Transport w Eurazji i przesłanki jego rozwoju w warunkach gospodarki globalnej

• Autorzy: Zygmunt Krasucki

Warianty tytułu

Transportation in Eurasia and the Conditions for its Development in the Global Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem podjętych w artykule rozważań jest ukazanie czy i jak we współczesnych warunkach gospodarczych rozwija się na świecie transport - niezbędne narzędzie międzynarodowej wymiany towarowej. Podstawą realną owych zmian rozwojowych w transporcie stały się korytarze transportowe. Są one współcześnie najnowszą, najbardziej technicznie, organizacyjnie i przede wszystkim ekonomicznie obiecującą egzemplifikacją głównego kierunku przemian w transporcie światowym. W artykule rozważa się ich rozbudowę i rozwój na kontynencie Eurazji. Wybór tej właśnie przestrzeni gospodarczej uzasadniony jest tym, że to w jej obrębie zachodzą najszybciej i w sposób najbardziej dynamiczny przeobrażenia w tym zakresie. Inspiracją do podjęcia rozważań nad stanem i kierunkami rozwoju euroazjatyckich korytarzy transportowych jest to, iż zarówno planowanie ich przebiegu w przestrzeni tego kontynentu, jak i realny proces ich budowy odbywają się w warunkach postępującej globalizacji. Ta zaś, będąc procesem ze swej natury gospodarczym, i w przekonaniu wielu (zarówno uczonych, jak i praktyków) nieuchronnym, niesie ze sobą, obok rozwiązań pozytywnych, pewne trudności. To właśnie z tych względów zwrócono uwagę na główne źródła ich powstania. Są nimi: z jednej strony niezwykłe dynamiczny proces przemian w realiach politycznych, a stąd także i w gospodarczych na świecie, za którym nie wszystkie gospodarki i nie wszyscy przedsiębiorcy nadążają, utrzymujące się trudności wynikające z zasadniczej różnicy zdań i poglądów w środowisku uczonych, głównie ekonomistów, co do samej natury globalizacji i jej gospodarczych skutków.Stanowiska i poglądy na korzyści z globalizacji jej zwolenników oraz stanowisko i argumenty zdecydowanych jej przeciwników zostały w rozważaniach również zwięźle zarysowane. Na takim poszerzonym i pogłębionym tle w zasadniczej części rozważań czytelnik otrzymuje charakterystykę aktualnego stanu rozwoju korytarzy transportowych w Eurazji oraz fizycznej ich rozbudowy i przebiegu w przestrzeni tego kontynentu. Rozważania te są uzupełnione i pogłębione o analizę gospodarczych oraz (dość jeszcze wyraźnie widocznych - szczególnie w odniesieniu do krajów azjatyckiej części kontynentu) przyczyn politycznych wyznaczania konkretnych kierunków przebiegu tych korytarzy. Całość rozważań oraz wynikające z nich uogólnienia i oceny zostały zebrane w części końcowej artykułu. Te można sprowadzić do stwierdzenia, że proces budowy korytarzy transportowych w gospodarczej przestrzeni Eurazji rozwija się dynamicznie. Siłą sprawczą owego dynamizmu, zarówno w procesie ich kreowania, jak i następnie fizycznej budowy i rozbudowy, stało się otwieranie się krajów na współpracę gospodarczą. Proces ten jest wyraźnie widoczny w Azji, gdzie zanikają również polityczne przeszkody w otwieraniu się gospodarek, wzmacniane wyraźnie nieuchronnym procesem globalizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

The main consideration in the article is to show whether and how in the modern economic conditions the global transportation, a necessary tool of international trade, is developing. Real basis of these developmental changes have become the transport corridors. They are the latest, most technically, organizationally and economically promising first exemplification of the main direction of change in the transportation world. The paper considers the expansion and development of this corridors on the continent of Eurasia. Choosing this particular area of business is justified by the fact that in this region the fastest and the most dynamic transformations in this field are observed. The basic assumption described and analyzed within the state and directions of Eurasian transport corridors is that the process of planning their course and the construction is developing in the context of ongoing globalization of the world - phenomenon of economic nature, which becomes an inevitable process, from which there is no turning back. It is for these reasons the process of globalization, which entails, however, some difficulties and constraints in the ongoing discussions, have been presented in a concise way to analyze their two main sources. These are: on the one hand an extremely dynamic process of change in political realities and hence the economic world in which not all of the economies, and not all of the businesses keep pace,also persistent problems arising from the fundamental difference of opinion and ideas in an environment of scholars, mostly economists, on the very nature of globalization and its economic impact.Positions and views on the benefits of globalization and the position of its supporters' and its opponents' strong arguments have also been briefly outlined in the article. At this extended and in-depth background in the main part of the discussion the reader is given the characteristic of the current state of development of transport corridors in Eurasia and their physical development and progress in the area of the continent. These considerations are supplemented and expanded with the economic analysis and (still quite clearly visible - especially in case of the Asian countries of the continent) with political reasons, setting a specific course of direction of these corridors. The whole discussion and the resulting generalizations and evaluation were summarized in the last section of the article . These can be reduced to finding that the process of building transport corridors in the area of Eurasia is growing rapidly. Driving force of this momentum, both in the process of their creation and then the physical construction and expansion, was opening of the countries for the economic cooperation. This process is evident in Asia where the political obstacles disappear in the opening up of economies, clearly reinforced by the inevitable process of globalization. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Międzynarodowa współpraca gospodarcza; Transport międzynarodowy; Korytarz transportowy

EN

International economic cooperation; International transport; Transport coridor

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 23
• Strony: 243--264

Twórcy

autor

Zygmunt Krasucki

• Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku; Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu; Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Bert Kruk C., Luc Donner M., Review of Costs of Compliance with new International Freight Transport Security Requirements, "Transport Papers", The World Bank Group, Washington DC, February 2008.
• Bhagwati J., Wolny handel dziś. Ekonomiczne idee na nowe Millenium, Wydawnictwo CeDeWu, Sp. z o.o., Warszawa 2003.
• Development of Asia-Europe rail container transport through block-trains. Northern Corridor of the Trans-Asian Railway, United Nations, New York 1999.
• Friedman T.L., Lexus i drzewo oliwne. Zrozumieć globalizację, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2001.
• http://www..iirsa.org/graficos/eje (2004-02-09).
• Joint Study on developing Euro-Asia transport Linkages, United Nations, New York-Geneva 2008.
• Kornai J., What the change of system from socialism to capitalism does and does not mean, "The Journal of Economic Perspectives" Vol. 14, Number 1, Winter 2000.
• Krasucki Z., Transport w rozwoju krajów gospodarczo słabiej rozwiniętych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1976.
• Martin H.P., Schumann H., Pułapka globalizacji. Atak na demokrację i dobrobyt, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2000.
• Piskozub A., Geopolityczne aspekty rozwoju i rozmieszczenia transportu, w: Wspólna Europa - szanse i zagrożenia dla transportu, red. W. Januszkiewicz, Kolegium Gospodarki Światowej, SGH, Warszawa 1995.
• Reynod Ch., The Concept of Corridors and Networks In Developing Pan-European Infrastructure, w: Transport Infrastructure Development for a Wider Europe. Seminar, Paris, 27-28 November 2003.
• Statistical Yearbook for Asia and Pacific, UNESCAP, Statistical Division, Bangkok 2008.
• Status of the Pan-European Transport Corridors and Transport Areas. Development and Activities in 2000 and 2001. Final Report, Vienna, April 2002.
• TEM and TER Master Plan. Final Report, Trans European Motorway (TEM).
• Terminology on Combined Transport. Economic Commission for Europe, New York-Geneva 2001.
• Transit Transport Issues in Landlocked and Transit Developing Countries, "Landlocked Developing Countries Series, No 1", Economic and Social Commission for Asia and the Pacific, UN New York, 2003.
• Transport i spedycja międzynarodowa, red. T. Szczepaniak, PWE, Warszawa 1979.
• Transport i spedycja w handlu zagranicznym, red. Z. Krasucki, wydanie drugie zmienione, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
• Transportnyje Koridory. Informacija po Treseka, "Port Aktau Worota w Mir" http://www.portaktau.kz/trkor.shtml (2004-04-07).
• Weck-Hannemann H., Globalization as a challenge for public choice theory, "Public Choice" vol. 106, nos. 1-2, January 2001, Kluwer Academic Publishers.