Istota i zakres przedmiotowy rezerw w rachunkowości

• Autorzy: Katarzyna Klimczak

Warianty tytułu

Reserves in Accounting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rezerwy w rachunkowości są kategorią złożoną. Zmienia się pojęcie, zakres i warunki tworzenia rezerw w regulacjach prawnych; również teoria rachunkowości nie wypracowała do tej pory jednolitego stanowiska wobec rezerw. Są one różnie interpretowane, w zależności od przyczyn tworzenia, prezentacji w sprawozdaniach finansowych czy ujęcia w księgach rachunkowych. W artykule została podjęta próba określenia zakresu przedmiotowego oraz istoty rezerw w rachunkowości. Rezerwy są rozumiane jako kategoria obejmująca swoim zakresem nie tylko rezerwy na zobowiązania, ale również rezerwy na utratę wartości składników majątkowych oraz rezerwy kapitałowe. Podstawową przesłanką tworzenia i wykorzystywania szeroko rozumianych rezerw jest ryzyko, które zawsze było i będzie nieodłącznym atrybutem działalności gospodarczej. Zadaniem rezerw jest odzwierciedlenie tego ryzyka w systemie rachunkowości, w celu zapewnienia wiernego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowo-finansowej przedsiębiorstwa oraz zarezerwowania odpowiednich środków na pokrycie oszacowanych ubytków aktywów netto, tak aby kapitał przedsiębiorstwa mógł być odtwarzany z okresu na okres. (abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of the article is to study the nature, scope and role of reserves in accounting. Reserves are seen as an accounting category comprising provisions for liabilities, capital reserves and valuation reserves. Provisions are intended to cover the debts the nature of which is clearly defined and which at the date of the balance sheet are either likely to be incurred, or certain to be incurred but uncertain as to amount or as to the date on which they will arise. Capital reserves, which are shown under „Capital and reserves” item in the balance sheet, include legal re-serves, as well as reserves provided for in the articles of association and other reserves. Valuation reserves indicate the estimated difference between carrying amount and realizable value of assets. The main prerequisite of reserves is uncertainty accompanying all actions taken by an enterprise. By presenting the impact of risk on financial position of the company, reserves make it possible to comply with the true and fair view concept and to retain resources within the company to balance the estimated loss in value of net assets and therefore play a fundamental role in capital maintenance. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rezerwy celowe; Rachunkowość; Teoria rachunkowości

EN

Adjusted reserves; Accounting; Accounting theory

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2010
• Tom: 58
• Numer: nr 114
• Strony: 141--158

Twórcy

autor

Katarzyna Klimczak

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Bednarski L., Gierusz J. (red.) (2001), Rachunkowość międzynarodowa, PWE, Warszawa.
• Bodzianny J. (2006), Rezerwy w upadłości, [w:] Kiziukiewicz T. (red.), Rachunkowość w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
• de Roover R. (1956), The Development of Accounting Prior to Luca Pacioli According to The Account-books of Medieval Merchants, [w:] A. C. Littleton, B. S. Yamey (red.), Studies in the History of Accounting, Sweet and Maxwell Limited, London.
• Duraj A. (2003), Informacyjna funkcja rezerw finansowych w przedsiębiorstwie, [w:] Borowiecki R., Kwieciński M. (red.), Informacja w zarządzaniu procesem zmian, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze.
• Duraj A.N. (2004), Kształtowanie rezerw w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Enterprise Risk Management, Committee of Sponsoring Organizations of the Tread-way Commission, www.erm.coso.org
• Gmytrasiewicz M. (2002), Rezerwy w księgach rachunkowych, Difin, Warszawa.
• Gmytrasiewicz M. (2003), Dylematy kwalifikacji rezerw, [w:] Cebrowska T., Dotkuś W. (red.), Rachunkowość krajów w drodze do Unii Europejskiej. Rezerwy w rachunkowości, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• Gmytrasiewicz M. (2004), Rezerwy w normach prawnych rachunkowości, [w:] Turyna J. (red.), Finansowe uwarunkowania rozwoju organizacji gospodarczych, Difin, Warszawa.
• Gmytrasiewicz M., Karmańska A. (2002), Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa.
• Gmytrasiewicz M., Kierczyńska U. (2007), Rezerwy w rachunkowości i podatkach, Difin, Warszawa.
• Haus B. (2000), Przekroje ryzyka w przedsiębiorstwie, [w:] Zarzecki D. (red.), Zarządzanie finansami. Współczesne tendencje w teorii i praktyce, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
• Kaczmarek T. (2006), Ryzyko i zarządzanie ryzykiem, Difin, Warszawa.
• Kamiński R. (2002), Polityka bilansowa kształtowania aktywów i pasywów, „Rachunkowość — Poradnik praktyczny", 4/2002.
• Karmańska A. (red.) (2008), Ryzyko w rachunkowości, Difin, Warszawa 2008.
• Klimczak K. (2009), Rezerwy w historycznym rozwoju systemu rachunkowości, [w:] Problemy współczesnej rachunkowości, praca zbiorowa pod redakcją naukową pracowników Katedry Rachunkowości SGH, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie — Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• Kufel M., Weber J. (red.) (1993), Wprowadzenie do rachunkowości spółek, Wydawnictwo Park, Bielsko-Biała.
• Micherda B. (2003), Prezentacja rezerw w świetle funkcji współczesnej rachunkowości, [w:] Cebrowska T., Dotkuś W. (red.), Rachunkowość krajów w drodze do Unii Europejskiej, Rezerwy w rachunkowości, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 2007, IASB, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.
• Olchowicz I. (2004), Rachunkowość podatkowa, Difin, Warszawa.
• Szmerekieta A. (1999), Rezerwy w polityce stabilnego rozwoju przedsiębiorstwa, [w:] Perspektywy rozwoju rachunkowości, auditingu i analizy finansowej, Uniwersytet Gdański, Sopot.
• Ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, póz. 1037, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r., Nr 76, póz. 694, z późn. zm.).
• Wojas M. (2003), Zasady uznawania i prezentacji rezerw oraz zobowiązań warunkowych, „Monitor Rachunkowości i Finansów", 10/2003.