Planowanie przestrzenne a konflikty wokół wydobycia gazu łupkowego

• Autorzy: Waldemar A. Gorzym-Wilkowski

Warianty tytułu

Spatial Planning Versus Conflicts Concerning Shale Gas Extraction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poszukiwania gazu łupkowego w Polsce rodzą nadzieje na poprawę sytuacji energetycznej kraju. Powodują jednak również konflikty, zwłaszcza z mieszkańcami obszarów przewidywanej eksploatacji gazu, obawiających się pogorszenia warunków życia. Poszukiwane są różne sposoby wyrażania protestów i rozwiązywania konfliktów. Wydaje się jednak, że najprostszą i jednocześnie najbardziej efektywną płaszczyzną rozgrywania tego typu konfliktów jest planowanie przestrzenne. Działalność związana z wydobyciem gazu musi być bowiem zgodna z gminnymi dokumentami planistycznymi. Zatem sama możliwość oraz obszar wydobycia gazu są zależne od decyzji samorządu gminnego, najbliższego interesom mieszkańców. Ponadto sposób sporządzania lokalnych dokumentów planistycznych daje również mieszkańcom liczne możliwości sformułowania swoich oczekiwań oraz ich wyegzekwowania. Elementem systemu planowania są także finansowe rekompensaty dla osób, których nieruchomości straciły na wartości rynkowej lub użytkowej w efekcie zatwierdzenia planu miejscowego. Planowanie przestrzenne pozwala zatem na zrównoważenie interesów różnych stron i w efekcie ograniczenie ilości i skali konfliktów związanych z wydobyciem gazu łupkowego. (abstrakt oryginalny)

EN

The search for shale gas in Poland raises hope for improvement in Poland's energy situation. However, it also causes conflicts, especially with the inhabitants of the areas where the gas deposits are to be exploited, who are afraid living conditions will deteriorate. Various ways of expressing protest and resolving conflicts are looked for. However, it seems that spatial planning is the ground where such conflicts may be resolved in the simplest way and at the same time the most effectively, because shale gas extraction activities have to be in complian-ce with the planning documents of communes. Therefore, the possibility of gas extraction and the extraction area are dependant on the decision of the commune local authorities, represen-ting the best interests of inhabitants. Besides, the way the local planning documents are drawn up gives inhabitants numerous opportunities to formulate and enforce the fulfilment of their expectations. Financial compensation for the persons whose real property has declined in market or use value as a result of the approval of the local plan is also a part of the planning system. Therefore spatial planning allows the interests of various parties to be balanced and, in consequence, reduction of the number and scale of the conflicts over shale gas extraction. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie przestrzenne; Gaz ziemny; Rozwiązywanie konfliktów; Gaz łupkowy

EN

Spatial planning; Natural gas; Solving conflicts; Shale gas

• Czasopismo: Barometr Regionalny
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 4(30)
• Strony: 129--137

Twórcy

autor

Waldemar A. Gorzym-Wilkowski

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Centrum Zrównoważonego Rozwoju (2012): Analiza kosztów i korzyści ekonomicznych rozpoznawania i eksploatacji gazu łupkowego w Polsce. (wg zaleceń Ekspertyzy Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO z czerwca 2011 r.), Łódź, CZR
• Improving Framework Conditions for Extracting Minerals for the EU. (2010), Exchanging Best Practice on Land Use Planning, Permitting and Geological Knowledge Sharing, Brussels, European Commission, Enterprise and Industry.
• Jałowiecki B. (1988): Społeczne wytwarzanie przestrzeni. Warszawa, "Książka i Wiedza".
• Lechtenböhmer S., Altmann M., Capito S., Matra Z., Weindrorf W., Zittel W. (2011): Wpływ wydobycia gazu łupkowego i ropy łupkowej na środowisko naturalne i zdrowie ludzi. Bruksela, Parlament Europejski. Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej, Departament Tematyczny A: Polityka Gospodarcza i Naukowa.
• Michaels C., Simpson J.L., Wegner W. (2010): Fractured Communities. Case Studies of the Environmental Impacts of Industrial Gas Drilling. [brak miejsca wydania], Riverkeeper.
• Parysek J.J. (2007): Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej. Wybrane aspekty praktyczne. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Poprawa P. (2011): Characteristics of European Shales. ShaleScience. Evolution of the Mental Picture of Tight Shales, 28-29 marca 2011, Copernicus Science Centre, Warsaw.
• Witek W., Budak P. (2011): Gaz łupkowy (Shale Gas) - strategia dla Polski do 2025 r. "Wiadomości Naftowe i Gazownicze", nr 7 (159), s. 4-11.
• Wójtowicz L. (2011): Rogów: Nie wszyscy zadowoleni z poszukiwania gazu łupkowego. "Dziennik Wschodni" z 2011.06.15.
• Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju. Uchwała Nr 239 rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie przyjęcia Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Monitor Polski z 27 kwietnia 2012, poz. 252.
• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Tekst jednolity: DzU z 2010 r. nr 95 poz. 613.
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Tekst jednolity: DzU z 2010 r. nr 80 poz. 526.
• Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym. Tekst jednolity: DzU z 2006 r. nr 136 poz. 969.
• Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Tekst jednolity: DzU z 2010 r. nr 102 poz. 651.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Tekst jednolity: DzU z 2012 r. nr 0 poz. 647.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Tekst jednolity: DzU z 2001 r. nr 142 poz. 1591.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. DzU z 2011 r. nr 163 poz. 981.

Identyfikatory

DOI

doi.org/10.56583/br.1176