Etatyzm w ocenie szkoły krakowskiej

• Autorzy: Rafał Łabaj

Warianty tytułu

The Krakow School on Statism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest zaprezentowanie poglądów szkoły krakowskiej na politykę etatystyczną. Głos szkoły krakowskiej w sprawie etatyzmu to tylko jedna ze stron dyskusji, jaka toczyła się w międzywojennej Polsce. (…) Problematyka opracowania zdecydowała o zastosowaniu metody analizy logicznej i krytyki źródeł oraz związanej z nimi metody porównawczej. W miejscach, gdzie dla zilustrowania pewnych zjawisk przytoczono konkretne przykłady, posłużono się metodą opisową. Konieczność wyciągnięcia ogólnych wniosków na bazie zaprezentowanego materiału faktograficznego wymagała uwzględnienia metody syntezy i indukcyjnego sposobu wnioskowania. (fragment tekstu)

EN

When Poland regained its independence the state became the owner of numerous factories and community buildings, which accounts for why, just before the country regained its independence, a problem arose as to the extent of the state’s economic role. Discussion about the role of the state sector in the economy lasted for the entire interwar period, with two clashing currents of thought emerging - state control and liberal. The Economic Assembly operated between 1921 and 1938, with intellectuals and social and economic activists operating in the institution. The assembly conducted a wide variety of publishing and lecturing activities and it had a strong influence on shaping society's knowledge about the economy. The liberal views its members held led them to call the school the “Krakow School”. The leading intellectuals among the ranks were Adam Krzyżanowski, who was chairman and vice-chairman for several years, as well as Adam Heydel and Ferdynand Zweig. The paper examines the way representatives of the school defined state control, where they perceived its sources of development to be, how they assessed its influence and why they contrasted state control with liberal policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Krakowska szkoła ekonomii; Etatyzm; Sytuacja społeczno-ekonomiczna; Okres międzywojenny

EN

Cracow school of economics; Statism; Social and economic conditions; Inter-war period

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 819
• Strony: 73--82

Twórcy

autor

Rafał Łabaj

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, doktorant

Bibliografia

• Heydel A., A Note on the Political Efficiency of the Control of International Trade, „Studia Ekonomiczne” 1938, nr 5.
• Heydel A., Czy i jak wprowadzać liberalizm gospodarczy? [w:] A. Heydel, Wybór tekstów, Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, Warszawa 2006.
• Heydel A., Dążności etatystyczne w Polsce [w:] Etatyzm po polsku, Oficyna Liberałów, Warszawa 1981.
• Heydel A., Stosunek państwa do przedsiębiorstwa prywatnego [w:] Wskazania dotyczące poprawy współczesnej sytuacji gospodarczej, Cykl wykładów wygłoszonych od 8 października do 5 grudnia 1931 r., Wyższe Studium Handlowe, Kraków 1932.
• Keynes J.M., Zmierzch leseferyzmu, „Res Publica Nowa” 2004, nr 4.
• Krzyżanowski A., Bierny bilans handlowy, Drukarnia „Czasu”, Kraków 1928.
• Krzyżanowski A., Moralność współczesna, Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków 1935.
• Krzyżanowski A., Pauperyzacja Polski współczesnej, Drukarnia „Czasu”, Kraków 1926.
• Krzyżanowski A., Rządy Marszałka Piłsudskiego, Drukarnia Anczyca, Kraków 1927.
• Krzyżanowski A., Socjalizm po wojnie, Drukarnia Ludowa, Kraków 1920.
• Lityńska A., Szkoła Krakowska (1921-1939), AE w Krakowie, Kraków 1983.
• Schumpeter J.A., Kapitalizm, socjalizm, demokracja, PWN, Warszawa 1995.
• Winiecki J., Rząd ma etatyzm we krwi, „Puls Biznesu”, 28.11.2006.
• Zagadnienie etatyzmu w Polsce. Stenogramy przemówień wygłoszonych na zebraniach u posła Janusza Radziwiłła w dniach 12.12.1928 i 10.01.1929 r., Nakład Banku Gospodarstwa Krajowego, Warszawa 1929.
• Zagóra-Jonszta U., Spory o model gospodarki Drugiej Rzeczypospolitej, AE w Katowicach, Katowice 1991.
• Zweig F., Cztery systemy ekonomii, „Ekonomista” 1931, T. 1.
• Zweig F., Jaki winien być kierunek interwencjonizmu państwowego? Monopol czy obrona „fair play” [w:] Etatyzm w Polsce, Nakład Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Zweig F., Memoriał w sprawie działalności przedsiębiorstw państwowych, Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków 1936.
• Zweig F., Merkantylizm Polski [w:] Etatyzm w Polsce, Nakład Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Zweig F., O programie gospodarczym Polski, Drukarnia PKO, Warszawa 1926.
• Żurawicki S., Myśl ekonomiczno-polityczna w Polsce w okresie międzywojennym, PWN, Warszawa 1970.