Znaczenie koncepcji systemów gospodarowania w rolnictwie w rozwoju obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania

• Autorzy: Barbara Roszkowska-Mądra

Warianty tytułu

Importance of Farming System Concept in Development of Less Favoured Areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pracy przedstawiono koncepcję systemu gospodarowania w rolnictwie i jej przydatność do wdrażania nowego modelu rozwoju terenów wiejskich na obszarach ONW. System gospodarowania w rolnictwie (ang. farming system) jest pojęciem definiowanym zarówno w sensie rolniczym (węższym), jak i ekonomiczno-rolniczym (szerszym). System gospodarowania w rolnictwie w sensie ekonomiczno-rolniczym jest holistycznym opisem gospodarstwa rolnego pod względem wykorzystania ziemi do produkcji roślinnej i zwierzęcej, rodzaju pozarolniczej działalności gospodarczej oraz poziomu dochodów i życia rolnika wraz z jego rodziną, a także środowiska przyrodniczego, społecznego, ekonomicznego, infrastrukturalnego i instytucjonalnego, które warunkują wymienione rodzaje działalności gospodarczej. Ocena istniejącego zróżnicowania ONW pod względem systemu gospodarowania w rolnictwie oraz wydzielenie najważniejszych typów tych systemów (dokonanie ich typologii) na poziomie gospodarstw lub gmin jest podstawą do opracowywania oraz skutecznego promowania i wdrażania najbardziej adekwatnych kierunków dalszego rozwoju ONW. Taka opcjonalna metoda aktywizacji i wspierania rozwoju ONW, będących najbardziej wymagającą częścią obszarów wiejskich wobec polityki prorozwojowej, służy dobrze efektywnemu stosowaniu unijnych i światowych koncepcji, teorii i paradygmatów rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, tj. rozwoju trwałego i zrównoważonego, endogennego i wielofunkcyjnego. (abstrakt oryginalny)

EN

In the paper a concept of farming system in the term of agricultural economics is presented and its usefulness to adopting the new model of rural development on less favoured areas (LFAs) is discussed. Farming system is defined as a holistic description of a farm (or a rural area unit) with respect to agricultural land use (crop and animal production), non-agricultural activities and all determinants of the diverse activities including natural conditions, socio-economic environment, infrastructure and institutions. Evaluation of diversity in farming systems existing on LFAs and their typology is a basis to discuss and arrange most efficient pathways of LFA development and promoting them at the local level. Such an approach to supporting and promoting development of LFAs, being the most sensitive for agricultural and rural policy among rural areas, is specially useful and effective for implementation of concepts, theories and paradigms like sustainable rural development, endogenic development as well as agricultural multifunctionality and diversification of farm activities. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary wiejskie; Efektywność gospodarowania; Rolnictwo; Rozwój obszarów wiejskich; Rozwój lokalny; Rozwój zrównoważony; Pozarolnicza działalność gospodarcza

EN

Rural areas; Business efficiency; Agriculture; Rural development; Local development; Sustainable development; Non-agricultural economic activity

• Czasopismo: Journal of Agribusiness and Rural Development
• Rocznik: 2009
• Numer: z. 3 (13)
• Strony: 197--203

Twórcy

autor

Barbara Roszkowska-Mądra

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Adamowicz M., 2005. Zrównoważony i wielofunkcyjny rozwój rolnictwa a agronomia. Ann. Uniw. Mariae Curie-Skłodowska Sect. E, 60, 71-91.
• Dixon J., Gulliver A., Gibbon D., 2001. Farming systems and poverty: Improving farmers livelihoods in a changing world. FAO, World Bank, Rome.
• Filipiak K., Wilkos S., 1998. Wybrane metody analizy wielozmiennej i ich zastosowanie w badaniach przestrzennych. IUNiG, Puławy.
• Halamska M., Śpiewak R., 2008. Rozwój wiejski - nowa utopia czy konieczność? W: Polska wieś i rolnictwo w Unii Europejskiej. Dylematy i kierunki przemian. Red. M. Drygas, A. Rosner. IRWiR PAN, Warszawa, 393-416.
• Institute for European Environmental Policy. 2006. An evaluation of less favoured areas measure in the 25 member states of the European Union. IEEP, London.
• Klepacka-Kołodziejska D., 2008. Dopłaty kompensacyjne do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania jako element kształtujący rozwój społeczno-ekonomiczny obszarów wiejskich. W: Polska wieś i rolnictwo w Unii Europejskiej. Dylematy i kierunki przemian. Red. M. Dygas, A. Rosner. IRWiR PAN, Warszawa, 157-173.
• Kukuła K., 2007. Z problematyki badań nad strukturą agrarną w Polsce w ujęciu przestrzennym. Acta Sci. Pol. Oecon. 6, 19-27.
• Kutkowska B., 2006. Ocena skuteczności wspierania gospodarstw rolniczych położonych na terenach o niekorzystnych warunkach (ONW) na Dolnym Śląsku. Rap. IUNG-PIB Puławy, 3, 183-194.
• Łojewski S., Skinder Z., 2003. Uwarunkowania ekonomiczno-przestrzenne rozwoju obszarów wiejskich. W: Regionalne uwarunkowania ekonomicznego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. T. 1. Red. A. Czudec. Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów, 157-165.
• Pender J., 2004. Development pathways for hillsides and highlands: some lessons from Central America and East Africa. Food Policy 29, 339-367.
• Riedel J.L., Casasus I., Bernues A., 2002. Sheep farming intensification and utilization of natural resources in a Mediterranean pastoral agro-ecosystem. Livest. Sci. 11, 153-163.
• Roszkowska-Mądra B., 2008. Sposoby urzeczywistniania koncepcji zrównoważonego rozwoju na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW). Wieś Roln. 3, 104-115.
• Roszkowska-Mądra B., Gozdowski D., Mądry W., 2006. Diversity of rural less-favoured areas in Podlasie province, Poland. J. Centr. Europ. Agric. 7, 723-730.
• Ruben R., Pender J., Kuyvenhoven A., 2007. Sustainable poverty reduction in less-favoured areas: problems, options and strategies. W: Sustainable poverty reduction in less-favoured areas. Red. R. Ruben, J. Pender, A. Kuyvenhoven. CAB International, Wallingford, 1-61.
• Ruiz F.A., Castel J.M., Mena Y., Camúñez J., González-Redondo P., 2008. Application of the technico-economic analysis for characterizing, making diagnoses and improving pastoral dairy goat systems in Andalusia (Spain). Small Rum. Res. 77, 208-220.
• Ślusarz G., 2005. Studium społeczno-ekonomicznych uwarunkowań rozwoju obszarów wiejskich w świetle zagrożenia marginalizacją na przykładzie województwa podkarpackiego. Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów.
• van der Ploeg J., Renting H., 2000. Rural development: from practices and policies towards theory. Sociol. Rural. 40, 391-408.