Godność jako podstawowa wartość prawa socjalnego

• Autorzy: Stanisław Nitecki

Warianty tytułu

Dignity as a Fundamental Value of Social Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Godność jako przyrodzona człowiekowi wartość stanowi przedmiot zainteresowania wielu nauk. Pojęcie to posiada umocowanie w Konstytucji RP i w ustawach wchodzących w zakres prawa socjalnego. Stanowi ono podstawę podejmowanych działań względem osób i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Determinuje również sposób interpretacji norm prawnych leżących u podstaw wydawanych rozstrzygnięć. Wpływa na zakres zaspokajania potrzeb związanych z warunkami życia. W tym zakresie wyróżnić można zapewnienie schronienia, odzieży i obuwia, a także poziomu zaspokojenia potrzeb w zakresie posiłków. Odrębnym zagadnieniem jest poziom usług realizowanych w placówkach zapewniających całodobową opiekę. W szczególny sposób pojęcie to posiada odniesienie do sposobu traktowania zmarłych. (abstrakt oryginalny)

EN

Dignity as an inherent value of a human being is the subject of interest of many sciences. This concept is anchored in the Constitution of the Republic of Poland and in acts falling within the scope of social law. It is the basis for actions taken in relation to people and families in a difficult life situation.It also determines the way of interpretation of legal norms underlying the issued decisions. Affects the scope of satisfying the needs related to living conditions. In this respect, can be distinguished the provision of shelter, clothing and footwear, as well as the level of satisfaction of food needs. A separate issue is the level of services provided in facilities that offer round-the-clock care. This concept has a special reference to the treatment of the deceased. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Godność człowieka; Prawo; Pomoc społeczna

EN

Human dignity; Law; Social assistance

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2023
• Numer: nr specjalny W trosce o godność, życie i zdrowie człowieka - zagadnienia administracyjnoprawne
• Strony: 235--246

Twórcy

autor

Stanisław Nitecki

• Uniwersytet Opolski

Bibliografia

• 1. Błaś, Adam. 2005. "Europejskie standardy władzy dyskrecjonalnej administracji publicznej a problem praw człowieka i obywatela". Administracja: teoria - dydaktyka - praktyka 1: 7-21.
• 2. Chmaj, Marek. 2002. "Godność człowieka jako źródło jego wolności i praw". W Marek Chmaj, Leszek Leszczyński, Wiesław Skrzydło, Jacek Z. Sobczak, Andrzej Wróbel. Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce. Zasady ogólne. Tom I. 11-36. Kraków: Zakamycze.
• 3. Czarny, Piotr. 2001. "Konstytucyjne pojęcie godności człowieka a rozumienie godności w polskim języku prawnym". W Godność człowieka jako kategoria prawa. Red. Krystian Complak. 195-202. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.
• 4. Duniewska, Zofia. 2021. "Zasada ochrony godności człowieka". W Prawo administracyjne. Pojęcia - instytucje - zasady w teorii i orzecznictwie . Red. Małgorzata Stahl. 155-169. Wolters Kluwer.
• 5. Ermacora, Feliks. 1977. "Teoretyczne koncepcje praworządności państwowej". Studia Prawnicze 1: 3-8. DOI: https://doi.org/10.37232/sp.1977.1.1
• 6. Garlicki, Lech. 2001. Polskie prawo konstytucyjne. Warszawa: Liber.
• 7. Głąbicka, Katarzyna. 2002a. Europejska przestrzeń socjalna. Zarys problematyki. Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP.
• 8. Głąbicka, Katarzyna. 2002b. Polityka społeczna w Unii Europejskiej. Aspekty aksjologiczne i empiryczne. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• 9. Guz, Tadeusz. 2012. "O naturze wrodzonej godności człowieka". W Normatywny wymiar godności człowieka. Red. Wojciech Lis, Adam Balicki. 13-27 Lublin: Wydawnictwo KUL.
• 10. Jaworska-Dębska, Barbara. 2019. "Alkohol a normatywny wymiar godności człowieka na przykładzie osób generujących nietrzeźwość publiczną". W Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna. Red Wojciech Jakimowicz, Mariusz Krawczyk, Iwona Niżnik-Dobosz. 415-430 Warszawa: Wolters Kluwer.
• 11. Kaczyński, Lech. 1989. Renta socjalna. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
• 12. Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 r. 1998. Red. Jan Boć. Wrocław: Kolonia Limited.
• 13. Kordela, Marzena. 2000. "Zarys systemu aksjologicznego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego". Studia Prawnicze 1-2: 63-101. DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2000.1-2.2
• 14. Kotarbiński, Tadeusz. 1987. W Pisma etyczne. Red. Paweł Smoczyński. 211-358(278). Wrocław: Ossolineum.
• 15. Krakała, Artur. 2018. "Zasada godności człowieka - wybrane zagadnienia". W Zasady w prawie administracyjnym. Teoria, praktyka, orzecznictwo. Red. Zofia Duniewska, Małgorzata Stahl, Artur Krakała. 281-292. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 16. Krukowski, Józef. 1997. "Godność człowieka podstawą konstytucyjnego katalogu praw i wolności jednostki". W Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona. Red. Leszek Wiśniewski. 39-50. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• 17. Lewandowicz-Machnikowska, Monika. 2013. Regulacja prawna socjalnego wsparcia dla osób o niskich dochodach. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.
• 18. Maj, Elżbieta. 2017. "Godność osoby ludzkiej jako przedmiot ochrony socjalnej". W Człowiek - Prawo - Państwo. Księga Jubileuszowa dedykowana Stanisławowi Leszkowi Stadniczeńko. 657-668. Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie.
• 19. Majka, Józef. 1982. Filozofia społeczna. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
• 20. Nitecki, Stanisław. 2002. "Glosa do wyroku NSA z 10 listopada 1999 r. (I S.A. 1046/99)". Samorząd Terytorialny 7-8: 147-150.
• 21. Nitecki, Stanisław. 2008. Prawo do pomocy społecznej w polskim systemie prawnym. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.
• 22. Oniszczuk, Jerzy. 2005. Wolności i prawa socjalne oraz orzecznictwo konstytucyjne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• 23. Ossowska, Maria. 1985. Normy moralne. Próba systematyzacji. Warszawa: PWN.
• 24. Pułło, Andrzej. 2003. "Sprawiedliwość społeczna w systemie zasad naczelnych Konstytucji RP". Państwo i Prawo 7: 5-16.
• 25. Romer, Teresa. 2003. "Godność człowieka w prawie pracy i pomocy społecznej". W Godność człowieka a prawa ekonomiczne i socjalne. Księga Jubileuszowa wydana w piętnastą rocznicę ustanowienia Rzecznika Praw Obywatelskich. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• 26. Sierpowska, Iwona. 2006. Prawo pomocy społecznej. Kraków: Zakamycze.
• 27. Sobański, Remigiusz. 2003. "Normatywność godności człowieka". W Godność człowieka a prawa ekonomiczne i socjalne. Księga Jubileuszowa wydana w piętnastą rocznicę ustanowienia Rzecznika Praw Obywatelskich. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• 28. Sudre, Frederic. 2001. "Europejska Komisja Praw Człowieka a prawo do mieszkania oraz godność osoby ludzkiej". W Godność człowieka jako kategoria prawna. Red. K. Complak. 213-220. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.
• 29. Sut, Paweł. 2002. "Wieloaspektowość godności, praw człowieka i dóbr osobistych (uwagi na tle regulacji ochrony danych osobowych)". W Prawoznawstwo a praktyka stosowania prawa. Red. Zygmunt Tobor, Iwona Bogucka. 241-249. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• 30. Wilczyński, Przemysław. 2019. "Godność człowieka - aksjologiczny absolut prawa administracyjnego". W Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna. Red. Wojciech Jakimowicz, Mariusz Krawczyk, Iwona Niżnik-Dobosz. 949-958. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 31. Zdyb, Marian. 2012. "Godność człowieka w perspektywie art. 30 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej". W Normatywny wymiar godności człowieka. Red. Wojciech Lis, Adam Balicki. 41-72. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• 32. Zięba-Załucka, Halina. 2001. "Godność człowieka i jej ochrona wobec działań administracji publicznej". W Jednostka wobec działań administracji publicznej. 495-503. Rzeszów: Mitel.
• 33. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 72, poz. 483 ze zm.).
• 34. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r., poz. 1610).
• 35. Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 2022 r., poz. 1575).
• 36. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2022 r., poz. 1385).
• 37. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 100).
• 38. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1335).
• 39. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2023 r., poz. 725).
• 40. Ustawa z dnia 11 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodzin i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2023 r., poz. 1426).
• 41. Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (Dz.U. z 2023 r., poz. 1923).
• 42. Ustawa z dnia 23 czerwca 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw (Dz.U. z 2022 r., poz. 1477).
• 43. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. z 2023 r., poz. 1630).
• 44. Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz.U. z 2023 r., poz. 1704).
• 45. Wyrok TK z dnia 23 marca 1999 r. sygn. akt K. 2/98 (OTK z 1999 r. nr 3, poz. 38).
• 46. Wyrok NSA z dnia 10 listopada 1999 r. sygn. akt I SA 1046/99.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-6069.S.2023.20