Perspektywy napływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich do krajów rozwiniętych i rozwijających się w kontekście historycznym

• Autorzy: Monika Małyszko
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagraniczne inwestycje bezpośrednie (ZIB) odgrywają jedną z kluczowych funkcji w gospodarkach krajów. Szczególnie ważną rolę pełnią w krajach rozwijających się i będących w trakcie transformacji ustrojowej. Celem niniejszego opracowania jest określenie wpływu historycznego rozmieszczenia inwestycji zagranicznych na ich perspektywy rozwoju. Sięgnięto w nim do XIX wieku - dominacji Europejczyków na arenie światowych przepływów kapitału, okresu po II wojnie światowej oraz przewodnictwa USA na arenie międzynarodowej i przeprowadzono analizę, jak te wydarzenia wpłynęły na obecny rozkład ZIB. Początki zagranicznych inwestycji bezpośrednich Geneza zagranicznych inwestycji bezpośrednich wiąże się z pierwszymi wymianami towarów między plemionami, a potem między państwami. Wyprawa Krzysztofa Kolumba zaowocowała nie tylko odkryciem nowego lądu - w koloniach pojawiły się przedsiębiorstwa, których działalność można by nazwać lokowaniem zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Za pierwszą na świecie spółkę kapitałową uznaje się Kompanię Cukru Trzcinowego, ale pierwszymi dużymi przedsiębiorstwami handlowymi były Holenderska Kompania Wschodnioindyjska, powołana przez królową Elżbietę I (1600) i Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska. Rozwojowi gospodarczemu towarzyszył postęp techniczny i to on spowodował upowszechnienie się ZIB - wynalezienie silnika oraz inne wynalazki umożliwiły rozwój dróg, obniżenie kosztów transportu. Dzięki korzyści skali powstawały wielkie fabryki, dzięki upowszechnieniu maszyn i silnika parowego - nowe ośrodki przemysłowe. Okres od połowy XIX wieku do II wojny światowej to dominacja przedsiębiorstw pochodzenia europejskiego. Działalność zagraniczna podejmowana była ze względu na problemy z eksportem towarów do poszczególnych krajów. Ważny był także bezpośredni dostęp do surowców. Wówczas powstały takie firmy, jak np. Bayer, Nestle, Solvay, Michelin. Przedsiębiorstwa europejskie najchętniej lokowały swą działalność w Europie (27% zainwestowanego kapitału), Ameryce Północnej (24%), Ameryce Łacińskiej (19%), Azji (16%) i Afryce (9%)15. W końcu XIX wieku pojawił się nowy eksporter kapitału - USA. W początkowym okresie inwestycje USA były lokowane w Kanadzie i Ameryce Południowej. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Inwestycje zagraniczne; Kraje rozwijające się; Kraje wysoko rozwinięte; Historia

EN

Foreign investment; Developing countries; High-developed countries; History

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2009
• Tom: Procesy globalizacji internacjonalizacji i integracji w warunkach współczesnej gospodarki światowej.Tom 1
• Strony: 357--368

Twórcy

autor

Monika Małyszko

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Cameron R.: Historia gospodarcza œwiata. „Książka i Wiedza”, Warszawa 1999
• Gorczyńska A.: Międzynarodowa ekspansja przedsiębiorstw. W poszukiwaniu źródeł wzrostu wartości rynkowej. CeDeWu.pl, Warszawa 2008
• Ghertman M., Allen M.: An Introduction to the Multinationals. St. Martin Press, New York 1984
• Kaliński J.: Historia gospodarcza XIX i XX w. PWE, Warszawa 2004
• Rutkowski J.: Światowe strumienie kapitałowe. Rozprawy i studia T. (CC) 126. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1992
• World Investment Report. Transnational Corporations, Extractive Industries and Development. UNCTAD, New York, Geneva 2007
• World Investment Prospects Survey 2008-2010. UNCTAD, New York, Geneva 2008