O demaskatorskiej funkcji socjologii

• Autorzy: Andrzej Słaboń

Warianty tytułu

On the Unmasking Function of Sociology

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszym artykule omówiono funkcje demaskatorskie. Przedstawiono typy działań działań demskatorskich jakie są stosowane w obrębie nauk społecznych.

EN

The paper consists of two parts. First, the conditions under which sociology can realize its unmasking functions are studied. The existence of socially differentiated systems of knowledge is one of those conditions. The occurrence of the phenomenon of the common and individual shocks is examined, depending on the type of social order. In the latter part the author attempts to point out various means by which sociology can realize the unmasking function. They concern the descriptive sphere (presenting the knowledge of new facts, changes in expressing oneself) or the explanatory sphere (revealing relationships of facts, unmasking motives, interests and the inner history of activities, revealing functions as well as the cognitive and valuating assumptions). The proposition of developing the Mertoniam division of functions into the open and hidden ones is presented just in that context. Additionally, semi-open and apparent (simulated) functions are distinguished. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Socjologia; Ład społeczny; Procesy poznawcze

EN

Sociology; Social order; Cognitive processes

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 1991
• Numer: nr 354 Prace z zakresu socjologii
• Strony: 37--52

Twórcy

autor

Andrzej Słaboń

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• H. Promieriska, zasady tolerancji w nauce i etyce, Katowice s. 103-108.
• Elżbieta Neyman Mascarou, "Socjolog i maski" w: O społeczeństwie i teorii społecznej. Księga poświęcona pamięci Stanisława Ossowakiego, red. E. Mokrzycki, M. Ofierska, J Szacki, Warszawa 1985, s. 78-105.
• S. Mika, Psychologia społeczna, Warszawa 1982 s. 219.
• E. Aronson, Człowiek istota społeczna, Warszawa 1978 s. 122-124.
• A. Malewski, Rozdźwięk między uznawanymi przekonaniami i jego konsekwencje. Analiza teorii dysonansu poznawczego L. Festingera, w: O nowy kształt nauk społecznych. Pisma zebrane; Warszawa 1975, s. 207-236.
• Peter L. Berger, Zaproszenie do socjologii, Warszawa 1988, s. 61-72.
• S. Ossowski, Koncepcje ładu społecznego i typy przewidywań w: O osobliwościach nauk społecznych, Warszawa, 1983, s. 80-105.
• L. A. Coser, The Functions of Social Conflict, New York 1966.
• J. Szmatka ,Jednostka i społeczeństwo. O zależności zjawisk indywidualnych od społecznych, Warszawa 1980.
• R.K. Merton. Funkcje jawne i ukryte, w: Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Warszawa 1982, s. 92-152.
• Metodologiczne podstawy, socjologii (wybór tekstów), tłumaczenie, opracowanie i redakcja P. Sztompka, Kraków 1975, s. 201-258.
• S. Amsterdamski , Między Historią a metodą. Spory o racjonalność nauki", Warszawa 1983 zob. zwłaszcza s. 26.