Incorporating Class for the Understanding of Post-Communist Transformation

• Autorzy: David Ost
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

Tak jak dostępność nowych idei może prowadzić do rozwoju nowych instytucji, tak również ich niedostępność może mieć ogromne polityczne konsekwencje. Artykuł ukazuje paradoksalną nieobecność dyskursu klasowego w politycznych debatach postkomunistycznej Polski - paradoksalną, ponieważ ci sami aktorzy, którzy go unikali, wierzyli, że dylematy postkomunistycznego formowania klas oraz nierówności społecznych stanowiły główne źródło problemów oddziałujących na kształt kraju i wpływających na polityczną agendę. Autor artykułu dokumentuje wczesne myślenie o klasie jako kategorii społecznej i polityce czołowych działaczy politycznych. Wywodzi ich obawę przed dyskursem klasowym z ograniczonej wiedzy o powojennych odmianach kapitalizmu europejskiego i roli, jaką silne ruchy pracownicze odegrały w ich stabilizowaniu. Efektem odrzucenia dyskursu klasowego nie było powstrzymanie wybuchu gniewu klasowego, ale zastąpienie gniewu wypływającego ze sprzeczności społeczno-ekonomicznych konfliktem tożsamości ideologicznych, co spowodowało osłabienie liberalnej polityki, którą większość postkomunistycznych liberałów chciała wzmocnić. W ostatniej części artykułu autor analizuje najnowsze polskie myślenie o kategorii "klasa" w kontekście reakcji na polską edycje książki Klepka Solidarności. Pokazuje utrzymujące się wciąż krytyczne nastawienie wobec tej kategorii pojęciowej, ale podkreśla też, że wśród wielu młodszych badaczy przeżywa ona swoisty renesans, stając się ponownie istotnym narzędziem analiz życia społecznego. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Systemic transformations in the economy; Capitalism; Social inequality; Socio-economic classes

PL

Przekształcenia systemowe w gospodarce; Kapitalizm; Nierówności społeczne; Klasy społeczno-zawodowe

• Czasopismo: Studia i Prace Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 12
• Strony: 55--78

Twórcy

autor

David Ost

• Hobart and William Smith Colleges, New York

Bibliografia

• Arkuszewski W., Od góry do dołu, "Tygodnik Solidarność", 22 September 1989.
• Berman S., The Primacy of Politics: Social Democracy and the Making of Europe's Twentieth Century, Cambridge University Press, Cambridge 2006.
• Bernaciak M., Stop Bolkestein! An Analysis of East-West Trade Union Mobilization against the Draft Services Directive, Accessed on http://web.ceu.hu/polsci/ADC/2007
• Bielecki J. K., O demokratycznym kapitalizmie, "Przegląd Polityczny" 2007, no 83.
• Burawoy M., The Radiant Past, University of Chicago Press, Chicago.
• Chirot D., What Happened in Eastern Europe in 1989? [in:] The Crisis of Leninism and the Decline of the Left, University of Washington Press, Seattle 1991.
• Dunn E., Prywatyzując Polskę, Krytyka Polityczna, Warszawa 2008.
• Dunn E., Privatizing Poland: Baby Food, Big Business, and the Remaking of Labor, Cornell University Press, Ithaca 2004.
• Eyal G., Szelenyi I., Townsley E., Making Capitalism without Capitalists: Class Formation and Elite Struggles in Post-Communist Central Europe, Verso, London 1998.
• Grabowska M., Socjologia nie skonsumowana [in:] M. Grabowska, I. Krzemiński, Bitwa o Belweder, Myśl, Warszawa 1991.
• Grabowski T., The Party That Never Was: The Rise and Fall of the Solidarity Citizens' Committees in Poland, "East European Politics and Societies" 1996, no 10 (2).
• Hirschman A. O., The Rhetoric of Reaction, Harvard University Press, Cambridge 1991.
• Inteligencja w Polsce: Specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia?, ed. H. Domański, IFiS PAN, Warszawa 2008.
• Kozłowski M., Noworoczne wróżby, "Tygodnik Powszechny", 8 January 1989.
• Kowalski S., Po Solidarności, "Przegląd Polityczny" 2007, no 83.
• Krzemiński I., Zawiść i niemoc, "Dziennik Europa", 30 August 2008.
• Kuroń J., Taki dziwny pragmatyzm, "Polityka", 13 August 1991.
• Luebbert G., Liberalism, Fascism, or Social Democracy: Social Classes and the Political Origins of Regimes in Interwar Europe, Oxford University Press, New York 1991.
• Mazurkiewicz P., Spokojnie, to tylko język, "Polityka", 15 June 2006.
• Michnik A., Gra w trzy karty, ,,Polityka", 1 June 1991.
• Mrozowicki A., Coping with Social Change: Life Strategies of Workers in Poland after the End of State Socialism, Ph.D. dissertation, Catholic University of Leuven, Belgium 2009.
• Ost D., Klęska Solidarności, Muza, Warsaw 2007 (This is a translation of The Defeat of Solidarity).
• Ost D., Solidarity and the Politics of Anti-Politics, Temple University Press, Philadelphia 1990.
• Ost D., The Defeat of Solidarity: Anger and Politics in Postcommunist Europe, Cornell University Press, Ithaca 2005.
• Ost D., The End of Postcommunism, "East European Politics and Societies" 2009, no 23 (1). Ost D., The Transformation of Solidarity and the Future of Central Europe, "Telos" 1989, no 79.
• The Political Power of Economic Ideas: Keynesianism across Nations, ed. P. Hall, Princeton University Press, Princeton 1989.
• Schonfield A., Modern Capitalism, Oxford University Press, Oxford 1965.
• Silver B., Forces of Labour: Workers' Movements and Globalization Since 1870, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Trotsky L., The Revolution Betrayed, Dover, New York 2004 (orig. 1936).
• Ziemkiewicz R., III Rzeczpospolita w ujęciu klasowym, "Rzeczpospolita", 23-24 June 2007.
• Zarzycki T., Kapitał kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
• Żuk R, Struktura a kultura, Scholar, Warszawa 2007.