Ugoda przed mediatorem jako przykład połączenia "lex" i "aequitas"

• Autorzy: Anna Kalisz

Warianty tytułu

The Mediation Agreement as an Example of Combination of Both "Lex" and "Aequitas"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na początku artykułu omówiono instytucje umożliwiające wprowadzanie słuszności i innych kryteriów aksjologicznych podczas opanowywania sporów prawnych. Następnie uwagę poświęcono instytucji mediacji, która służy rozwiązywaniu sporów opartych na rozbieżności celów, wzajemnej zależności oraz względnej równowadze stron.

EN

The liasons between law and equity have been a subject of legal thought since ancient times. Equity is the name given to the set of legal principles, in jurisdictions following the English common law tradition, that supplements strict rules of law and allows courts to use their discretion and passing the decisions in accordance with conscience, fairness and justness. In short, equity means seeking for the resolution which is both proper and legal. Equity, understood as a possibility of axiological revision of verba iuris, is also one of the external values of law application and as such is strictly connected with a value of justice. In some legal cultures equity has been even distinguished as a seperate part of legal order, pararell to the statutory law (e.g.: Roman ius aequitas or English common law system). Nevertheless, in a civil law culture there are also provisions and institutions allowing to introduce elements of equity and other extralegal criteria that enable axiological revision of law. An example of such solution is an institution of mediation. Since western legal tradition links the idea of equity mainly with private law, the paper also focuses on paradigm of mediation in civil law cases. The equity elements are noticeble on all stages of mediation proceedings. The whole process starts with the decision that there is some "area" for extralegal criteria and resolutions. One of the most distinctive features of mediation is lack of steady and constant rules that would enable syllogistic reasoning. The final resolution is based on both legal and social norms - such as equity - if they are accepted by all parties to the mediation. Thus, the mediation agreement is an autonomous decision of the parties, controlled and approved by the court (according to the Polish code of civil procedure). To summarize: the contents of the mediation agreement is both based on aequitas and bordered by lex. Law, ethics and procedures are guarded by the mediator and the resolution itself results from the will of the parties. Thus, the nature of the mediation agreement can be described by the Roman adage non omne quod licet honestum est and the "honesty" is guaranteed by the acceptance coming from both parties to the mediaton. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Mediacje; Postępowanie mediacyjne

EN

Law; Mediation; Mediation proceedings

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2011
• Tom: 15
• Strony: 107--114

Twórcy

autor

Anna Kalisz

• Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu

Bibliografia

• Fuller L.L., Anatomia prawa, Lublin 1993, s. 73.
• Kalisz A., Quasi-mediacyjność postępowania mediacyjnego przed sądami administracyjnymi, [w:] J. Olszewski (red.), Arbitraż i mediacja. Praktyczne aspekty zastosowania przepisów, Rzeszów 2007, s. 157 i n.
• Kalisz A., Zienkiewicz A., Mediacja sądowa i pozasądowa. Zarys wykładu, Warszawa 2009, s. 20.
• Kalisz A., Zienkiewicz A., Standardy mediacji i postępowania mediacyjnego uchwalone przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów, 2008, s. 258.
• Kamiński I.C., Słuszność i prawo. Szkic prawnoporównawczy, Zakamycze, Kraków 2003.
• Korybski A., Leszczyński L., Pieniążek A., Wstęp do prawoznawstwa, Lublin 2003, s. 130-131.
• Kuryłowicz M., Prawo i obyczaje w starożytnym Rzymie, Lublin 1994, s. 14-15.
• Kuryłowicz M., Wiliński A., Rzymskie prawo prywatne, Zakamycze, Kraków 2001, s. 21.
• Lang W., Prawo i moralność, Warszawa 1989, s. 263.
• Mikołajewicz J., O słusznościowych granicach prawa, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny" [RPEiS] 2010, nr 3, s. 15 i n.
• Worthington S., Equity, Oxford 2006.
• Zajadło J. (red.), Łacińska terminologia prawnicza, Warszawa 2009, s. 49.