Wybrane podejścia do modelowania systemów bonus-malus i ich współistnienie na rynku

• Autorzy: Barbara Cieślik

Warianty tytułu

Selected approaches to modeling of bonus-malus systems and their market coexistence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca dotyczy wybranych metod modelowania współistnienia różnych systemów bonus-malus na rynku obowiązkowych rocznych ubezpieczeń komunikacyjnych. Każdy z tych systemów przyciąga klientów o różnej historii szkodliwości, co wpływa na rozmiar i strukturę portfeli zakładów ubezpieczeń, które je stosują, oraz na sytuację finansową ubezpieczycieli i ubezpieczonych. Powstaje pytanie, czy wszystkie te systemy mogą przetrwać tę konkurencję i jak istnienie innych systemów na rynku może wpływać na strukturę taryfową każdego z nich. Celem artykułu jest przedstawienie różnych podejść, od wielorównaniowego modelu losowo-decyzyjnego, który umożliwia analizę konkurencji rynkowej za pomocą łańcuchów Markowa, do pewnych zastosowań teorii gier. (abstrakt oryginalny

EN

This paper concerns different methods of modeling a coexistence of various bonus-malus systems in an obligatory annual automobile insurance market. Each of the systems attracts clients with different claim history, which influence the size and the structure of portfolios in insurance companies using each of them, and financial situation of the insurers and the insureds as well. The question remains if all the systems could survive this competition and how the existence of other systems on the market might influence the tariff function of each of them. The aim of this article is to present different approaches from a~multi-equation random-decision model which enables an analysis of market competition using Markov chains up to some game theory applications. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia komunikacyjne OC; Rynek ubezpieczeniowy; Składki ubezpieczeniowe; Systemy bonus-malus

EN

Motor insurance; Insurance market; Insurance premium; Bonus-malus system

• Czasopismo: Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 21 Zagadnienia aktuarialne : teoria i praktyka
• Strony: 163--184

Twórcy

autor

Barbara Cieślik

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Centeno M. de, L. Andrade, E Silva, J. M. A. (2001), Bonus systems in an open portfolio, Insurance: Mathematics and Economics, 28, 341-350.
• Cieślik B. (w przygotowaniu) Modelowanie współistnienia różnych systemów bonus-malus na rynku obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych, rozprawa doktorska w KAE SGH, Warszawa.
• Cieślik B. (2008c), Extreme Types of Bonus-Malus System Fair by Transition Rules on the Obligatory Automobile Insurance Market, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, Zeszyt 18/2008, s.83-112, Warszawa.
• Cieślik B. (2008b), A Competition Game in the Car Insurance Market with Bonus-Malus System (w:) Metody ilościowe w naukach ekonomicznych, s. 99-116, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Cieślik B. (2008a), Modelowanie współistnienia dwóch różnych systemów bonus-malus na rynku ubezpieczeń OC kierowców, Modelowanie matematyczno- -statystyczne w ubezpieczeniach, praca zbiorowa pod redakcją P. Chrzana, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, s. 19-30, Katowice.
• Cieślik B. (2007), Gra o rynek rocznych ubezpieczeń obowiązkowych z taryfikacją a posteriori ryzyk niejednorodnych, Instytut Ekonometrii SGH, Warszawa.
• Cieślik B. (2005), Współistnienie systemów bonus-malus na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych, Instytut Ekonometrii SGH, Warszawa.
• Cieślik B. (2004), System bonus-malus jako narzędzie konkurencji na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych, (w:) Metody ilościowe w naukach ekonomicznych, s.31-51, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Denuit M., Marechal X., Pitrebois S., Walhin J.-F.(2007), Actuarial Modelling of Claim Counts. Risk Classification, Credibility and Bonus-Malus Systems, John Wiley & Sons. Ltd, Wiltshire.
• Fels E. (1995), A Helicopter Tour over Competing Bonus-Malus Systems, opracowanie w Economic Department of Austrian Association of Insurance Companies, Wiedeń.
• Guerreiro G. R., Mexia J. T. (2003), Open Approach to Bonus Malus, Insti- tuto dos Actuarios Portugueses, Boletiem Numero 42, s. 41-51, Lisbona.
• Iosifescu M. (1988), Skończone procesy Markowa, PWN, Warszawa.
• Kaufmann A. (1959), Methodes et modeles de la recherche operationelle, Paryż, Dunod.
• Koźniewska I., Włodarczyk M. (1978), Modele odnowy, niezawodności i masowej obsługi, PWN, Warszawa.
• Lemaire J. (1995), Bonus - Malus Systems in Automobile Insurance, Kluwer Academic Publishers, Boston.
• Lemaire J., Viswanathan K.S., (2005), Bonus-Malus Systems in a Deregula- ted Enuironment: Forecasting Market Shares Using Diffusion Models, Astin Bulletin, Yol.35, No.l, 299-319.
• Pitrebois S., Walhin J.F., Denuit M. (2006), How to Transfer Policyholder from one Bonus-Malus Scalę to the Other, Blatter Deutsche Gesellschaft fur Versicherungsmathematik, 27-4, 607-617.
• Podgórska M., Cieślik B., Kryszeń B., Niemiec, M., Topolewski, M. (2006), System bonus-malus sprawiedliwy w sensie przejść między klasami, Instytut Ekonometrii SGH, Warszawa.
• Podgórska M., Kryszeń B., Niemiec M. (2008), Fair Bonus-Malus Systems, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, Zeszyt 18/2008, s. 11-24, Warszawa.
• Subramanian K. (1998), Bonus-Malus System in a Competitwe Enuironment, North American Actuarial Journal, 2, 38-44.