Ontologie jako narzędzie budowy modeli w ubezpieczeniowych systemach informacyjnych

• Autorzy: Witold Abramowicz , Piotr Stolarski , Tadeusz Tomaszewski

Warianty tytułu

Ontology as a tool used for building models in insurance information systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszym tekście autorzy dokonują podsumowania prac prowadzonych w ramach modelowania wiedzy i informacji ubezpieczeniowej. Przedstawiają ontologię w informatyce, czyli nową strukturę służącą do agregowania i porządkowania informacji. Artykuł ponadto wskazuje na dwa kluczowe obszary dotyczące modelowania ubezpieczeń, czyli: reprezentację wiedzy o regulacjach prawnych oraz normalizację pojęcia ryzyka. Obydwa obszary są bardzo istotne dla poprawności procesów obiegu informacji w przedsiębiorstwach rynku ubezpieczeń. Teoretyczny przegląd oparty na badaniach literaturowych pozwala w sposób syntetyczny przedstawić koncepcję oraz rozpocząć dyskusję nad możliwymi zastosowaniami dla modelowania informacji ubezpieczeniowej za pomocą modeli semantycznych - w szczególności w dwóch wskazanych wcześniej obszarach. Zastosowanie ontologii i rozpoczęcie operowania na modelach semantycznych będzie przyczynkiem do uzyskania nowych możliwości związanych z gromadzeniem i przetwarzaniem informacji w systemach ubezpieczeniowych.(abstrakt oryginalny)

EN

In this text, the authors summarise the work carried out as part of modelling knowledge and insurance information. The authors present ontology in IT, that is a new structure used to gather and sort out information. Additionally, the article also indicates two crucial areas related to insurance modelling, namely representation of knowledge of legal regula- tions and the standardisation of the concept of risk. Both areas are very important for the correctness of information flow processes in insurance market companies. The theoretical review based on literature research helps present, in a synthetic way, the concept and start discussion on its possible applications for modelling insurance information by means of semantic models - in particular in the two areas mentioned above. Using ontology and starting operations on semantic models will contribute to gaining new possibilities related to gathering, processing and operations on information in insurance systems.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ontologia; Ubezpieczenia; Przetwarzanie informacji

EN

Ontology; Insurances; Information processing

• Czasopismo: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 2
• Strony: 3--18

Twórcy

autor

Witold Abramowicz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Piotr Stolarski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Tadeusz Tomaszewski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Abramowicz W., Filtrowanie Informacji, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2008.
• Alexander P., Baden S., Glossary on macroeconomics from a gender perspective, Institute of De velopment Studies, University of Sussex, http://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=6813, (24.05.2010).
• Bar-Niv R., Bickelhaupt D.L., Research in International Risk and Insurance: Summary, Synthesis, and Prospects "Journal of Risk and Insurance", 1986 nr 53(1).
• Braun H., Koeniger W., On the role of market insurance in a dynamic model, "Geneva Risk and Insurance Review", 2007 nr 32(1).
• Cardoso J., The Semantic Web Vision: Where are We? "IEEE Intelligent Systems", 2007 nr 9/10.
• Craig H., New directions in risk management, "Canadian Insurance", 1996 nr 101(11).
• Djehiche B., Review of Non-Life Insurance Mathematics - An Introduction with Stochastic Processes, "Scandinavian Actuarial Journal", 2004 nr 6.
• Fama E. F., Multifactor Portfolio Efficiency and Multifactor Asset Pricing, "The Journal of Financial and Quantitative Analysis", 1996 nr 4.
• Frees E. W., Wang P., Copula credibility for aggregate loss models, "Insurance, Mathematics & Economics", 2006, nr 38(2).
• Janssen J., De Dominicis R., Finite Non-Homogeneous Semi-Markov Processes: Theoretical and Computational Aspects, "Insurance, Mathematics & Economics", 1984 nr 3.
• Gobble E., Windeler D., Catastrophe modeling: Shifting perceptions, Canadian Underwriter, 2003 nr 70(6).
• Goldstein A.B., Markowitz B.G., SOFASIM: A Dynamic Insurance Model with Investment Structure, Policy Benefits and Taxes, "The Journal of Finance", 1982 nr 37(2).
• Gori S., Padrone M., Is game theory a useful tool for terrorism insurance?, "International Journal of Risk Assessment and Management", 2007 nr 7(8).
• Gruber T. R., A Translation Approach to Portable Ontology Specifications, Technical Report KSL 92-71, KNOWLEDGE SYSTEMS LABORATORY, Computer Science Department, Stanford University http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.117.3273&rep=rep1 &type=pdf (24.05.2010).
• Guarino N., Formal Ontology and Information Systems, w "Proceedings of FOIS'98", Trento, Italy, 6-8 June 1998, IOS Press Amsterdam 1998.
• Handschke J., Internet w działalności ubezpieczeniowej w Polsce: ze szczególnym uwzględnieniem dystrybucji, red. Jerzy Handschke, Katedra Ubezpieczeń Akademii Ekonomicznej, Poznań 2004.
• Hasło - Ontologia, http://pl.wikipedia.org/wiki/Ontologia.
• Helwig Z., Rozważania nad istotą modelu ekonometrycznego, "Ekonomista", 1974 nr 4.
• Henderson, G. V. Jr., Problems and Solutions in Conducting Event Studies. "Journal of Risk and Insurance", 1990 nr 57(2).
• Jin Y., Rejesus R. M,, Little B. B., Binary choice models for rare events data: a crop insurance fraud application, "Applied Economics", 2005 nr 37(7).
• Kihlstrom R. E., Roth A. E., Risk Aversion and the Negotiation of Insurance Contracts., "Journal of Risk and Insurance", 1982 nr 49(3).
• Kowaczyk P., Poprawska E., Ronka-Chmielowiec W., Metody aktuarialne, PWN, Warszawa 2006.
• Lai L., Underwriting profit margin of P/L insurance in the fuzzy-ICAPM, "Geneva Risk and Insurance Review", 2006 nr 31(1).
• Lane J., Glennon D., The Estimation of Age/Earnings Profiles in Wrongful Death and Injury Cases, "Journal of Risk and Insurance", 1985 nr 52(4).
• Lange O., The Scope and Method of Economics, "The Review of Economic Studies", 1945 - 1946, nr 1.
• Leblanc E., Challenges of the Renewable Energy Industry Generate New Demands for Risk Advisory: How to Value an Insurance Package from a Financing Perspective?, "Geneva Papers on Risk & Insurance", 2008 nr 33(1).
• Maedche, A., Staab, S., Measuring Similarity between Ontologies, w: "Proc. of the European Conference on Knowledge Acquisition and Management - EKAW-2002", Madrid, Spain, Sprin ger-Verlag, Heilderberg, Berlin 2002, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?do i=10.1.1.131.5761&rep=rep1&type=pdf (24.05.2010).
• Noy N. F., McGuinness D. L., Ontology Development 101: A Guide to Creating Your First Ontology, Stanford Knowledge Systems Laboratory Technical Report KSL-01-05 and Stanford Medical Informatics Technical Report SMI-2001-0880, March 2001.
• Noy N. F., Ontology Engineering for the Semantic Web and Beyond, http://www.coode.org/ resources/tutorials/intro/slides/OntologyEngineering.ppt (24.05.2010).
• Sharp D., Leksykon pojęć i idei C.G. Junga, Wydawnictwo Wrocławskie, 1999.
• Szurek M. Matematyka dla humanistów, Wydawnictwo RTW, Warszawa 2000.
• Tomaszewski T., Przykłady zastosowań koncepcji semantycznej reprezentacji ryzyka w ubezpieczeniowych systemach informacyjnych, w "Studia Ubezpieczeniowe", red. Jerzy Handschke, Zeszyty Naukowe Nr 127, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań 2009.
• Vetulani Z. Systemy ontologiczne wobec rozwoju eDziedzin, w: "Sztuczna Inteligencja, organizacje wirtualne", WAP, Siedlce 2003, nr 22.
• Yin G., Liu Y. J., Yang H., Bounds of ruin probability for regime-switching models using time scale separation, "Scandinavian Actuarial Journal", 2006 nr 2.