Międzynarodowe administracje terytorialne w świetle doświadczeń z Kosowa

• Autorzy: Piotr Uhma

Warianty tytułu

The international territorial civil services in the light of experience from Kosovo

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednym z ważniejszych zagadnień w ostatnich latach w teorii i praktyce prawa międzynarodowego, a także stosunków międzynarodowych, stała się kwestia interwencji humanitarnej. Druga połowa XX w., zakończenie procesu dekolonizacji, a także koniec ładu "zimnowojennego" ujawniły z jednej strony niezdolność rządów do zapewnienia ochrony ludności wielu państw, z drugiej - wyostrzyły konflikty etniczne, narodowościowe i inne, co skutkowało niestety naruszeniami praw człowieka widocznymi na niespotykaną dotąd skalę. Kwestia interwencji humanitarnej, czyli akcji o charakterze zbrojnym podjętej z motywów humanitarnych, nabrała więc szczególnego znaczenia. O ile jednak o interwencjach humanitarnych napisano sporo, o tyle stosunkowo mniej o ich konsekwencjach. Dość dobrze są znane przesłanki samej akcji zbrojnej, jej legalności, legitymizacji, okoliczności itp., jednak wciąż mniej jest zbadana odpowiedź na pytanie: co dzieje się potem? Kwestia od momentu "wejścia" do momentu "wyjścia" sił międzynarodowych z określonego terytorium jest, zwłaszcza w literaturze polskiej, niedostatecznie zbadana. Tymczasem misje pokojowe na dobre utrwaliły się we współczesnych stosunkach międzynarodowych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Prawo międzynarodowe; Konflikty etniczne; Suwerenność; Metody rozwiązywania konfliktów; Rozwiązywanie konfliktów; Interwencja humanitarna

EN

International law; Ethnic conflicts; Sovereignty; Conflicts solving methods; Solving conflicts; Humanitarian intervention

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2008
• Tom: 38
• Numer: nr 3/4
• Strony: 175--196

Twórcy

autor

Piotr Uhma

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, doktorant

Bibliografia

• J. Zajadło, Legalność i legitymizacja humanitarnej interwencji, "Państwo i Prawo" 2004, nr 1
• G. Ciechanowski, Żołnierze polscy w misjach pokojowych i innych operacjach poza granicami kraju w latach 1953-1989, Szczecin 2006.
• D. Zaum, The Sovereignty Paradox. The Norms and Politics of International Statebuilding, New York 2007
• R. Wilde, From Danzig to East Timor and Beyond: The Role of International Territorial Administra-tion, "American Journal of International Law" 2001, vol. 95, nr 3
• S. Chesterman, East Timor in Transition: Self-Determination, Statebuilding, and the United Nations, "International Peacekeeping" 2002, vol. 9, nr 1
• S.R. Ratner, Foreign Occupation and International Territorial Administration: The Challenges of Convergence, "European Journal of International Law" 2005, vol. 16 nr 4
• N. Bhuta, The Antinomies of Transformative Occupation, "European Journal of International Law" 2005, vol. 16, nr 4
• Press Statement by Security Council President on Handover of Sovereignty to Iraq, SC/8136 IK/443.
• S. Korman, The Right of Conquest: The Acquisition of Territory by Force in International Law, Oxford 1996
• H. Kelsen, General Theory of Law and State, New York, 1961
• F. von der Heydte, Discovery, Symbolic Annexation and Virtual Effectiveness in International Law, "American Journal of International Law" 1935, vol. 446
• L. Łukaszuk, Międzynarodowe prawo humanitarne w systemie ochrony praw człowieka i humanizacji stosunków międzynarodowych, Warszawa 1995
• Relationship between International Humanitarian Law and Human Rights Law. Short Bibliography, "International Review of the Red Cross" 1998, nr 324
• R. Kolb, The Relationship between International Humanitarian Law and Human Rights Law: A Brief History of the 1948 Universal Declaration of Human Rights and the 1949 Geneva Conventions, "International Review of the Red Cross" 1998, nr 324
• R. Kuźniar (red.), Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku. Wizje - koncepcje - paradygmaty, Warszawa 2005
• Legality of the Threat of Use of Nuclear Weapons (1996), ICJ Report 66, par. 25
• Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory (2004), ICJ Report
• M. Dennis, Application of Human Rights Treaties Extraterritorially in Times of Armed Conflict and Military Occupation, "American Journal of International Law" 2005, vol. 99
• N. Lubell, Challenges in Applying Human Rights Law to Armed Conflict, "International Review of the Red Cross" 2005, nr 860
• Dokument z 6 sierpnia 1999, UN Doc. ST/SGB/1999/13.
• R. Kolb, Questions Relating to the Applicability of International Humanitarian Law to United Nations - Mandated Forces, w: A. Faite, J. Grenier red., Expert Meeting on Multinational Peace Operations, Geneva 2003
• S. Vité, La aplicabilidad del derecho internacional de la ocupación militar a las actividades de las organizaciones internacionales, "International Review of the Red Cross" 2004, nr 853.
• Kosovo and Macedonia - Better and Worse, "The Economist" z 17 listopada 2001
• Report of the Independent International Commission on Kosovo, cz. 4, www.kosovocommission.org (18.04.2008)
• G. Hoffmann, Protectorates, w: Bernhardt red., Encyclopedia of Public International Law, Am-sterdam 1987, vol. 3
• A. Kamanda, A Study of the Legal Status of Protectorates in Public International Law, Ambilly-Annemasse 1961
• C. Stahn, International Territorial Administration in the Former Yugoslavia: Origins, Developments and Challenges Ahead, Heidelberg 2001
• Rezolucja Rady Powierniczej ONZ z 25 maja 1994, zmieniająca regulamin obrad.
• M.H. Halperin, D.J. Scheffer, P.L. Small, Self-Determination in the New World Order, Washington DC 1992
• Karta Narodów Zjednoczonych, Dz. U. z 6 marca 1947, nr 23 poz. 90 z późniejszymi zmianami.
• Traktat Pokoju między Mocarstwami Sprzymierzonemi i Skojarzonemi i Niemcami, podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919, artykuły 45-50 oraz aneks, pkt 19., http://net.lib.byu.edu/~rdh7/wwi/versa/ versa2.html (14.04.2008).
• http://www.dawnygdansk.pl/prawo/traktat_wersalski.html (14.04.2008).
• Traktat Pokoju między Mocarstwami Sprzymierzonemi i Skojarzonemi i Niemcami, podpisany w Wersalu 28 czerwca 1919, artykuł 103, http://www.dawnygdansk.pl/prawo/traktat_wersalski.html (14.04.2008).
• J.K. Bleimaier, The Legal Status of the Free City of Danzig 1920-1939: Lessons to be Derived from the Experiences of a Non-State Entity in the International Community, "Hague Yearbook of International Law" 1989.
• L.H. Woolsey, The Leticia Dispute Between Colombia and Peru, "American Journal of International Law" 1935, vol. 29, nr 1
• Treaty of Peace with Italy of 10 February 1947, 49 United Nations Treaty Series 3, 137.
• Repertoire of the Practice of the Security Council, 1946-1951, par. 482
• J. Yarwood, Rebuilding Mostar: Reconstruction in a War Zone, Liverpool 1999.
• A. Wilde, Representing International Territorial Administration: A Critique of Some Approaches, "European Journal of International Law" 2004, vol. 15, nr 1
• Agenda for Peace. Preventive Diplomacy, Peacemaking and Peace-keeping, "Report of the SG pursuant to the statement adopted by the Summit Meeting of the Security Council", 31 stycznia 1992, http://www.un.org/docs/SG/ agpeace.html (18.04.2008)
• Supplement to an Agenda for Peace: Position Paper of the Secretary-General on the Occasion of the Fiftieth Anniversary of the United Nations, http://www.un.org/Docs/SG/agsupp.html (18.04.2008),
• Report of the Panel on United Nations Peace Operations (Brahimi Report), http://www.un.org/peace/reports/peace_operations, (18.04.2008).
• S.P. Huntington, Trzecia fala demokratyzacji, Warszawa 1995.
• Peace Implementation Conference, Bosnia and Herzegovina 1998: Self Sustaining Structures, Bonn, 9-10 grudnia 1997, section XI.
• Report of the Secretary General on East Timor, 5 May 1999, Annex I, art. 6.
• H. Kelsen, The Law of the United Nations. A Critical Analysis of Its Fundamental Problems, New York 1950
• A. Wilde, Colonialism Redux? Territorial Administration by International Organizations, Co-lonial Echoes and the Legitimacy of the International, w: A. Hehir, N. Robinson red., State-Building. Theory and Practice, London 2007
• I. Brownlie, Principles of Public International Law, Oxford 1990
• A. MacNair, Advisory Opinion on the International Status of South West Africa, ICJ Reports, 1950
• A. Yannis, The Concept of Suspended Sovereignty in International Law and Its Implications in International Politics, "European Journal of International Law" 2002, vol. 13, nr 5.
• Raport Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 2004 w sprawie Bośni i Hercegowiny, rezolucja 1384, z 26 czerwca 2004, artykuł 13.
• Ombudsperson Institution in Kosovo, Second Annual Report 2001-2002, Pristina 2002.
• S/RES/1244 (1999), 10 czerwca 1999, pkt 10.
• I. King, W. Mason, Peace at Any Price: How the World Failed Kosovo, London 2006.
• G. Kołodko, Wędrujący świat, Warszawa 2008
• OSCE Mission in Kosovo, Parallel Structures in Kosovo, Pristina 2007
• Ł. Kobeszko, Kosowo. Opozycja zwycięzcą wyborów parlamentarnych i lokalnych, http://www.psz.pl/content/view/7242/ (01.07.2008).
• A. Stasiuk, Jadąc do Babadag, Wołowiec 2004, s. 119.