a response to the dynamic development of electronic payments and related risks. Methods: The following article was based to a large extent on the review, analysis and synthesis of selected publications and available statistical data, and was also further expanded to include the results of research by other authors in the discussed area. Conclusion: The growing number of entities on the payment services market improves the payment process, increasing competition for banks. On the other hand, it raises new problems related to protecting users' privacy and preventing fraud such as "phishing". PSD2 change a number of issues in the face of the changing market, leaving at the same time some uncertainty as to the correctness of their functioning.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bankowość elektroniczna; Rynek usług; Rynek usług finansowych; Obsługa płatności

EN

E-banking; Services market; Financial services market; Payment services

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2020
• Tom: 114
• Strony: 333--349

Twórcy

autor

Marta Paduszyńska

• Uniwersytet Łódzki

autor

Bartłomiej Pawlak

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Payment Services Directive 2).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniająca dyrektywy 97/7/WE, 2002/65/WE, 2005/60/ WE i 2006/48 WE i uchylająca dyrektywę 97/5/WE (Dz. Urz. UE L 319 z 5 grudnia 2007) (Payment Services Directive).
• Opinion of the European Central Bank of 5 February 2014 on a proposal for a directive of the European Parliament and of the Council on payment services in the internal market and amending Directives 2002.65/EC, 2013/36/EU and 2009/110/EC and repealing Directive 2007/64/EC (CON/2014/9).
• Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji.
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz.U. 2019.0.659).
• Bluemedia, Raport: Podejście do fintechu 2019, https://bluemedia.pl/pressroom/raporty/raport-podejscie-do-fintechu-2019; stan na 29.09.2019 r.
• Deloitte, How to flourish in an uncertain future. Open banking and PSD2.
• Departament Ewidencji Państwowych i Teleinformatyki MSWiA, Rządowy Program Ochrony Cyberprzestrzeni RP, Warszawa, czerwiec 2010.
• Eisenbardt T., Zagrożenia związane z nowymi technologiami - cyberprzestępstwa, w: J. Szostak, Finanse dziś i jutro - szanse, wyzwania i zagrożenia, Zeszyty Naukowe Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, nr 18, Poznań-Chorzów 2016, s. 37-46.
• EY, FinTech Adoption Index 2017. The rapid emergence of FinTech, https://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/ey-fintech-adoption-index-2017/$FILE/ey-fintech-adoption-index-2017. pdf; stan na 7.07.2019 r.
• Gradzi D., Third Party Providers (TPP) - nowi dostawcy usług płatniczych w środowisku internetowym i mobilnym. Przegląd regulacji prawnych i analiza możliwych zagrożeń cyberbezpieczeństwa płatniczej infrastruktury krytycznej, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 2018/10/19/18, s. 126-149.
• Izba Gospodarki Elektronicznej i Mobile Institute, Portfel Polaka, Płatności, budżet, inwestycje i oszczędności, lipiec 2017.
• Izba Gospodarki Elektronicznej, Płatności Cyfrowe 2018, https://eizba.pl/wp-content/ uploads/2018/12/Platnosci_Cyfrowe_2018.pdf; stan na 4.07.2019 r.
• Kasiewicz S., Korzyści i koszty PSD2 w świetle wyników badań, Zarządzanie i Finanse 3/1, Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański 2016/3/1, s. 101-120.
• KIR, Za e-zakupy coraz rzadziej płacimy gotówką, https://www.kir.pl/o-nas/aktualnosci/za-ezakupy-coraz-rzadziej-placimy-gotowka,273.html; stan na 5.07.2019 r.
• KNF, Nie korzystamy bezpiecznie z bankowości elektronicznej, styczeń 2016.
• London Economics and iff in association with PaySys, Study on the impact of directive 2007/64/EC on payment services in the internal market and on the application of to Final report 2013/02.
• Miklaszewska E., Bankowość spółdzielcza wobec postępującej digitalizacji usług i produktów bankowych, Bank Spółdzielczy, styczeń-marzec 2019/1/591/, s. 57-60.
• Narodowy Bank Polski, Innowacyjne usługi płatnicze - prawo i technologia, Warszawa 2011.
• NBP, Diagnoza stanu rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce, Warszawa 2013.
• NBP, Ocena funkcjonowania polskiego systemu płatniczego w I półroczu 2011 roku, regulation (EC) NO 924/2009 on cross-border payments in the community. Contract Markt/2011/120/ H3/ST/OP, Annexes Warszawa 2011 r.
• NBP, Wybrane wyniki badania Polaków nt. korzystania z usług bankowych i płatności 2016, styczeń 2017.
• Polasik M., Rozwój bankowości elektronicznej w Polsce - w świetle badań ankietowych, Bank i Kredyt, sierpień 2005/8, s. 57-68.
• Siwicki M., Cyberprzestępczość, C.H. Beck, Gliwice 2013.
• Szpringer W., Kierunki regulacji sektora fin-tech na rynku usług finansowych, Alterum, Ośrodek badań i analiz systemu finansowego, marzec 2017, http://alterum.pl/uploaded/Szprin ger full last.pdf .
• Szpringer W., Szpringer M., Innowacje w płatnościach elektronicznych: tendencje rozwojowe, Problemy Zarządzania 13/3 (1), Wydział Zarządzania UW 2015/13, s. 11-28.
• Woźniewska G., Problemy rynku usług płatniczych w Polsce po zmianach regulacyjnych, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin - Polonia, Sectio H, 2015/XLIX/4, s. 686-694.
• ZBP, Innowacje płatnicze w polskim systemie bankowym, styczeń 2018.
• https://www.darkreading.com/endpoint/64-billion-fake-emails-sent-each-day/d/d-id/1332677; stan na 8.07.2019 r. [www1].
• https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2225; stan na 20.07.2019 r. [www2].
• https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/systemplatniczy/ocena/ocena.html; stan na 28.11.2019 r. [www3].
• http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/systemplatniczy/nadzor_syst_platn/systemy_platnosci.html; stan na 8.07.2019 r. [www4].
• https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/REKOMENDACJA_dot_bezpieczenstwa_trans akcji_platniczych_43526.pdf; stan na 28.11.2019 r. [www5].
• https://www.kaspersky.pl/o-nas/informacje-prasowe/2744/zagrozenia-finansowe-w-2016-rokuco-se kunde-ma-miejsce-atak-phishingowy-ktorego-celem-jest-kradziez-pieniedzy, dostęp: 8.07.2019 r. [www6].
• https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/procesy_licencyjne/platniczy/krajowe_instytucje_platnicze/ zakres_uslug; stan na 10.07.2019 r. [www7].
• https://securelist.com/financial-cyberthreats-in-2016/77623/; stan na 8.07.2019 r. [www8].

Identyfikatory

DOI

10.26485/SPE/2020/114/18